Het voorhoofdswonder uit Neeritter slaat weer toe, als Uwe Seeler in zijn beste dagen

24 december: een 8 voor Bryan Linssen

Dat derde doelpunt van Linssen mocht er weer zijn. De zoveelste kopbal van dit voorhoofdswonder uit Neeritter. In het Limburgse land zal een weide hebben gelegen, of een schoolplein, of een landje midden in het dorp, waar de jonge Bryan koples kreeg van zijn oudere broer. Zelf heb ik nooit leren koppen, ondanks de uren en uren die we er op straat instaken: of gewoon overkoppen of mijn broertje gooide de bal aan en ik moest hem koppen tussen de betonnen palen die het flatgebouw stutten. Altijd zat die bril me in de weg. Toen ik van mijn vader een ‘dienstfiets’ mocht kopen, het ijzeren brilletje met poten die zich achter je oren vastzetten, kreeg ik al snel een bal in mijn gezicht. De helse pijn van het ijzeren frame, dat zijn afdruk achterliet op mijn neus en jukbeenderen, weet ik nog steeds. Die herinnering aan pijn zat mijn koppen in de weg. Daarom heb ik geboren koppers altijd bewonderd. Je had Henk Groot, je had Sandor Kocsis, ‘Het Gouden Hoofd’, die er ooit door die andere kopspecialist uit de jaren vijftig en zestig, Uwe Seeler, uit werd gekopt in een beslissingswedstrijd voor de Cup Winners’ Cup tussen HSV en Barcelona. Seelers beroemdste kopdoelpunt, achteruit namelijk, is nog steeds te zien in een verslag van Engeland-Duitsland tijdens het WK van 1970. Niet dat ik Linssen serieus met Seeler wil vergelijken, maar er is één gemeenschappelijk kenmerk: Seeler was nog geen 1,70 meter, een lengte die door Linssen ook ternauwernood wordt gehaald. Woensdag tegen Heerenveen hoefde Linssen niet eens van de grond te komen om zijn technisch volmaakte kopbal in de verre hoek te knikken.

Een 8 voor Devyne Rensch

Ze zijn 18, 19 en 20 jaar oud, Devyne Rensch, Ryan Gravenberch en Jurriën Timber. Alle drie hadden ze de afgelopen weken korter of langer te maken met de fameuze terugval. Tegen Fortuna sprongen Timber en Rensch met grote veerkracht uit dat donkere gat van de depressie. Vooral tijdens het laatste half uur, met Blind in de rol van Pirlo, knalde Timber er de ene na de andere interceptie uit met de overtuiging van een Chiellini, maar dan stijlvol. Zijn prachtige wedstrijd bekroonde hij met een assist. Rensch moest huilen na zijn doelpunt uit een pass van Antony. De pass was mooi, de loopactie van Rensch slim en zijn aanname en razendsnelle schuiver met links getuigden van het talent dat even weg leek te zijn geweest. Na afloop sprak hij over het overlijden van zijn oom, dat de plotselinge emotie had opgeroepen. Het zou me niet verbazen als ook het besef van zijn teruggevonden vorm een rol heeft gespeeld. Ajax en Overmars moeten hun uiterste best doen om Ten Hag te binden. Gelukkig zijn er in Europa nauwelijks topclubs vrij. Ten Hag kan als een van de weinigen omgaan met die jonge voetballers en de immense druk waaronder ze moeten leven.

Een 9+ voor Karim Benzema

Dat doelpunt van woensdagavond tegen Athletic Bilbao kunnen heel weinig voetballers maken. Nu ik erover nadenk: alleen Benzema, sommigen noemen hem Benz, kan het. De korte pass van Kroos en het razendsnelle, tegelijkertijd beheerste schieten met de binnenkant in de verre hoek. Speler van het Jaar. Ballon d’Or. Erehemel van het voetbal. Gloria in excelsis Deo. Ik ben even weg. Dank u.

23 december: een 8 voor Paul Pogba

De top 100 van de beste voetballers in dit jaar van The Guardian is geen wedstrijd wie de mooiste statements over homo’s heeft gemaakt, anders zouden Goretzka en Pogba op nummer 1 en 2 staan. Al in 2017 sprak Pogba zich uit over gay voetballers. “Zijn privéleven heeft niets te maken met de voetballer. Hij respecteert jou, jij hem. Op het voetbalveld zijn we allemaal gelijk,” zei hij. Goretzka (64ste) gebruikte zijn doelpunt tegen Hongarije op het EK om aan de Hongaarse ultra’s, unverfroren nazi’s, te laten zien wat hij van hen dacht. Hij vormde een hartje met zijn handen. Daarvan kregen de Orbanaanhangers een rode waas voor de ogen. Dat kreeg ik bij het zien van de positie van Pogba in die top 100 van 2021: 69ste plaats. Rot een eind op. Depay 49ste plek en Pogba op 69? Bullshit.

22 december: een 8 voor Fabinho

The Guardian is begonnen met het publiceren van de beste honderd spelers van het jaar. Gisteren kwamen ze met de eerste dertig. Het begon meteen al raar: Mæhle van Atalanta staat één plaats boven Fabinho (Liverpool): 96 en 97. In het eerste geval is dat een juiste klassering, Fabinho niet bij de eerste vijftig is dubieus. In 2012 werd Luis Campos scout bij Real Madrid, waar Fabinho op de bank zat als rechtsback. Toen Campos naar Monaco ging, kocht hij Fabinho meteen als middenvelder. Dan heb je verstand van voetballen. In de lijst staat ook Haller (93) boven Fabinho. Gavi op 98 en Bellingham op 72 moet kunnen, maar ik hoop dat daar wel een goed gesprek aan vooraf is gegaan. Ik ben voor Benzema op 1, zoals ik The Beatles op 1 wil zien in de Top 2000. Gaat niet gebeuren.

