Stijn Nijssen werd toch geen bestuurder voor de VVD in Zuid. ‘Ik ben teleurgesteld in mijn partijgenoten’

Het was als een geste bedoeld vanuit de PvdA, GroenLinks en D66: een VVD-bestuurder in Zuid aanstellen om zo meer recht te doen aan winnende partijen in de stadsdelen. De partijtop van de VVD zag het ook wel zitten en schoof Stijn Nijssen (33) naar voren.

Nijssen, tevens raadslid, moest vorige week een laatste hobbel nemen door een hoorzitting in het stadsdeel te doorstaan. Voor vrijwel iedere stadsdeelbestuurder niet meer dan een formaliteit, maar voor Nijssen werd het een ware vuurdoop. Ruim anderhalf uur werd hij ondervraagd door stadsdeelcommissieleden. Zij wilden weten: waarom moet een VVD’er het linkse coalitiebeleid uit de centrale stad komen uitvoeren in Zuid?

Na vijf uur debatteren mochten de leden een adviserende stem uitbrengen over de voordracht van Nijssen. Het resultaat: negen van de vijftien leden zagen het niet zitten. GroenLinks en PvdA keerden zich tegen hem, maar ook zijn eigen VVD in Zuid was niet overtuigd van zijn komst.

Hoe voelde u zich na afloop van de intensieve hoorzitting?

“Vertwijfeld. Vooral over hoe ik hiermee moest omgaan. Ik was teleurgesteld, want ik geloof dat dit voor de VVD goed zou zijn geweest. Maar het is mijn werk. In mijn ogen is het nooit over mij als persoon gegaan, maar over dit experiment.”

Waarom was het goed voor de VVD om een bestuurder in Zuid te leveren?

“We hebben dit gedaan vanwege de inhoud. We hadden ons eigen accent op het coalitieakkoord kunnen leggen en een zichtbaar VVD-figuur in Zuid kunnen creëren. Een beetje zoals Paul Slettenhaar tussen 2014 en 2018 in Zuid zichtbaar was. Ik had echt impact kunnen hebben op de inhoud.”

Heeft u een voorbeeld hoe u dan impact had kunnen hebben?

“De PvdA stelde mij een vraag over de verdeling 40 procent sociale huur, 40 procent middenhuur en 20 procent vrije sector. Op wijkniveau heb je als stadsdeelbestuurder een groot mandaat en kan je bepalen hoe het eruit komt te zien. Het zou betekenen dat ik meer middensegment had kunnen toevoegen in plaats van me te houden aan de 40-40-20-regeling.”

Tegelijkertijd is dat niet waar GroenLinks en PvdA voor staan.

“Klopt, maar ik heb niet opgeschreven in het coalitieakkoord dat hier een VVD’er mag meebesturen. Dat hebben de partijen écht zelf gedaan. Het is jammer dat de commissieleden het coalitieakkoord niet respecteren – ik zie het coalitieakkoord als een contract dat je met elkaar aangaat en dat ze ondertekend hebben.”

Het proces liep rommelig. Voorzitter van de Amsterdamse PvdA Toon Geenen had jullie de portefeuille openbare orde en veiligheid beloofd. Dat bleek helemaal niet te kunnen.

“We keken goed naar de portefeuilles die bij ons passen. Verkeer wilden wij bijvoorbeeld niet, want ik wil als VVD’er geen parkeerplekken opheffen. We kregen wel veiligheid op een conceptlijst, maar ik zei al meteen dat deze portefeuille bij de voorzitter zat. Een foutje. Jammer, want het lijntje met burgemeester Femke Halsema is korter als je veiligheid hebt, maar met afval en economische zaken zagen we nog genoeg perspectief.”

De VVD-stadsdeelcommissieleden waren ook tegen uw komst. Zij vinden het moeilijk uit te leggen aan de achterban dat een VVD’er links beleid moet uitvoeren.

“Ik ben teleurgesteld in ze. Als de Amsterdamse VVD zo’n strategische keuze maakt, dan vind ik het jammer dat een aantal fractiegenoten van mij in Zuid zich niet achter dit besluit schaart. Vanuit een ‘één team, één VVD-gedachte’ vind ik dat ze moeten zeggen: let’s go.”

Heeft u de stadsdeelcommissieleden in Zuid wel genoeg betrokken in het proces?

“We hebben intensief met ze gesproken. En natuurlijk waren er een aantal leden aan het twijfelen, maar we gaan nooit alle kikkertjes in een kruiwagen krijgen. Ik had alleen niet de indruk dat het zich zo heftig zou manifesteren en dat het vervolgens zo zou uitpakken.”

U werd die avond ook ondervraagd over de opvang van ongedocumenteerden. De vraag was: zou u de kant van GroenLinkswethouder Rutger Groot Wassink of die van VVD-staatssecretaris Eric van der Burg kiezen. U koos voor Groot Wassink.

“De job description is dat ik binnen het coalitieakkoord laveer. Als er een dispuut is tussen Van der Burg en Groot Wassink over de opvang, dan zou ik aangeven wat het rijksbeleid is. Als alleen uiteindelijk een keuze door het college in Amsterdam wordt gemaakt, dan hoort bij mijn baan dat ik dat ga doen. De VVD-stadsdeelcommissieleden hadden zich hier dan tegen mogen verzetten. Dat is dualiteit.”

Groot Wassink zei vooraf dat hij GroenLinkscommissieleden niet voor uw komst kon laten stemmen. Marjolein Moorman van de PvdA had dit anders ingeschat.

“Tijdens de hoorzitting zat de PvdA anders erin dan ik had verwacht. Bij hun is de keuze uiteindelijk niet lekker geland. Ik verwijt Marjolein dat niet, maar het is wel politiek op z’n slechtst. Niet alleen van de PvdA, maar wat hier in z’n algemeen is gebeurd.”

Ondanks het negatieve advies uit Zuid was het halen van een raadsmeerderheid realistisch geweest. De PvdA zou voor stemmen, D66 ook, uw eigen partij. U had gewoon bestuurder kunnen worden. Had u niet liever hierop willen wachten?

“We willen ons eigen verhaal hebben en niet alleen reactief zijn. Het was dinsdagochtend duidelijk dat niet de hele coalitie voor ging stemmen. Als de coalitie niet gelooft in wat ze ons aanbieden, gaan we die molen niet in.”

U bedoelt dat GroenLinksraadsleden tegen zouden stemmen.

“Als GroenLinks als coalitiepartij, die het akkoord heeft ondertekend, tegenstemt, is dat een teken aan de wand. Ondanks alle goede wil zal het dan in de praktijk echt complex worden. Het is dan niet meer te verantwoorden om dit te doen.”

Hoe kwalificeert u dit experiment van met name de PvdA?

“Ik vind het initiatief dapper en ik vind het jammer dat de praktijk zo weerbarstig is gebleken. Aan mijn gesprekken met Marjolein, Rutger en Reinier (van Dantzig, D66) heeft het niet gelegen. Daar zat zoveel goede energie en initiatief. Het is een rare constatering dat het daarom zo gelopen is.”

Heeft u spijt van dit proces?

“Absoluut niet. Ik ben trots dat we dit hebben durven doen.”

Luister podcast Amsterdam wereldstad