Laatste ontwikkelingen coronacrisis

Rutte overweegt andere strategie uit lockdown

In dit blog lees je het laatste nieuws over het coronavirus in binnen- en buitenland. Wil je via de mail op de hoogte blijven? Schrijf je in voor onze nieuwsbrieven.

IMF waarschuwt voor verloren decennium ontwikkelingslanden bij oneerlijk verdelen vaccins

Het Internationaal Monetair Fonds voorziet dat de kloof tussen rijke en arme landen de komende tijd groter gaat worden, omdat rijke landen betere toegang hebben tot coronavaccins. „Als de ongelijke toegang tot vaccins niet wordt aangepakt, kunnen veel landen in de wereld te maken krijgen met sociale onrust en rest een decennium van verloren groei en vooruitgang”, zei IMF-directeur Kristalina Georgieva volgens persbureau ANP vrijdag tijdens een rondetafelgesprek.

Georgieva waarschuwt dat de helft van alle ontwikkelingslanden het risico loopt om verder achterop te raken. „De weg naar herstel is ongelijk, en die ongelijkmatigheid kan de wereld de komende jaren voor aanzienlijke problemen stellen.” Ze roept rijke landen dan ook op meer middelen beschikbaar te stellen aan arme landen en pleit ook voor schuldverlichting van ontwikkelingseconomieën.

Afgelopen week wekte Canada ergernis omdat het nog eens 1,9 miljoen doses extra bestelde uit Covax, een programma dat vaccins moet inkopen voor arme landen.

IMF-directeur Kristalina Georgieva. Foto Shwan Thew/EPA

Ook teststraten in Opmeer, Heerhugowaard en Bovenkarspel blijven zondag dicht

Vanwege de verwachte kou, sneeuwval en hoge windsnelheid blijven op zondag ook in Opmeer, Heerhugowaard en Bovenkarspel de teststraten dicht. Voor andere teststraten in Noord-Holland gelden aangepaste openingstijden.

Twitter avatar GGDHN GGD Hollands Noorden GGD HN sluit zondag uit voorzorg teststraten Opmeer, Heerhugowaard en Bovenkarspel. De overige teststraten zijn beperkt open. Mensen die een afspraak hebben staan voor zondag worden door de GGD geïnformeerd. Liever niet getest worden dit weekend, bel dan 0800-1202. https://t.co/tZVij2zsY0

De GGD Hollands Noorden zegt de vaccinatielocatie in Alkmaar in principe open te houden. Mocht hier alsnog verandering in komen dan belooft de GGD hierover te berichten op de eigen website en sociale media.

Eerder op de dag werd bekend dat ook test- en vaccinatielocaties in onder meer Gelderland en Rotterdam dichtblijven vanwege het verwachte winterweer.

Rutte overweegt andere strategie uit lockdown

Het kabinet overweegt bij het versoepelen van de lockdown meerdere sectoren tegelijk heel beperkt te heropenen in plaats van heropening per sector, zoals na de eerste lockdown. Dat zei premier Mark Rutte in zijn wekelijkse gesprek met de NOS. „Eerst lieten we bijvoorbeeld het sporten toe en daarna kwamen de musea of de cafés aan de beurt [...] Je zou ook kunnen kijken of je veel sectoren een heel klein beetje iets kan laten doen.”

Volgens Rutte zou de nieuwe strategie ertoe moeten leiden dat meer bedrijfssectoren tegelijk kunnen profiteren als over een tijdje de eerste versoepelingen mogelijk zijn. Daarmee kan in zijn ogen ook irritatie worden voorkomen. „Het frustreert. Waarom winkels openen en restaurants dicht? Waarom de een wel, waarom de ander niet?”. De premier denkt daarbij bijvoorbeeld aan een restaurant dat voor een paar tafeltjes opengaat en de kapper voor een beperkt aantal mensen per dag.

Rutte benadrukte tegenover de NOS wel dat er nog geen concrete plannen liggen en dat het alleen gaat om een gedachtegang binnen het kabinet. Ook wil hij niet dat mensen harde conclusies verbinden aan de gekozen voorbeelden. „Hardop filosoferen is altijd gevaarlijk in een tv-programma. Mensen denken dan, dat wordt het. En dat is het echt niet.”