21 december: een 6 voor Remko Pasveer

Voetbal kan soms beter, maar het blijft wel voetbal. Als Timber ballen weggeeft, is dat voetbal. Als Toornstra de bal aan Berghuis cadeau doet, die met een mooie ‘throughpass’ Tadic de ruimte instuurt, noemen we dat voetbal, inclusief het cadeau. Als Toornstra na afloop zegt dat hij het gevoel had dat Feyenoord had kunnen winnen, is dat een voetbalgeluid. Als Pasveer met de bal gaat dribbelen omdat hij een parallel universum bewoont waarin de gedachte leeft dat keepers met een paardenstaart techniek hebben, roepen honderdduizenden ‘nee, hè’ vanaf de bank. Dat is voetbal in optima forma. Als het veld in De Kuip spekglad is en het lijkt alsof de Grote Prijs van Rotterdam er heeft plaatsgevonden, is dat ook voetbal. Zelfs een doorgaans gladgeschoren grasmat in De Kuip kan op een aardappelveld in Noord-Scharwoude lijken. Probeer ermee te leven, mensen.

20 december: een 8+ voor Daley Blind

Mario Been is fan van Feyenoord, dat is hem gegund. Gisteren beïnvloedde het zijn oordeel. Volgens iedereen bij ESPN trouwens, ook het duo op het veld, was er nauwelijks verschil in het – lage – niveau tussen de beide elftallen. Dit was lariekoek, zeker kijkend naar Blind, Tadic en Álvarez. Over die kwaliteiten beschikt Feyenoord gewoonweg niet. Die spelers waren het dan ook die de wedstrijd beslisten: Álvarez door letterlijk alles te onderscheppen langs de grond en in de lucht, Tadic door zijn leiderschap en Blind door beslissend te zijn in een situatie die aan de penalty voorafging. Hij brak uit – ik moet dit uit mijn geheugen doen, want ik schrijf vóór Studio Sport en ESPN liet alleen een korte herhaling zien – passeerde een man en gaf een schitterende bal op Rensch. Daarna Antony-Rensch-tackle-strafschop. Feyenoord had iets meer energie, Ajax de klasse.   

18 december: een 9 voor Christian Eriksen

Het contract tussen Inter en Eriksen is beëindigd. De Deen kan weer voetballen, maar niet in Italië. Volgens mij was het in mei 2009 dat hij meedeed met Ajax O17 in Varsseveld. We zagen een bedaarde middenvelder passes rondstrooien met de regelmaat van een klok. Hij werd gekozen tot speler van het toernooi. Eerder deze week verschenen berichten dat hij met een bal was gesignaleerd op het trainingsveld van Odense.

Een half jaar geleden stond niet alleen zijn wereld, maar ook die van ons even stil toen hij op 12 juni tegen Finland ineen zeeg. De beelden zijn bekend. Het is bijzonder dat hij, voorzien van een soort hartslagprothese die gaat kloppen als het nodig is, een half jaar na de bijna-dood weer op een voetbalveld staat.

Ik ga even terug naar zijn bijzondere ‘klik’ met Harry Kane bij Tottenham Hotspur. Die klik zag ik voor het eerst bij een wedstrijd in Manchester tegen United waarin ook Van Persie meedeed. Kane zocht Eriksen en vice versa. In de zes jaar dat Eriksen bij Spurs voetbalde werd de klik niet helemaal zichtbaar. Wel voor kijkers naar de wedstrijden, minder voor de statistici van Opta. Volgens mij is deels de oorzaak dat Eriksens grootste specialiteit bestond uit de voorassist. Toch was hij in die zes seizoenen betrokken bij 113 doelpunten, 62 keer door een assist, 51 keer door te scoren. In zes seizoenen creëerde hij 88 kansen voor Kane. Negentien keer scoorde Kane uit een assist van Eriksen.

Maar het meest opvallende cijfer is dit: tijdens Eriksens aanwezigheid in Londen gaf Kane zelf gemiddeld drie assists per wedstrijd. In het seizoen ’20/’21 deed Kane, bij afwezigheid van Eriksen, ook de opbouw zelf maar. Hij gaf veertien assists. Nog één getal dan: tijdens de Spurs Crossbar Challenge in november 2014, latjetrap voor gevorderden, schoot Eriksen tien keer een stilliggende bal met rechts: tien keer op de lat. Ik verlang ernaar hem weer te zien voetballen, waar dan ook.

18 december: een 8 voor Davy Klaassen

Het was grappig om te zien op de site van VI dat Sjaak Swart en Rinus Israël het met elkaar eens waren over de positie van Berghuis. Geen nummer tien, maar rechtsbuiten, luidde het eensgezinde oordeel. Rinus had dit al eerder gezegd bij Radio Noord-Holland. Nu schaart Louis van Gaal zich ook onder de rechtsbuitenapologeten. De bondscoach zegt zelfs dat wanneer Berghuis in november 2022 een jaar lang niet op de rechtervleugel heeft gespeeld, zijn positie in Oranje onder druk komt. Ten Hag zal dat niet leuk vinden. Toch beweerde hij deze week dat de omschakeling van zijn nummer 10 nog wel iets te wensen overlaat. Ik denk dat Til over hem heen zou kunnen denderen. Weet je wat? Ik zou voor Klaassen kiezen.

