Inuitactiviste wordt plaatsvervanger van koningin Elizabeth in Canada

Als klein meisje trok Mary Simon met haar Inuit-familie per hondenslee door de Arctische regio Nunavik, in het noorden van de Canadese provincie Quebec. Ze leerde vissen, jagen en verzamelen van haar moeder en grootmoeder, beiden Inuit, en haar witte vader. „Ik lag in onze familietent aan de rivier, op een bed van sparrentakken en kariboehuiden, en luisterde naar het vroege ochtendgeluid van vogels en het gekraak van sneeuw onder de poten van onze sleehonden.”

De 73-jarige Simon vertelde maandag over haar favoriete jeugdherinnering bij haar beëdiging tot gouverneur-generaal van Canada, de plaatsvervanger van het staatshoofd van het land, koningin Elizabeth II. Ze werd in het parlement in Ottawa ingehuldigd als eerste ‘onderkoningin’ van inheemse afkomst, nadat premier Justin Trudeau haar voordracht voor de voornamelijk ceremoniële functie eerder deze maand aankondigde.

De benoeming van Simon, al jarenlang een activiste en diplomaat namens de Inuitbevolking van het Arctische gebied, tot eerste inheemse vertegenwoordiger van de Kroon in Canada, is baanbrekend. Simon, een voormalige journalist en Canadese ambassadeur voor Arctische zaken, hielp in de jaren tachtig om de rechten van inheemse volken te verankeren in de Canadese grondwet. Als gouverneur-generaal volgt ze Julie Payette op, een ex-astronaut die begin dit jaar vroegtijdig opstapte na onthullingen over een giftige werkomgeving onder haar bewind.

Ongemarkeerde graven

Bovendien komt de benoeming van Simon op een gevoelig moment voor Canada. In heel het land is de afgelopen maanden geschokt gereageerd op de ontdekking van honderden ongemarkeerde graven bij voormalige kostscholen, waar kinderen van de oorspronkelijke bevolking decennialang verplicht werden ondergebracht - in totaal gingen in de negentiende en twintigste eeuw ongeveer 150.000 kinderen gedwongen naar 130 van die internaten, verspreid door het land. Ze werden er veelal mishandeld en beroofd van hun culturele identiteit.

Simon, een voormalig voorzitter van de internationale Inuit-organisatie Inuit Circumpolar Council (ICC) die vloeiend Inuktitut spreekt, de taal van de Inuit, beloofde om in haar functie verzoening tussen de oorspronkelijke bevolking en andere Canadezen te helpen faciliteren. De vondsten van de kindergraven hebben haar „met afschuw vervuld, evenals alle Canadezen”, zei ze. „We hebben als land geleerd dat we kennis moeten nemen van de ware geschiedenis van Canada. Die waarheid te omarmen maakt ons een sterkere natie. Maar verzoening is een manier van leven, er is elke dag werk voor nodig.”

Daarnaast wil Simon, die al jarenlang aandacht vestigt op de drastische gevolgen van de opwarming van de aarde in de poolregio, zich inzetten op het gebied van klimaatverandering. „Het Arctische gebied warmt sneller op dan bijna waar ook op de planeet.”

Lees ook ‘Gebeurde dit met kinderen in naam van God? Eerder in naam van Satan’