Tot 2 maart zullen er sowieso nog geen versoepelingen komen. Alleen de basisscholen gaan vanaf maandag open en mensen mogen vooraf bestelde spullen gaan ophalen bij winkels.

Premier Mark Rutte bij zijn wekelijkse persconferentie na de ministerraad van vrijdag 5 februari. Foto Koen van Weel/ANP

Steunpakket voor ov-bedrijven verlengd en aangevuld met 370 miljoen euro

Het coronasteunpakket voor het openbaar vervoer is verlengd en uitgebreid met 370 miljoen euro. Dit bedrag komt bovenop de meer dan 2,2 miljard euro die de ov-bedrijven al kregen om de terugval in reizigersaantallen te compenseren.

De nieuwe toezegging is bedoeld om ook in het derde kwartaal van dit jaar – dat loopt tot eind september – tegenvallende inkomsten te compenseren. Dat schrijft staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat, D66) vrijdag aan de Kamer.

„De corona-situatie is op dit moment nog onzeker. Aan het advies van het kabinet om thuis te werken zit nog geen einddatum”, schrijft Van Veldhoven. „Het kabinet heeft daarom besloten de beschikbaarheidsvergoeding OV te verlengen.” Of de ov-bedrijven tot en met december gesteund gaan worden, wordt uiterlijk in juli bekendgemaakt.

Twee vaccinatielocaties in Gelderland dicht vanwege de sneeuw

In Doetinchem en Apeldoorn blijven aanstaande zondag de vaccinatielocaties dicht vanwege de sneeuw. De afspraken die dan gepland stonden, worden verzet. Dat laat de GGD vrijdagavond weten.

Voor Doetinchem geldt dat iedereen die is afgezegd een week later op hetzelfde tijdstip kan komen. Voor de senioren die een afspraak hadden in Apeldoorn geldt dit ook, maar de zorgmedewerkers die een tweede prik komen halen mogen dat pas op 19 februari in Zutphen komen doen. Wie op deze nieuwe datum niet kan, kan alsnog zelf een nieuwe afspraak maken.

Ook alle zeven teststraten in Noord- en Oost-Gelderland zullen zondag korter open zijn dan normaal. Ze zijn dan open van half negen tot half vijf.

Een op vijf Belgen heeft antistoffen, Israël ontwikkelt Covid-19 medicijn

  • Ongeveer een op de vijf Belgen heeft antistoffen tegen het coronavirus in het lichaam en heeft dus vermoedelijk het coronavirus gehad. Dat blijkt uit cijfers van Belgische bloedbanken, zo zei viroloog en corona-adviseur Steven Van Gucht vrijdag. In Wallonië ligt dat percentage zelfs iets hoger: 27 procent van de Walen heeft antistoffen in het bloed. „Dat is te weinig voor groepsimmuniteit”, zo waarschuwde Van Gucht wel.
  • Volgens lokale gezondheidsautoriteiten beslaat de Britse mutatie van het coronavirus in Slowakije inmiddels bijna driekwart van alle coronabesmettingen. In de tweede stad van het land, Kosice, heeft zelfs 90 procent van de coronapatiënten die in het ziekenhuis liggen de Britse variant onder de leden. Volgens een vooraanstaand Slowaaks viroloog komt de mutatie nergens in Europa zo vaak voor als in Slowakije.
  • In Israël hebben wetenschappers een veelbelovend medicijn voor de behandeling van Covid-19 ontwikkeld. Dat melden Israëlische media. Exo-CD24 helpt een overreactie van het immuunsysteem voorkomen, de zogeheten cytokinestorm. Veel coronapatiënten overlijden uiteindelijk door zo’n overreactie. Van de patiënten die het middel bij een klinische studie toegediend kregen, verlieten 29 van de 30 het ziekenhuis binnen drie tot vijf dagen.

Kappers in België vanaf 13 februari weer open

In België mogen vanaf 13 februari de kapperszaken weer open. Dat heeft de Belgische premier De Croo vrijdagavond laten weten op een persconferentie over de aanpassingen in de coronamaatregelen in het land. De kappers waren sinds 2 november dicht.

Overige contactberoepen, zoals schoonheidsspecialisten en tatoeageshops, moeten zeker nog tot 1 maart wachten voordat ze weer aan de slag kunnen. Vakantieparken en campings mogen al vanaf 8 februari hun deuren weer openen. Ook dierenparken kunnen vanaf de 13de weer open. In België begint op 15 februari de krokusvakantie.