18 december: een 4 voor Aleksander Ceferin

Op 15 mei eindigt de competitie in Nederland. Op 28 mei is de CL-finale met, wie weet, nooit wanhopen, Ajax. Vanaf 3 juni speelt het Nederlands elftal vier interlands in de Nations League. Dit is waanzin. Omdat Ceferin geld wil verdienen, worden voetballers over de kling gejaagd, met toenemende enkel- en knieblessures tot gevolg. Voetballers zijn niets meer dan kanonnenvoer voor de grote geldmachines. Het is onverdraaglijk.

17 december: een 9 voor Kylian Mbappé

Mino Raiola wil de Fifa voor de rechter slepen, omdat de voetbalbond zo brutaal is de perversiteit en de inhaligheid van transfergangsters aan te pakken. De commissie wordt tien procent. Dus als Raiola aan het eind van dit seizoen Gravenberch zou verkopen voor veertig miljoen, krijgt hij daarvoor slechts de fooi van vier miljoen. Ik snap dat de man is ontploft. Tot vandaag kwam hij zijn bed niet uit voor minder dan twintig miljoen. Gisteren gaf Mbappé in een Franse krant een les in levenswijsheid. “Ik heb een kalme verhouding tot geld. Ik weet dat het belangrijk is, ik ben er blij mee, maar ik denk er niet elke seconde van de dag aan. (…) Menselijke verhoudingen en levenservaring betekenen meer dan geld,” zegt deze jongen, die volgende week 23 wordt. Zijn agent is ‘een familielid’, aldus de site Transfermarkt.

16 december: een 6 voor Edwin van der Sar

Eerst zei Van der Sar dat hij de Conference League niks vond – “Als we met Ajax Conference League gaan spelen, dan ben ik weg” – en gisteren las ik dat Schmidt met PSV liever de KNVB-beker wint dan de Conference League. Als ik naar AZ, Feyenoord of PSV kijk, denk je dan echt dat ik weet of het Europa of Conference League is? Ik herinner me een wedstrijd tussen Antwerp en AZ. De Belgen kwamen met 2-0 voor, AZ maakte in blessuretijd gelijk. Daarna kreeg een of andere Belgische idioot een rode kaart. Ik herinner me een mooie wedstrijd. Welke League het was? Een lage League, is alles wat ik weet. Ajax verloor een keer van Denen door een fout van Zeefuik. Welke League? Een league waarin Denen uitkwamen en Ajax pre-Ten Hag. Ik herinner me voetbal, niet de kaders.

15 december: een 9 voor Eusebio

Hoewel Justus van Effen er al in 1735 niet in geloofde, heb ik ter voorbereiding op Ajax-Benfica en vice versa in het koffiedik gekeken, enigszins gehinderd door een giftige hekel aan Portugees voetbal. Was dat altijd al zo? Nee, hoor. Ik hield van het Benfica aan het begin van de jaren zestig, met grote voetballers als Eusebio, Coluna, Simões en Augusto. Waar het is misgegaan, weet ik niet. Het huidige voetbal daar staat stijf van het cynisme, het doorrollen is een techniek die in het jeugdvoetbal als eerste wordt gedoceerd. Benfica versloeg in de poule Barcelona met 3-0 en speelde 0-0 gelijk. Meteen zie je hieraan de kracht af: in totaal hielden ze vier keer de nul. Ajax twee keer. Ze wonnen 44 tackles, Ajax 27, ze kregen 15 keer geel, Ajax 9 keer. Het is dus een vervelend rotelftal.

14 december: een 8 voor Max Verstappen

Ik herinner me van vroeger woedende wielrenners in een kopgroep tijdens de Tour de France. Voor hun neus zagen ze spoorbomen zakken. Het peloton reed op drie minuten. Vlak voordat de bomen opengingen, sloot de massa aan bij de kopgroep. (Het was een lange goederentrein geweest.) Renners sloegen hun bidons stuk op de slagbomen. Als er Nederlanders in de kopgroep zaten, sloegen wij ook dingen stuk. Waren Belgen, Italianen en Fransen de pineut, moesten we hard lachen. Lineker was woedend over de regel van de safetycar in de baan, Van Persie en Gullit vonden de prestatie van Verstappen historisch. Ik zag dat Hamilton 11 seconden voor lag op Verstappen toen er een autootje in de fik vloog. Daar daalden de spoorbomen voor de neus van Hamilton. Dat hij Verstappen heeft gefeliciteerd, was de grootste sportieve prestatie van deze historische race.

13 december: een 5 voor Devyne Rensch

Terwijl overal ten lande mensen snikten om de wereldtitel van Max, geen sport waarin zo veel wordt gehuild als bij autoracen, verslaggevers zoeken naar hun laatste zakdoek, bekende Nederlanders kruipen uit alle hoeken en gaten om mee te huilen, gaf Rensch de ene na de andere slordige pass. Een goede wissel van Ten Hag dus. Timber speelde beter als rechtsback, Antony begon te draaien en bij balbezit kwam de ijzersterke Timber voortdurend naar binnen. In de 70ste minuut schoot hij keihard op doel voor een bijna-doelpunt. Het probleem was dat hij niet meer verdedigend dacht. Hij had zoveel vrijheid dat de discipline minder werd. Klaassen zou ik ook hebben ingebracht maar niet voor Álvarez. Berghuis was onzichtbaar dus zijn vervanging zouden de mensen niet eens hebben opgemerkt. Terwijl Ajax achter zichzelf aanholde, nam Lil’ Kleine een selfie met Max Verstappen.

