Basja Chanowski begeleidde artiesten bij The Voice: ‘Mijn waarschuwingen zijn niet voor niets geweest’

Onmiddellijk zocht Basja Chanowski vorige week contact met de kandidaten die zij begeleidde bij The Voice of Holland. Al jaren maakt zij seksueel overschrijdend gedrag bespreekbaar binnen haar groep, maar toch: hadden zij misschien toch ook seksueel getinte appjes gekregen? Onbetamelijke voorstellen gehad? Was er toch iets onoorbaars gebeurd?

“Ik was geschokt over alles wat ik heb gehoord. Daar wist ik niets van af. Ik kreeg als antwoord dat er in mijn groep niets was voorgevallen. Als dat wel was gebeurd, had ik dat zowel toen als nu meteen gemeld. Mijn groep realiseert zich nu ook wel dat mijn waarschuwingen niet voor niets zijn geweest,” zegt Chanowski die jarenlang rondliep achter de schermen bij The Voice. Niet in dienst van Talpa, benadrukt ze, maar als kandidatenbegeleidster en talentscout van haar eigen bedrijf.

Reclamespotje

Chanowski is eigenaar van een bemiddelingsbureau voor professionele muzikanten (Più Music) en runt een muzikaal collectief (Jellyfish). Ze ontdekt, coacht en begeleidt talenten, maar ook gevorderde (internationale) artiesten. “Dat varieert van een professionele violist die ingezet wordt voor een reclamespotje tot jonge zangtalenten die een carrière ambiëren of mee willen doen aan talentenshows, zoals The Voice.”

Ze stond zo’n veertig kandidaten bij die meededen aan The Voice. Ze begeleidde Maan, Julia van der Toorn en Jim van der Zee al enige tijd, nog voordat ze deelnamen en uiteindelijk de zangcompetitie wonnen. Ze was zelf muzikant. Speelde piano, cello, gitaar, contrabas, zong en werkte, als bandleider, voor en met allerlei muzikanten, onder wie Eros Ramazzotti en Herbert Grönemeyer. 

Chanowski constateerde dat veel (aankomende) artiesten amper begeleiding hebben. “Neem kandidaten in talentenshows. De meesten hebben nauwelijks ervaring in deze industrie. Ze zijn zo kwetsbaar en hebben vaak weinig of geen opleiding gehad in deze richting. Het is belangrijk dat men zich realiseert dat je een heftige wereld in stapt waar veel tegelijk op je afkomt. Begeleiding is essentieel.”

Ze werkt inmiddels zo’n 25 jaar in de theater-, film- en televisiewereld waarin ze ook ‘de andere kant’ heeft meegemaakt. “Van uitnodigingen op hotelkamers en appjes tot ongewenst fysiek contact.”

“Ik ben vaak op tournee geweest. Dan zaten we eens in een repetitieruimte. Kwam de internationale artiest binnen. Die hadden we nog nooit gezien hè, maar het eerste wat hij deed was ons op de mond zoenen. Ik had nog niet eens mijn naam gezegd! Wat er dan gebeurt met je? Het is iets wat je zo niet verwacht, dat je eigenlijk niet eens een reactie hébt. Je staat zo perplex. Pas later, als je het bespreekt, denk je: ho even, dit is best wel gek toch? Logisch dat meisjes hiervan onder de indruk zijn. Meisjes die geen referentiekader hebben en misschien denken ‘wow, ik hoor erbij’ – wat natuurlijk misplaatst is.”

Enorme drempel

Ze zegt dat ze ‘zichzelf gelukkig altijd kon redden’ en voor advies kon aankloppen bij haar vader, Thijs Chanowski, de bekende televisieproducent- en regisseur. “Als ik echt in de problemen kwam, kon ik bij hem terecht. Dat was soms best wel lastig, want hij was emotioneel best gesloten. Maar als ik het bespreekbaar maakte, zei hij altijd het juiste: ‘Niet doen. Als ze je dan niet willen, hadden ze sowieso verkeerde intenties’.”

Ze neemt haar ervaringen mee in de begeleiding van haar talenten. “Juist omdat ik daarover kan vertellen, kan ik ze behoeden, waarschuwen en wapenen. Het is een belangrijk aspect dat ik bespreekbaar maak. Daarnaast ben ik altijd bereikbaar, ook voor ouders waar nodig of gewenst.”

Ja, zegt ze, er waren kandidaatbegeleiders. “Die deelnemers van kamer naar kamer brachten, maar zij waren in dienst van de producent. Dan kun je je ei natuurlijk lastiger kwijt als je als kandidaat ergens mee zit. Ik hoor John de Mol ook zeggen: iedereen kon terecht bij onze loketten, maar juist daar ligt het probleem. Meisjes en jongens die beroemd willen worden en doorbreken, kloppen dan niet zomaar aan. Die moeten een enorme drempel over.”

Professionele aanpak

Hoe nu verder? Hoe deze gedragingen te voorkomen? Chanowski wil een professionele aanpak en meer aandacht voor dit thema. “Zowel aan de voorkant, in de begeleiding van talenten en kandidaten, als bij de werkgevers.”

Om deze reden heeft Chanowski samen met advocaat Priscilla Jacometti al enige tijd geleden coaching en workshops opgesteld om talenten en artiesten zo volledig mogelijk te kunnen begeleiden en adviseren, ook op juridisch vlak. “Het zou wenselijk zijn als grensoverschrijdend gedrag in welke vorm dan ook met een boeteclausule wordt vastgelegd tussen werkgever en werknemer. Wij pleiten ervoor dat een producent een bepaald bedrag beschikbaar stelt per kandidaat, waarmee zij verplicht hun eigen onafhankelijke begeleiding en juridisch advies kunnen inwinnen. Dat is in het traject naar de show toe belangrijk, maar ook tijdens of erna.”

“Vertrouwenspersonen die worden betaald of ingehuurd door de producent kunnen namelijk uitgelegd worden als belangenverstrengeling. Goed voor elkaar zorgen is zo belangrijk. Zonder kandidaten geen show. Wij blijven ons inzetten voor de artiesten die wij begeleiden, want dat is, zoals gebleken, nog heel hard nodig. Laten we hopen dat dit een startschot is voor een sprint naar een lievere en mooiere wereld.”