De overige coronamaatregelen in België zijn verlengd tot 1 april. Op 26 februari komt het Belgische overlegcomité opnieuw bij elkaar, dan worden de maatregelen voor de horeca, sport en cultuur bekeken.

Marengoproces tegen Taghi uitgesteld vanwege corona

De inhoudelijke behandeling van de strafzaak Marengo wordt uitgesteld vanwege de coronapandemie. In die zaak is Ridouan Taghi hoofdverdachte van een aantal liquidaties die plaatsvonden tussen 2016 en 2017. De rechtbank van Amsterdam acht het risico van een zitting met zoveel betrokkenen op dit moment te groot, laat de organisatie vrijdag weten.

Het langverwachte proces zou op 15 februari beginnen in de zwaarbeveiligde rechtbank die bekendstaat als ‘de Bunker’ in Amsterdam. „Door de huidige ontwikkelingen in de coronapandemie, waaronder de opkomst van de Britse variant van het virus, ziet de rechtbank zich genoodzaakt de start van het proces uit te stellen naar een later moment”.

Wanneer de strafzaak tegen Taghi en andere verdachten wordt voortgezet, is nog niet bekend. De zittingen die gepland waren op 19 en 23 februari zijn ook geschrapt. De geplande zittingen in maart en daarna blijven vooralsnog wel in de agenda staan. „Met name de opkomst van de veel besmettelijkere Britse variant van het coronavirus is van doorslaggevend belang bij de beslissing van de rechtbank”, schrijft de rechtbank.

’31 West-Brabantse scholen gaan woensdag toch open’

De 31 basisscholen van de onderwijskoepel Lowys Porquin in de regio West-Brabant gaan woensdag toch open. Dat heeft de koepel besloten op aandringen van het ministerie van Onderwijs en de Onderwijsinspectie, zo meldt Omroep Brabant vrijdag.

Aanvankelijk wilden de scholen de deuren dichthouden tot na 21 februari. Het zou niet „veilig, verantwoord en uitvoerbaar” zijn om open te gaan, schreven de schoolbesturen aan ouders van de leerlingen. Daar komen ze volgens de omroep nu op terug.

Aanstaande maandag en dinsdag zullen worden gebruikt om de lessen voor te bereiden. Dan vindt dus ook geen onderwijs op afstand plaats. Ook gaan de scholen inventariseren welke docenten buiten de risicogroep vallen - zij zullen waarschijnlijk les geven. Voor iedere school zou een apart plan gelden.

De Jonge: AstraZeneca-vaccin voor ‘jongere ouderen’ en medewerkers langdurige zorg

Mensen tussen de 60 en 65 jaar zullen worden gevaccineerd met het vaccin van AstraZeneca. Ook medewerkers in de langdurige zorg zullen worden ingeënt met het AstraZeneca-vaccin. Dat heeft gezondheidsminister Hugo de Jonge vrijdag gezegd tijdens een persconferentie over het vaccinatiebeleid.

De Jonge volgt hiermee het advies van de Gezondheidsraad. Het AstraZeneca-vaccin werkt mogelijk minder goed bij mensen ouder dan 65, het wordt afgeraden het te gebruiken voor die leeftijdsgroep. De minister denkt dat het vaccineren van deze twee groepen tot eind maart zal duren.

De eerste levering van het vaccin is inmiddels binnen. Het gaat dan om 80.000 vaccins. Uit een flesje kunnen volgens de minister elf injecties gehaald worden, eerder werd gesproken van tien. Nederland krijgt in totaal 1,5 miljoen vaccins van AstraZeneca.

RIVM: 4.365 nieuwe positieve tests, ligt boven daggemiddelde

Er zijn bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in de afgelopen 24 uur 4.365 nieuwe positieve coronatests gemeld. Dat aantal ligt boven het daggemiddelde van deze week. In de afgelopen zeven dagen heeft het RIVM 27.331 nieuwe gevallen geregistreerd; gemiddeld zijn dat iets meer dan 3.900 per etmaal.

Het RIVM meldt dat er in de afgelopen 24 uur zestig mensen aan de gevolgen van het coronavirus zijn overleden. Mogelijk ligt het daadwerkelijke aantal hoger, de cijfers kunnen met enkele dagen vertraging binnenkomen.

