Experts: ‘We kunnen nu alle coronaregels stapsgewijs loslaten’

Het OMT vergadert vrijdag onder meer over de situatie in het onderwijs. Het heropenen van de scholen na de kerstvakantie is grotendeels mislukt, stelt OMT-lid en kinderarts Karoly Illy. Terwijl experts op het gebied van onderwijs en jeugd begin deze maand nog waarschuwden dat een nieuwe scholensluiting uit den boze zou moeten zijn, becijferde de Algemene Vereniging Schoolleiderszijn dat deze week 12.000 klassen naar huis zijn gestuurd en dat liefst 24 procent van de leerlingen noodgedwongen thuiszat. 

“Mijn persoonlijke opvatting is dat we de quarantaineregels daarom moeten versoepelen,” zegt Illy. “Je zou bijvoorbeeld meer gebruik kunnen maken van sneltesten.” Een andere optie kan zijn een klas pas naar huis te sturen als niet drie, maar meer kinderen positief zijn getest. Illy noemt daarbij geen aantal.

Ook Frits Rosendaal, hoogleraar klinische epidemiologie aan de Universiteit van Leiden, plaatst vraagtekens bij het nut van de huidige regels. “Je zou om te beginnen kunnen besluiten alleen kinderen naar huis te sturen die besmet zijn. Linksom of rechtsom raken de anderen toch wel besmet. En zoals het er nu naar uitziet, is de omikronvariant zoveel minder ziekmakend, dat dat geen probleem is.”

Te sombere prognoses

De coronamaatregelen ten spijt rijzen de besmettingen ook buiten de scholen de pan uit. Het RIVM krijgt zoveel nieuwe meldingen, dat de systemen het niet meer aankunnen. De toegenomen virustransmissie gaat gepaard met een daling van het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen. Op de intensive cares lagen volgens de cijfers van donderdag nog 289 coronapatiënten. Een maand geleden was dat aantal ruim twee keer zo hoog. Ook op de verpleegafdelingen loopt het aantal terug: van een dagelijkse opnamegemiddelde van 230 half december naar 90 nu.

Het RIVM verwacht dat de daling op korte termijn omslaat in een toename, maar OMT-voorzitter Jaap van Dissel erkende donderdag in de Tweede Kamer dat eerdere prognoses veel te pessimistisch waren.

Dweilen met de kraan open

“Bij kinderen is het dweilen met de kraan open,”  zegt emiritus-hoogleraar vaccinologie Ben van der Zeijst (LUMC). “Het virus is heel besmettelijk en kinderen merken er heel weinig van. Dat betekent dat veel niet-geteste kinderen ook besmet zijn, maar de kans op ernstige ziekte is voor hen heel klein.”

Van der Zeijst wil daarom alle maatregelen op scholen loslaten. En wat hem betreft zou het OMT zich ‘heel snel’ moeten buigen over het nut van de coronarestricties in de rest van de samenleving. “Het moment van loslaten komt steeds dichterbij. Ik denk dat het nu al kan. De besmettingscijfers gaan al weken omhoog, terwijl het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen daalt. Het huidige probleem is dat er veel mensen in isolatie en quarantaine zitten, niet dat de ziekenhuizen overstromen.”

Van der Zeijst spreekt in brandweertermen van ‘gecontroleerd laten afbranden’. “Stapje voor stapje, om te zien welk effect het loslaten van de maatregelen heeft op de ziekenhuizen en de rest van de maatschappij. Het kan in stapjes van 10 tot 14 dagen, te beginnen met de scholen.”

Rosendaal sluit zich daarbij aan. “Er komt voor de ziekenhuizen nog een golf of golfje aan, daarom lijkt het me verstandig stapsgewijs af te bouwen. Komende week bijvoorbeeld meer ruimte voor sport en cultuur, een of twee weken daarna gevolgd door de horeca.” Dinsdag staat een persconferentie van het kabinet gepland.