11 december: een 5 voor Roger Schmidt

Op Twitter speelden zich vermakelijke taferelen af na de overwinning van Ajax op… tja, van wie wonnen ze ook alweer dinsdagavond? Het zijn zoveel binnenstromende winstpunten en miljoenen dat het je duizelt voor de ogen. In elk geval had de site van VI het gedaan in Eindhoven: het woord Ajax was te vaak gevallen, de overwinning op Sporting had belachelijk veel aandacht gekregen. Ze gingen met zijn allen het abonnement opzeggen, schreeuwden ze. Gisterochtend tweette de verslaggever van het Eindhovens Dagblad zijn analyse van de door PSV verloren wedstrijd tegen Sociedad. Al in de eerste alinea’s verwees hij naar de overwinningen van Ajax die zo’n pijn deden in Eindhoven. Huh? Kijkt men in Eindhoven niet iets te vaak naar het noordwesten?

“Kijk naar je eigen,” zeiden we vroeger. Dan had je gezien dat PSV verloor door een malheur waaraan Ajax nog maar kortgeleden ook leed, aan de ziekte van de Hollandse School, de obsessie met balbezit. Het ging best goed in die eerste helft. Isak brak een keer door, maar Drommel was steengoed in de een-tegen-een. Sangaré heerste over het middenveld, Gakpo schoot na een kwartier op het Baskische doel en Bruma op de lat. Dat ze net voor rust die penalty tegen kregen, was pech, maar pech hoort bij de Hollandse School als tegendoelpunten in de laatste minuut. Twee noten van kritiek: waarom stelde die Schmidt geen drie verdedigers op, een normale gang van zaken als je niet wilt verliezen? Dit zag er zo naïef, zo Hollands uit, zo schools eigenlijk. Balbezit kan de meeste winnaars gestolen worden. Moet je zien waar balbezit Barcelona heeft gebracht. Het tweede punt is de medische staf in Eindhoven. Was het niet Van Bommel die harde kritiek had op die afdeling? Kennelijk had hij gelijk. Vier spierblessures voor Madueke binnen een jaar is geen goed teken, noch de hamstring van Teze, de lange revalidatie van Gakpo en het meehobbelen van Pröpper en Van Ginkel. Iemand zou eens in die materie moeten duiken.

11 december: een 8 voor Jonathan Ikoné

Bij Lille heten de meeste voorhoedespelers Jonathan, behalve Burak Yilmaz. Bamba, David en Ikoné heten allen Jonathan. Ik meld het maar even. De laatste, een rechtsbuiten uit de opleiding van PSG, speelde een geweldige wedstrijd tegen Wolfsburg, door de Franse pers beloond met cijfers van 8 tot 9. Ikoné is enorm snel en was tijdens zijn eerste uitbraak zo verstandig de bal opzij te leggen naar Yilmaz, die gemakkelijk scoorde. Tegen het einde van de wedstrijd had Ikoné nog een assist, nu voor Gomes. Uiteraard scoorde de Canadese sensatie David ook, zijn veertiende doelpunt dit seizoen. Eindelijk begint coach Gourvennec de scepsis over zijn aanstelling als opvolger van Galtier te bestrijden met resultaten. Lille werd eerste in zijn Champions Leaguepoule met elf punten.

11 december: een 8+ voor Loïs Openda

Weer maakte Openda zo’n doelpunt waarvan je de herhaling ook wilt zien. Het was een uitstekende uittrap van keeper Houwen, die hem de diepte in stuurde, ‘maar dan moet je hem nog wel maken’, zoals de voetbalkenner het uitdrukt. Openda had geen problemen met het bewaren van de rust, ook nog geholpen door het achteruitkoppen van een verdediger. Hij schoof hem beheerst binnen met zijn linker. De jongen is pas 21 en tot gisteren drie miljoen waard. Dat is nu meer.

10 december: een 8 voor Marcel Brands

Als je Strootman en Mertens naar PSV kunt halen, heb je verstand van voetbal en je bezit overredingskracht. Net zoiets deed Brands in 2020 bij Everton, toen hij Allan van Napoli kocht en Doucouré van Watford. Ook dit waren spelers uit de subtop die meer kwaliteiten hadden dan reputatie, dus koopjes. Helaas is Everton in het bezit van zo’n miljardair zonder voetbalhersens. (Dat is niet altijd zo. De emir van Qatar scoutte de Italiaan Verratti negen jaar geleden bij Pescara.) Maandagavond won Everton verdiend van Arsenal. Een paar uur eerder had Moshiri Brands ontslagen. Nadat twee doelpunten van Richarlison waren afgekeurd door de VAR, schoot Demarai Gray op de lat. Richarlison kopte binnen. Kort voor tijd schoot Gray de winnende er fantastisch in. In juli had Brands hem gekocht van Leverkusen voor een grijpstuiver. Alleen een nitwit ontslaat zo’n TD.