Vrijdag zijn 188 nieuwe coronapatiënten opgenomen in de ziekenhuizen. Daardoor liggen in totaal 2.052 mensen met Covid-19 in de ziekenhuizen, dat zijn er 69 minder dan de dag ervoor, blijkt uit cijfers van het Landelijk Centrum voor Patiënten Spreiding (LCPS). Er liggen 573 patiënten op de IC-afdelingen en 1.479 in de andere ziekenhuisafdelingen (dat zijn er veertig minder dan donderdag).

Gemiddeld is het aantal opnames de afgelopen week gedaald. Volgens LCPS-voorzitter Ernst Kuipers is het onzeker of die daling lang zal aanhouden. „We houden er op dit moment rekening mee dat de daling nog aanhoudt tot de tweede week van februari. Er is dan gerede kans dat de aantallen weer stijgen en blijven stijgen tot tenminste half maart.”

De teststraat van Hilversum. Foto Sander Koning/ANP

Oxford-onderzoekers: AstraZeneca-vaccin werkt ook tegen Britse variant

Het coronavaccin dat is ontwikkeld door farmaceut AstraZeneca en de Universiteit van Oxford werkt ook tegen de Britse variant van het virus. Dat stellen onderzoekers van de universiteit vrijdag. Volgens de onderzoekers werkt het middel even goed tegen de Britse mutant als tegen het „klassieke” virus. De resultaten zijn gepubliceerd door de universiteit zelf, maar nog niet beoordeeld door externe onderzoekers.

De Oxford-onderzoekers stellen dat mensen die zijn ingeënt tegen het coronavirus minder virusdeeltjes bij zich hebben als ze contact hebben gehad met een besmet persoon. Daarnaast zou het virus sneller uit het lichaam verdwijnen, waarmee iemand die is ingeënt minder besmettelijk is. Dit geldt volgens de onderzoekers zowel voor het klassieke virus als de Britse variant.

De Universiteit van Oxford trekt de conclusie nadat onderzoekers wattenstafjes van symptomatische en asymptomatische infecties hadden afgenomen van respondenten in het onderzoek naar de effectiviteit. Hoewel de respondenten minder neutraliserende antilichamen tegen de Britse variant ontwikkelden, waren ze er even goed tegen beschermd als tegen het „klassieke virus”. Tijdens het ontwikkelen van vaccins zegt Oxford al rekening te hebben gehouden met de opkomst van nieuwe varianten.

Rotterdam sluit zondag en maandag vrijwel alle testlocaties vanwege sneeuw

Bijna alle coronatestlocaties in Rotterdam en omgeving zijn zondag en maandag gesloten vanwege de verwachte sneeuw en ijzel. Alleen Ahoy en Rotterdam The Hague Airport blijven open en worden extra bemand om de eventuele extra vraag aan te kunnen. Dat meldt de GGD Rotterdam-Rijnmond vrijdag. Iedereen die op zondag of maandag een afspraak heeft voor een coronatest op een van de gesloten locaties wordt verzocht deze te verzetten.

De keuze voor sluiting was „een lastige”, aldus de GGD. Deze schrijft te laveren tussen het enerzijds bereikbaar willen zijn voor inwoners van de regio en aan de andere kant te veiligheid van bezoekers en medewerkers op de locatie te willen garanderen, evenals de weg daarnaartoe. De toegangswegen naar Ahoy en Rotterdam The Hague Airport worden „extra schoongemaakt en er wordt gestrooid”. Of de overige locaties dinsdag weer open zijn, is nog niet duidelijk.

Weeronline verwacht komend weekend „flink pak sneeuw en ijzige kou”. In de loop van zaterdag daalt de temperatuur geleidelijk, met grote kans op ijzel in het zuiden van het land. Op de Wadden wordt die dag zelfs een „stormachtige wind” en een „sneeuwstorm” verwacht. Zondag valt in grote delen van het land 5 tot 10 centimeter sneeuw. In het midden van het land wordt zelfs tot 20 centimeter verwacht.

De coronatestlocatie in Rotterdam Charlois, een van de locaties die dicht gaat vanwege het winterweer. Foto Robin van Lonkhuijsen/ANP

Reizigers uit risicolanden moeten in VK verplicht in hotelquarantaine

Iedereen die in het Verenigd Koninkrijk aankomt vanuit landen waar mutaties van het coronavirus veel voorkomen, moet tien dagen in hotelquarantaine. Dat heeft de Britse regering vrijdag besloten. De maatregel gaat op 15 februari in en is bedoeld om te voorkomen dat nieuwe virusvarianten het land bereiken.

