Bouw hard geraakt door boerenprotest: ‘We sluiten acties zeker niet uit’
De bouw wordt hard geraakt door het boerenprotest. Kan Nederland zich, na agrarische blokkades met tractors, opmaken voor acties met bulldozers en bouwkranen?
Branchevereniging Bouwend Nederland en vakbonden FNV en CNV willen dat het kabinet via een noodwet regelt dat ondanks de stikstofproblematiek weer bouwvergunningen worden verleend. Ook in de vier provincies die deze week onder druk van boerenprotesten zijn gestopt met bouwtoestemming.
Friesland, Gelderland, Overijssel en Drenthe besloten de afgelopen dagen, met trekkers voor de deur van provinciehuizen, het recht op stikstofuitstoot dat boeren overhouden, niet langer te gebruiken om de emissies van nieuwbouwprojecten te compenseren.
In Den Haag eisen regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie nu dat álle provincies hun stikstofregels zo temperen. Groningen en Noord-Holland houden ondanks het agrarisch verzet hun poot tot nu toe stijf. Minister Carola Schouten (Landbouw) overlegt daarover donderdag met de provincies.
Zo’n landelijke maatregel kan desastreus uitpakken voor bouwprojecten die nu nog niet getroffen worden door stikstofmaatregelen, zoals Amsterdamse woningbouwplannen of de uitbreiding van Schiphol.
Bestuurlijke zwakte
Aannemers maken zich grote zorgen over het gemak waarmee provincies en politiek ingaan op eisen van boeren. “Hierdoor hebben we nog minder mogelijkheden om de stikstofproblematiek aan te pakken,” zegt een woordvoerder van Bouwend Nederland. “We maken ons ernstige zorgen over deze bestuurlijke zwakte.”
De werkgevers trekken gelijk op met de vakbonden. “Het kabinet moet dit probleem sneller aanpakken en oplossen,” zegt bestuurder Gijs Lokhorst van CNV Vakmensen. “Dit is niet goed voor de bouwbedrijven en voor de medewerkers in de bouw, slecht voor de enorme vraag naar huisvesting en slecht voor de Nederlandse economie. Als er niet snel maatregelen komen, sluiten we acties zeker niet uit. Als we nog langer wachten, raken bouwvakkers werkloos en gaan bedrijven failliet.”
Raad van State
Terwijl de landbouw goed is voor 46 procent van de stikstofuitstoot in Nederland, wordt de bouw op één hoop gegooid met de handel, dienstensector en overheid, die tezamen goed zijn voor 0,6 procent van alle stikstof in ons land.
Toch wordt de bouw nu het hardst getroffen door zowel de geslaagde boerenacties als de stikstofuitspraak van de Raad van State, die afgelopen mei het landelijke beleid doorkruiste om stikstofregels te negeren.
De bouwbranche wijst erop dat de landbouwsector ondanks stikstofbeperkingen in elk geval kan doorwerken. Bouwprojecten, die alleen stikstof uitstoten tijdens de bouw, liggen helemaal stil.
Toch op Malieveld
Woensdagochtend waren er weer megafiles door protesterende boeren. Trekkercolonnes richting Utrecht en Den Haag zorgden voor 450 kilometer file op snelwegen.
In Bilthoven hielden zeker 1500 tractoren stil op een sportterrein in de buurt van het RIVM. Boeren protesteren daar tegen de stikstofberekeningen van het onderzoeksinstituut. “Op basis van hun leugens en aannames wordt een beslissing genomen die de hele landbouwsector steeds dichter naar de rand van de afgrond drijft,” aldus actieleider Jeroen van Maanen. RIVM-topman Hans Brug sprak dat tegenover de actievoerders tegen: “Onze stikstofberekeningen zijn van hoge kwaliteit.”
Rond elf uur trok de colonne verder richting Den Haag. Ondanks een verbod om in het centrum te protesteren en ondanks afzettingen van de Landmacht, reden trekkers aan het eind van de ochtend het Malieveld op. Rond half twaalf sloot Rijkswaterstaat op verzoek van de politie de A12 bij Nootdorp volledig af.