9 december: een 8 voor Ryan Gravenberch

Gravenberch deed geen rare dingen. Hij liet de bal niet onder zijn noppen doorrollen, hij gaf geen hakjes en we zagen ook geen andere tierelantijnen. Hij speelde goed, beter dan voorheen. Hier waren gesprekken gevoerd, zo te zien. Wie aanvankelijk minder goed functioneerde, was Berghuis. Sporting Portugal counterde door het centrum, de zone van een nummer tien. Het was geen luiheid, want we zagen Berghuis vaak genoeg terughollen. Alleen liep hij meestal achter een Portugees aan, te laat dus. De verdedigende taken van een nummer tien komen Berghuis niet aanwaaien. Toevallig had Rinus Israël zaterdag op Radio Noord-Holland gezegd dat hij liever Klaassen zag op die plek: meer balans. Toen na rust de wissels kwamen, verdween Berghuis naar de rechtervleugel, wat beter uitkwam. Om hem ‘Man van de Wedstrijd’ te maken, was overdreven. ‘Man van de Tweede Helft’ zou aanvaardbaar zijn geweest.  

8 december: een 9 voor Marc Overmars

De man heeft bijgetekend, zagen we op een gisteren al vlug van sociale media verwijderd filmpje. Sinds mensen pijlsnel kopiëren, heeft verwijderen geen zin meer. Of iemand bij Ajax had een vinkje niet gezet, of juist wel, of het verwijderen was een geraffineerde manier om meer aandacht te trekken. Hoe dan ook was de film weer een hoogtepunt van communicatietalent. Onze overheid zou op deze transfermarkt slagen kunnen slaan. Alleen wil communicatietalent vrij zeker liever voor Ajax werken dan voor Hugo de Jonge, een zichtbaar verloren zaak. Ajax mag van geluk spreken dat geld voor Overmars persoonlijk niet de hoofdrol speelt. Zolang emaillen reclameborden en zijn vastgoedportefeuille zijn ruime belangstelling genieten, handelt Marc liever in spelers voor Ajax dan voor van niks wetende Amerikanen in Manchester. Zijn eerste opdracht zal zijn het langer vastleggen van Erik ten Hag.   

7 december: een 4 voor Jan Smit

Kunstgras haat ik, helemaal dat groene plastic van Heracles. Het is alsof je naar het geverfde haar van een 80-jarige zit te kijken. Bij Sparta hebben ze nog het fatsoen om niks meer te doen aan die artificieel gebleekte chemische ondergrond waarvan je alleen door ernaar te kijken copd kunt krijgen. Bij Heracles en Sparta liggen matten die bij Tata Steel rokend uit de schoorsteen zijn gekomen om naar beneden te vallen als zwarte korrels die zelfs duiven na één hap doen besluiten zuidwaarts te trekken. We kunnen hoog en laag springen: Ten Cate, gesteund door de hoogste regionen binnen de KNVB, gaat echt niet besluiten om natuurgras uit te zaaien. Daarom is het zo verfrissend om naar de stand in de eredivisie te kijken: Sparta en Heracles zijn in degradatiegevaar. Dit probleem lost zich vanzelf op.    

6 december: een 9 voor Ramiz Zerrouki

Fred, de saaie middenvelder van Manchester United, deed het ook: hij schoot de bal met de binnenkant rechts en mikte hem in de verre bovenhoek van Crystal Palace, een beheerste bal die Rangnick zijn eerste overwinning bezorgde. Het schot van Zerrouki tegen Go Ahead, ook binnenkant rechts, was mooier, vloeiender en moeilijker te nemen. Zerrouki speelt sinds ruim een half jaar voor Algerije en maakt sindsdien voor FC Twente de mooiste doelpunten. Hij is een van die Ajax-leftovers die op weg lijkt naar een mooie loopbaan, die er in Amsterdam niet inzat. Hij ziet er een stuk sterker en zwaarder uit dan de broodmagere puber uit de jeugd. Toch kon hij ook daar al goed voetballen, ‘liet hij zich zien’ aan hen die wilden kijken. Dit seizoen is hij mainstream geworden, niet meer slechts een cultspeler voor de liefhebbers. 

4 december: een 7 voor Cristiano Ronaldo

Ik lees een boek over Henry Miller van de Frans-Hongaarse fotograaf Brassaï. (Verontwaardigde lezer: “Wat heeft dat nou met voetballen te maken?” Ja, wacht nou even, stuk ongeduld.) Het eerste hoofdstuk speelt zich af in 1930 en gaat over de mensen op het terras van de Dôme, op de hoek van de Rue Delambre en de Boulevard du Montparnasse, een buurt die me goed bekend is, in een tijd die me fascineert. Ik kan het boek bijna niet wegleggen. Ik houd van schrijvers die zichzelf ondergeschikt maken aan het verhaal dat ze willen vertellen.

Schrijvers die met elke zin aan hun ego werken, die zichtbaar genieten van hun eigen woorden, die zichzelf opblazen tot monumentale grootte, kunnen me gestolen worden. (Begint er iets te dagen, ongeduldige lezer?)

Een dag na de uitreiking van de Gouden Bal aan Lionel Messi, plaatste een fan van Ronaldo een post op Instagram waarin hij aan de hand van cijfers betoogde dat zijn idool de Gouden Bal had verdiend en niet Messi. ‘Feiten’, zette Ronaldo onder de tekst.

We hebben hier te maken met een narcist die allang is vergeten dat voetbal een teamsport is, een schrijver die denkt dat hijzelf de hoofdpersoon is. Ronaldo is een doelpuntenmaker van de bovenste plank, wat niet wil zeggen dat hij een voetballer van de bovenste plank is.