Volgens het plan zullen Britse burgers en inwoners die terugkeren uit risicolanden in quarantaine worden geplaatst in goedgekeurde hotels in de buurt van lucht- en zeehavens. Bij de hotels wordt gepatrouilleerd door bewakers en de gasten zullen zelf voor hun verblijf moeten betalen. Welke hotels meedoen en hoe duur een hotelquarantaine wordt, is nog niet bekend. De regering komt volgende week met meer informatie over de praktische kant van de maatregel.

De regels zijn van toepassing op inwoners van het Verenigd Koninkrijk en Ierse staatsburgers die reizen vanuit 33 landen die op een „rode lijst” van de Britse overheid staan. Het gaat om een groot deel van Zuid-Amerika, zuidelijk Afrika, de Verenigde Arabische Emiraten en Portugal. Inwoners van de landen op de rode lijst mochten het VK al niet meer in.

Nergens in Europa heeft het coronavirus zo hard toegeslagen als in Groot-Brittannië. Meer dan 110.000 mensen zijn daar inmiddels overleden aan de gevolgen van Covid-19. De Britten zijn wel bijzonder snel met vaccineren: bijna 10,5 miljoen mensen, 20% van alle volwassenen, heeft al het eerste van twee doses van een vaccin gekregen.

Von der Leyen: Brussel onderschatte moeilijkheden vaccinproductie

De Europese Unie heeft de grootschalige productie van vaccins door farmaceuten onderschat. Dat heeft de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in een vrijdag gepubliceerd interview met onder andere de nieuwssite Politico gezegd. Ook zei Von der Leyen te verwachten dat farmaceuten de komende maanden wisselende hoeveelheden van hun vaccins kunnen maken.

„De start van een vaccinatiecampagne betekent niet dat er een naadloze stroom van vaccindoses uit de industrie komt”, aldus Von der Leyen. „Dit is een bittere les, en die hebben we zeker onderschat.” De EU had volgens Von der Leyen moeten waarschuwen dat de vaccinproductie in het begin „niet naadloos en soepel gaat”.

Von der Leyen vreest bovendien voor wereldwijde tekorten aan ruwe grondstoffen voor vaccins of gebreken in productielijnen, waardoor (tijdelijk) minder vaccins kunnen worden gemaakt. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij Pfizer en BioNTech, die in januari tijdelijk minder vaccins leverden om fabrieken gereed te maken voor opschaling. „Dat gaat zeker opnieuw en opnieuw gebeuren”, aldus Von der Leyen. „Dat moeten we niet onderschatten.”

Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen sprak in december vorig jaar bij een persconferentie over het relatief langzaam op start komen van de Europese vaccinatiecampagne. Foto Francisco Seco/AFP

Slob: volgende week uitsluitsel over centrale eindexamens

Het kabinet zal naar verwachting volgende week meer duidelijkheid geven over de centrale eindexamens. Dat heeft minister Arie Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media, ChristenUnie) vrijdagochtend gezegd op NPO Radio 1. Voor de kerstdagen maakte Slob bekend dat de eindexamens dit jaar doorgaan, maar met versoepelingen. Er komt onder meer een flexibel eindexamenrooster en leerlingen krijgen een extra herkansing.

Hoe de examens eruit zouden kunnen zien, bespreekt Slob nu met scholen en andere betrokken partijen. Wel zegt hij terughoudend te zijn in het verlagen van de kwaliteit van de examens. „Dan kunnen heel veel leerlingen en studenten misschien door, maar lopen ze in een latere fase van hun ontwikkeling tegen problemen op”, aldus de minister. „We moeten kijken wat verantwoord is.” Vorig jaar werden de centrale eindexamens vanwege de coronapandemie in het geheel geschrapt.

Gisteren zei minister Slob in De Telegraaf dat hij verwachtte dat veel scholieren dit jaar blijven zitten. Op Radio 1 zei Slob daarover dat het belangrijk is om kinderen niet te veel druk en stress op te leggen om hun jaar te halen. „Dat je alles voor de zomer moet halen, is in sommige situaties niet reëel. Dat is druk die je niet op kinderen moet leggen”, aldus Slob. „Doe wat je kunt, en dan gaan we gericht kijken wat ieder kind nodig heeft.” In sommige gevallen zal dat leiden tot het overdoen van een jaar, aldus Slob.

Lees ook dit stuk uit oktober: Hoe het coronabeleid in het onderwijs tot stand kwam en wie er achter de schermen aan de touwtjes trekken

Deze scholieren van het Beatrix College in Tilburg maakten in 2018 het eindexamen. Foto Bas Czerwinski/ANP

Eerste besmetting met Britse variant op Curaçao, Pfizer trekt vaccinaanvraag India terug

  • Voor het eerst is een besmetting met de Britse variant van het coronavirus aangetroffen op Curaçao. Het gaat om een persoon die de afgelopen periode niet gereisd heeft, maar wel in contact is geweest met een reiziger uit Nederland. Dat heeft het RIVM vastgesteld, meldt ANP vrijdag. Naar aanleiding van een eerdere besmetting met de virusmutatie in Aruba besloot ook Curaçao een aantal testmonsters op te sturen naar het RIVM. Het betreft een steekproef, dus de kans is aanwezig dat ondertussen meer mensen op Curaçao de besmettelijke Britse variant hebben opgelopen.
  • De Amerikaanse farmaceut Pfizer heeft de eerder ingediende goedkeuringsaanvraag voor het eigen coronavaccin in India teruggetrokken, meldt persbureau Reuters vrijdag. De Indiase gezondheidsautoriteiten zouden Pfizer hebben gevraagd om aanvullende documenten en informatie, waarop de farmaceut besloot zich voor nu terug te trekken. Om welke aanvullende informatie de Indiase autoriteiten verzochten, is niet duidelijk. Pfizer heeft Reuters laten weten later opnieuw een aanvraag in te dienen. Het land telt ruim 1,3 miljard inwoners en is al begonnen met het inenten van bewoners met een middel van eigen bodem.
  • Hongarije begint mogelijk volgende week aan het inenten van de bevolking met het Spoetnik V-vaccin. Dat heeft premier Viktor Orbán vrijdag bekendgemaakt, zo melden internationale persbureaus. Hongarije heeft ongeveer twee miljoen doses van het vaccin van Russische makelij besteld, goed voor het inenten van één miljoen mensen. De bestelling is enigszins omstreden, omdat Hongarije breekt met de EU-lijn om gezamenlijk vaccins in te kopen. Ook was lang niet duidelijk hoe effectief het vaccin precies is. Wetenschappelijk tijdschrift The Lancet concludeerde deze week dat met mogelijk voor bijna 92 procent effectief is tegen het coronavirus.

Een politieman in India krijgt een coronavaccin toegediend. Foto Tauseef Mustafa/AFP

Vakbonden: stel vlotter sneltesten beschikbaar voor basisschoolleraren

Er moeten meer sneltests beschikbaar komen voor leerkrachten in het basisonderonderwijs, zeggen deskundigen en onderwijsbonden vrijdag in dagblad Trouw. Als de basisscholen maandag weer opengaan, wordt hier op „slechts enkele locaties” mee gestart en het zou nog maanden duren voor sneltesten voor de leraren landelijk beschikbaar zijn. Dat kan en moet sneller, zo zeggen verschillende organisaties in de krant.

Zowel de Algemene Vereniging Schoolleiders, de PO-Raad als vakbond CNV uiten hun ongenoegen. Ze krijgen bijval van Marc Bonten, arts-microbioloog aan het UMC Utrecht en lid van het Outbreak Management Team (OMT). Hij kijkt „met enige frustratie” naar het Nederlandse testbeleid. „De scholen gaan open maar wij zijn nog steeds pilots aan het uitvoeren. Ik begrijp niet dat het frequent testen van leraren maanden op zich moet laten wachten.”

Op 18 januari zijn de eerste pilots met sneltesten in het onderwijs gestart, zij het alleen in het voortgezet onderwijs. Dit terwijl het kabinet de plannen hiervoor al in november aankondigde. Volgens viroloog Bert Niesters (UMCG) kun je op scholen „eenvoudig” meer testen. „We zien dat heel veel ongebruikte testcapaciteit wordt genegeerd. Daar zou de overheid iets mee moeten doen.” CNV stelt dat de betrokken partijen hierover maandag weer met het kabinet in gesprek gaan.