Het zou raar zijn als Gerd Müller zichzelf als de beste voetballer van de wereld zou hebben beschouwd. Toch maakten weinig spelers meer doelpunten dan hij: 654 in 716 wedstrijden, een gemiddelde van 0,9. Ronaldo scoorde met die 2 van donderdag erbij 801 goals in 1131 wedstrijden, 0,71 gemiddeld. Feiten. Overigens scoorde Messi 783 keer in 1002 wedstrijden, gemiddeld 0,78. Een feit.

4 december: een 5 voor Peter Bosz

Op Twitter en fansites van Ajax zie je de naam van Peter Bosz weleens vallen als mogelijke opvolger van Ten Hag. Ik zou zeggen: laat Ajax daar goed over nadenken. De eerste vérstrekkende beleidsdaad van Bosz bij Lyon was het wegsturen van centrale verdediger Marcelo, die wij nog kenden van PSV. We vonden hem niet veel.

Het mooie was dat hij onze vooroordelen logenstrafte bij Lyon waar hij samen met Denayer vier jaar lang een uitstekend centraal duo vormde. Bosz zag dat anders. Hij wilde met ruimte in de rug van de verdediging spelen en Marcelo was daarvoor ongeschikt. Wegwezen.

Ten Hag speelt ook met ruimte in de rug van Martínez en Timber. Vaak wordt die dichtgelopen door Álvarez, een speler die nooit gedane beloftes inlost waar je bijstaat. Ajax heeft twee doelpunten tegen. Lyon heeft 23 doelpunten tegen, het slechtste verdedigende cijfer sinds 1983. Omdat ze maar 23 doelpunten voor hebben, staat het saldo op 0. Lyon verloor net thuis van Reims met 1-2. Ik herhaal: mocht Ten Hag ooit eens willen vertrekken, is Bosz niet de meest voor de hand liggende keuze. De beste keuze zou zijn om Ten Hags salaris te vervijfvoudigen. En dat van Overmars ook.

4 december: een 9 voor Michael Carrick

De geweldige middenvelder Carrick werd een loyale assistent van Mourinho en Solskjaer. Twaalf jaar speelde hij voor Manchester United. De laatste drie wedstrijden verving hij Solskjaer op de bank. Hij versloeg Arsenal en Villareal en speelde gelijk tegen Chelsea. Hij durfde Ronaldo reserve te zetten. Goeie kerel.

3 december: een 8 voor Justin Kluivert

Het is niet zo dat je intens geboeid naar Galtiervoetbal zit te kijken. Meestal schept het Galtiervoetbal, dat was ook bij Lille het geval, een paar kansen per wedstrijd, terwijl achterin en op het middenveld de stijl kan worden omschreven als compact. Met Dante en Todibo staat er een centraal duo dat in soliditeit vergeleken kan worden met Fonte-Botman bij Lille. Voorin hebben ze Kasper Dolberg, die tegen PSG een paar keer gevaarlijk werd. Eerst door een snel en hard schot op Donnarumma, later met een kopbal vanaf 2 meter op de paal. Deze aanval begon met een door Kluivert op de middenlijn ingepikte bal, die daarna een onstuitbare solo inzette om hem struikelend te besluiten met een geslaagde pass naar de rechtervleugel. Dolberg had die voorzet erin mogen koppen. Kluivert voetbalde opvallend volwassen, veel beter dan zijn vervanger Stengs.

2 december: een 8 voor Amadou Haidara

Rangnick wordt interim-manager bij Manchester United. Zolang Ferguson met zijn lichaamstaal de ereloge in Manchester beheerst, wordt dat niks. Een van de eerste door Rangnick genoemde transferwensen betekent slecht nieuws voor Van de Beek. Rangnick stond een tijd aan het hoofd van de sporttak van Red Bull, als ‘Global Sports Director’ en hij trainde Leipzig gedurende twee periodes. Misschien was hij wel betrokken bij de aankoop door Leipzig bij Salzburg van Amadou Haidara, een toen 20-jarige Malinees over wie ik in mei 2018 een stukje schreef na de wedstrijd Salzburg-Marseille (2-1). Haidara maakte het eerste doelpunt. Hij was sterk, technisch erg goed en hij heerste over het middenveld. Van de Beek kan dus aan het rijtje concurrenten bestaande uit Fred, Matic, Pogba, Mata, Fernandes en McTominay, de naam Haidara toevoegen. Als het tegenzit. Mee zit het Donny tot nu toe niet.

1 december: een 9 voor Luis Suárez

Je kunt er grappen over maken, totdat je denkt, kijkend naar de uitreiking van de Ballon d’Or: ‘Hé, ik ken die gast.’ Omdat ik een probleem heb met het herkennen van bekende mensen, kwam ik er op Google achter dat ik naar de presentator Didier Drogba zat te kijken. Naast hem stond Sandy Heribert, die ik uiteraard ook moest opzoeken. Goed duo was het. Pas toen Luis Suárez het podium betrad om de trofee uit te reiken aan zijn buddy, snapte ik waarom hij tussen de dertig genomineerden stond. Zo vond niemand het raar dat hij in de zaal zat. Suárez stal de show, wat naast Messi op een podium niet zo moeilijk is. Messi’s gezicht brak slechts open bij het zien van zijn kinderen. De bedrogen wereld vroeg zich af: waar waren de kinderen en de familie van Lewandowski?