Alle 507 geïsoleerde tennissers en stafleden Australian Open negatief getest

Alle 507 spelers en personeelsleden van de Australian Open die eerder deze week in quarantaine moesten in hun hotel in de speelstad Melbourne, zijn negatief getest. Dat heeft de organisatie van het tennistoernooi vrijdag bekendgemaakt, zo melden internationale persbureaus. Daarmee kan de Australian Open maandag vooralsnog van start gaan.

Aanleiding voor de grootschalige quarantaine van de tennissers, coaches en stafleden was de besmetting van een medewerker in een van de spelershotels. Onder degenen in quarantaine bevonden zich 160 spelers. Eerder werden alle voorbereidingswedstrijden van donderdag stilgelegd, deze vrijdag spelen de tennissers weer.

De Australian Open vereiste voor spelers en hun staf dit jaar meer voorbereiding dan gebruikelijk. Voorafgaand aan het toernooi moesten deelnemers veertien dagen in quarantaine. Spelers mochten vijf uur per dag hun hotelkamer uit om te trainen. Eerder werd enkele tientallen spelers dat privilege ontzegd omdat zij Australië binnen waren gekomen met vliegtuigen waarin enkele passagiers en crew besmet waren gebleken.

Een schoonmaakster poetst stoelen tijdens een trainingssessie in Melbourne Park. Foto David Gray/AFP

Medisch-directeur Pfizer Nederland: te vroeg voor vaccinatiebewijzen

Mark Kaptein, de medisch-directeur van farmaceut Pfizer in Nederland, vindt het „veel te vroeg” om vaccinatiebewijzen in te voeren om toegang te verkrijgen tot bijvoorbeeld evenementen. In talkshow Op1 zei hij donderdagavond dat nog te veel onduidelijk is over de veiligheid van zo’n maatregel.

Zo voorkomt een coronavaccin in veel gevallen dat iemand ziek wordt, maar is het nog onduidelijk in hoeverre diegene daarna nog wel drager is van het virus. „Daar is het laatste woord absoluut nog niet over gesproken”, zei Kaptein. Met vaccinatiepaspoorten moeten we als het aan hem ligt „pas in april of mei gaan experimenteren”.

De Gezondheidsraad schreef donderdag in een advies aan demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge dat bedrijven en instellingen volgens de wet om een vaccinatiebewijs mogen vragen om iemand toegang te verlenen tot hun gebouw of evenement. Daaronder vallen zowel zorginstellingen, horecabedrijven, scholen en organisatoren van evenementen. De raad benadrukte wel dat een vaccinatiebewijs niet mag leiden tot „verboden uitsluiting, discriminatie of schending van privacyregels”.

Kaptein zei verder in Op1 dat de farmaceut de eigen productiecapaciteit „enorm aan het opschalen” is. „In het tweede kwartaal kan alleen al Pfizer 8 miljoen doses leveren, dat betekent 4 miljoen beschermde Nederlanders”, aldus Kaptein. „En daar komt in het derde kwartaal nog eens zo’n zelfde hoeveelheid bovenop.”

Spuiten met het vaccin van Pfizer/BioNTech liggen klaar op een locatie in Assen. Foto Vincent Jannink/ANP

WHO: Europa moet vaccinatiecampagne versnellen

Europa moet de vaccinatiecampagne versnellen door meer samen te werken, onder meer door alle laboratoria en productiefaciliteiten op het continent in te zetten. Daarvoor pleit Hans Kluge, Europa-directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie, in een interview met persbureau AFP. „Farmaceuten die gewoonlijk met elkaar concurreren, moeten nu hun krachten bundelen om de productiecapaciteit drastisch te verhogen”, aldus Kluge. „Dat is wat we nodig hebben.”

De aankondiging van farmaceut AstraZeneca om in het eerste kwartaal fors minder vaccindoses te kunnen leveren aan de Europese Unie vanwege productieproblemen, leidden vorige maand tot chaos in Brussel en ruzie met de betreffende farmaceut. Verschillende EU-lidstaten stelden vorige week hun vaccinatiecampagnes stil te hebben gelegd vanwege tekorten aan vaccindoses.

Kluge zegt zich in het interview bovendien zorgen te maken over de effectiviteit van de momenteel beschikbare vaccins op de verschillende virusvarianten. Of de vaccins effectief zijn, „blijft de grote vraag”, aldus Kluge. „Het is een wrede herinnering dat het virus nog steeds de overhand heeft over mensen. Het is geen nieuw virus, het is de evolutie van een virus dat zich steeds probeert aan te passen aan zijn menselijke gastheer.”

Ook riep de WHO-topman rijke landen op om solidariteit te tonen met armere landen die zich geen vaccins kunnen veroorloven. In het interview stelt Kluge voor dat deze landen vaccins delen op het moment dat ongeveer 20 procent van hun eigen bevolking ingeënt is. „20 procent betekent alle ouderen, zorgmedewerkers, mensen met onderliggende aandoeningen. Dat is misschien het moment vaccins te delen.”

Johnson & Johnson wil versnelde goedkeuring vaccin in VS

Het farmaceutische bedrijf Johnson & Johnson (J&J) heeft een verzoek ingediend bij de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) voor versnelde goedkeuring van hun coronavaccin. Het vaccin, ontwikkeld door diens dochterbedrijf Janssen Biotech uit Leiden, zou daarmee na de vaccins van Pfizer en Moderna het derde vaccin op de Amerikaanse markt worden.

De VS hebben 100 miljoen doses besteld bij het bedrijf. Vorige week werd bekend dat het vaccin van J&J rond de 66 procent bescherming biedt tegen het coronavirus. In tegenstelling tot andere vaccins volstaat één prik voor inenting, en daarnaast zou het vaccin wel voor honderd procent bescherming bieden tegen ernstige vormen van Covid-19 en daarmee ziekenhuisopnames en sterfte voorkomen.

J&J heeft ook al een verzoek voor goedkeuring ingediend bij het Europees Geneesmiddelenbureau EMA. De EU heeft 200 miljoen doses besteld, waarvan er elf miljoen bestemd zijn voor Nederland.

Foto AP

Sterfte iets gedaald, nog wel sprake van oversterfte

In de laatste week van januari zijn naar schatting 3.750 mensen overleden, ruim 300 meer dan verwacht voor die periode. De oversterfte blijft daarmee aanhouden, maar is wel licht gedaald. De week ervoor overleden nog 3.823 mensen. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vrijdag.

Uit de cijfers blijkt ook dat 1.121 mensen in de leeftijd van 65 tot 80 jaar overleden. Dat zijn er iets meer dan een week eerder, toen het nog om 1.073 doden ging in diezelfde leeftijdscategorie. De sterfte onder vrouwen nam in de vierde week van januari af, terwijl een week ervoor juist meer vrouwen overleden dan mannen.

In de tweede golf overleden tot nu toe bijna 39.000 80-plussers, dat is 19 procent meer dan verwacht voor die periode. Ook onder 65- tot 80-jarigen was meer sterfte: 18 procent. Het percentage oversterfte bij mensen jonger dan 65 jaar ligt op 4 procent.

Lees ook: CBS: in 2020 stierven 10 procent meer mensen dan verwacht

Welkom in een nieuw blog

Hier verzamelt NRC het laatste nieuws rondom de coronacrisis in Nederland en het buitenland. Dit was het belangrijkste nieuws van donderdag 4 februari:

  • Mensen van 60 tot 65 jaar moeten worden gevaccineerd met de eerste beschikbare doses van het vaccin van AstraZeneca. Dat adviseert de Gezondheidsraad donderdag aan minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA). Dit betekent dat het vaccin niet aan 65-plussers moet worden gegeven.
  • Bij het RIVM zijn van woensdag op donderdag 4.246 positieve coronatestuitslagen gemeld. Dat zijn er 208 meer dan een etmaal daarvoor en is iets meer dan het gemiddelde aantal besmettingen over de afgelopen week.
  • De drie leeuwen uit Artis gaan toch niet verhuizen naar Frankrijk. Het park dat de dieren zou overnemen, heeft zich teruggetrokken. Dat schrijft Artis in een verklaring. De twee leeuwinnen en een mannelijke leeuw blijven hierdoor voorlopig gewoon in de Amsterdamse dierentuin.
  • Bedrijven en instellingen mogen volgens de wet om een vaccinatiebewijs vragen, voordat zij iemand toegang verlenen tot hun gebouw of evenement. Dat schrijft de Gezondheidsraad donderdag in een advies aan minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA).
Lees hier het hele blog van gisteren terug