30 november: een 9 voor Karim Benzema

Lewandowski dus niet. Maar wie stonden er op de shortlist? Luis Suárez, Pedri, Mason Mount en Mahrez. Niet Paul Pogba, Bernardo Silva en Kimmich. Pogba was de beste speler van het EK deze zomer en hij won de Nations League met Frankrijk. Hem niet op de lijst te zien en de zwoeger Mount wel, deed pijn aan mijn ogen. Mahrez heb ik altijd een prachtige voetballer gevonden. Hem op de lijst te zien staan en Bernardo Silva niet, is vreemd, op zijn minst. Wie maakt die shortlist? France Football zelf? Vermoedelijk wel, met een wijn drinkend clubje in de Sélect of La Rotonde, stel ik me voor. Na een tijdje slaat de vergeetachtigheid toe, met Kimmich als slachtoffer. Benzema vierde. Hij heeft foute vrienden, zeggen ze. Maar als we profvoetballers gaan afrekenen op hun foute vrienden, is er geen profvoetbal.

29 november: een 8 voor Lisandro Martínez

Het was jammer dat Burnley tegen de Spurs werd afgelast. Zo kon Conte Bergwijn niet opnieuw negentig minuten op de bank houden, wat de verhuur aan Ajax zou hebben bespoedigd. Dat Ajax Steven Bergwijn goed kan gebruiken, bleek gisteren tegen Sparta weer. Martínez, Álvarez en Timber speelden goed en deden tenminste hun best. De plekken waar Bergwijn tot zijn recht zou komen, waren matig tot slecht bezet: spits, tien en rechtsbuiten. Een voordeel is dat elke reservebeurt, en op de bank zou hij hebben gezeten langs het besneeuwde veld, hem minder waard maakt. Het ego van een trainer als Conte is veel te groot om rekening te houden met de marktwaarde van een speler. Daarom is het voor Overmars een voordelige optie om Bergwijn eerst te huren en hem dan te kopen. Voor een relatief prikkie. Goed bezig, Conte. 

27 november: een 9 voor Cyriel Dessers

Eerst dacht ik dat het een blessure aan de hamstring van Linssen was, waardoor hij moest uitvallen. Ooit vond hij een eigen hamstringtherapie: slapen met mosterd op de benen gesmeerd. Sinds ik hamstringklachten heb, ben ik erdoor geobsedeerd. Toen Bergwijn die sprint van vijftig meter trok aan het eind van de wedstrijd tegen Noorwegen, bad ik alleen maar: ‘Laat het er niet inschieten, laat het er niet inschieten.’ Het schoot er niet in. Stevie gaf de bal aan Memphis, die scoorde. Arjen Robben moet verbijsterd hebben toegekeken vanaf de bank. Later bleek Linssen duizelig te zijn geweest, er was geen sprake van spierklachten. Voor Feyenoord kwam de plotselinge inzinking als geroepen: Dessers liep het veld op. Nu Feyenoorders al na een kwartier omvallen, begint het invallen van Dessers steeds meer op een basisplaats te lijken. Omdat ze in Rotterdam van mening zijn dat hij alleen komend van de bank gedijt, zullen ze spelers moeten opstellen die zich opofferen – denk aan de muurligger – om al na een minuut of vier het wisselgebaar te maken. Het kan geen probleem zijn nu elftallen vijf keer een reserve mogen inbrengen. Zo is een nieuw specialisme geboren: de wisselspeler met een basisplaats. Dessers, geheel vrij in het hoofd, hij kwam immers van de bank, nam een bal aan met rechts, draaide zich om zijn as en schoot met links in de hoek. Een doelpunt zoals alleen Benzema ze kon maken, tot voor kort. Omdat Feyenoord een keeper had gescout die niet kan keepen, moest de ploeg harder werken dan ooit. Deze man, hij heet Marciano, heeft clubs op zijn naam als Hibernian, FC Asjdod en Moeskroen en nu dus Feyenoord. Uittrappen doet hij naar tegenstanders, met een consequentie die naar black-outs neigt en omdat Senesi van de zenuwen ook ballen begon in te leveren, was het maar goed dat Dessers meedeed. Het was weer eens in blessuretijd dat de Belg zijn kop gebruikte op een manier die deed denken aan Geels, Huntelaar of zelfs Marouane Chamakh, zo technisch volmaakt liet hij de bal van zijn voorhoofd in de verre bovenhoek vallen. Dessers is de Haller van Rotterdam.

27 november: een 8 voor Ritsu Doan

Na vijf minuten was Sangaré twee keer langs een Oostenrijker gedribbeld, dus wisten we dat het zo’n avond ging worden: PSV zou winnen. Niet alleen van Sangaré kwam het: Doan, Bruma en Götze spraken ook met de voeten, nauwelijks afgeleid door het infantiele geknal rond het stadion. Na veertig minuten was er een aanval die je eerder bij Manchester City-PSG zou hebben verwacht: een flitsende combinatie waarin Bruma en Götze een rol speelden. Bruma kreeg de bal net niet bij zijn spits. Toen Vinícius een penalty ging nemen, dacht ik: dat gaat mis. Dat deed het ook, alleen ging het ook mis bij het keepen, wat de doorslag gaf. De actie van de avond was een assist van Doan, waarbij de namen van Zidane en Redondo vielen.

27 november: een 9 voor Bernardo Silva

Aan grote namen geen gebrek in Manchester. Ik werd gegrepen door het Messidilemma. Hij deed bijna niks in de wedstrijd, totdat hij betrokken raakte bij de mooiste aanval van de Champions League: Mbappé scoorde ten slotte. Daarna legde Bernardo de bal ongeëvenaard voor de voeten van Jesus, als geheugensteun voor Messi.  

26 november: een 7 voor Donny van de Beek

Carrick omhelsde Van de Beek na afloop van de wedstrijd tegen Villarreal, waarin Donny werd vervangen door Bruno Fernandes. Ik geef toe dat ik bevooroordeeld ben. Donny ken ik als voetballer een jaar of tien, aan Fernandes heb ik een hekel sinds Solskjaer hem hiërarchisch boven Pogba plaatste. Nu Carrick, de interim vóór de nieuwe interim Ralf Rangnick, Donny een basisplaats gaf, kwam Fernandes ook eens geïnspireerd van de bank. Terwijl Van de Beek zich had uitgeput als klusser, kon Fernandes profiteren van Donny’s sloopwerk en de bal opeisen voor de showboot die hij zo graag optuigt met wapperende vlaggetjes en een gouden zeil. Ik ken nauwelijks Portugese voetballers aan wie ik geen hekel heb. Een van hen is Bernardo Silva, die alles met een bal kan en meer. Ronaldo en Fernandes beschouw ik als familie van Fernando Couto.

25 november: een 8 voor Sébastien Haller

In de Kennedytunnel waren een paar Belgen op elkaar gebotst, zodat de file op de ring van Antwerpen veel langer was dan normaal. Op de radio voerden Arno Vermeulen en Jeroen Elshof het woord. Ze hadden het over de ontbrekende balans op het middenveld. Ik twitterde om 19.29 uur dat Ajax Álvarez miste. Iemand stuurde me een screenshot van zijn timeline – twee minuten voor mij had Pieter Zwart, de huisanalyticus van VI, getwitterd ‘Ajax mist Edson Álvarez’. Hiermee was voor mij de overbodigheid van bewegend beeld voorgoed bewezen. Op de radio mis je Kuijt en Sneijder niet en toen ik binnenkwam, Kuijt bleek sowieso thuis op de bank te zitten, zag ik Haller een balletje in het Turkse doel schuiven waaraan ik luisterend naar de radio waarschijnlijk meer plezier zou hebben beleefd. Zelfs zijn tweede doelpunt had ik toch liever gehoord.

24 november: een 8 voor Zlatan Ibrahimovic

Zlatan is zoals veel voetballers iemand met twee persoonlijkheden: klier op het voetbalveld, sociaal in het leven. Hij gaf een interview aan The Guardian zonder onzin te vertellen. Over de Premier League: “Technisch gezien wordt de kwaliteit overschat, maar de Premier League heeft andere kwaliteiten, de snelheid, het ritme. Al ben je de beste speler ter wereld, als je dat niet aankunt, ga je ten onder.” Aan het begin van de Italiaanse coronacrisis doneerde Ibrahimovic 100.000 euro. Hij leidde bewustwordingscampagnes en pleitte voor het dragen van mondkapjes, doeltreffende adviezen die onze ministers niet in hun poepgeoriënteerde vocabulaire wensen op te nemen. Denk je dat Zlatan zou accepteren dat in zijn team een of andere Kimmich het voortouw zou nemen in het weigeren van vaccins? Ik zou vrezen voor het leven van Kimmich, omdat een kwaaie Zlatan nog gevaarlijker is dan Covid-19.

23 november: een 6 voor Antonio Conte

Op zijn erelijst is weinig aan te merken. Trainer Conte werd met Juventus drie keer kampioen, in Engeland met Chelsea en vorig seizoen weer in Italië met Inter. In dat opzicht heeft Spurs een slag geslagen. De schaduwkanten van Conte bleven onbelicht, typerend voor schaduwkanten. Zo zette hij Christian Eriksen op de bank terwijl Vidal mocht spelen, een voetbaltechnische schaduwkant vanjewelste. Is het nodig om de dopingperikelen van Juventus weer op te rakelen? Lijkt me wel. Zidane heeft allang toegegeven dat hij de van dokter Agricola verkregen stimulantia tot zich heeft genomen, maar Conte heeft nooit iets geslikt. Tuurlijk niet. Dat hij in die CL-finale tegen Ajax anderhalf uur als een gek op en neer heeft gesprint, was op een boterham met smeerkaas. Zijn zondagse schaduwkant viel op Bergwijn die hij tegen Leeds niet van de bank liet komen.

22 november: een 8 voor Donny van de Beek

Nederlandse verslaggevers noemden het toezingen van Donny van de Beek camp of cult. Zij bekijken de vlogs van de invloedrijkste Unitedfans niet. Ik wel, vooral de United Stand van Mark Goldbridge (1,2 miljoen abonnees), die al anderhalf jaar steen en been klaagt over Donny’s afwezigheid. Zaterdag kreeg hij het gelijk van de eeuw. Donny viel in, scoorde en was verreweg de beste voetballer van zijn elftal. Hij zette Ronaldo twee keer voor de keeper, twee keer gemist door de ijsbadenartiest, volgens mijn fysio een therapie die al in de jaren vijftig als ouderwets werd beschouwd. Hij stuurde Sancho diep en hij pakte een aantal ballen af bij spelers van Watford. De kers op de taart kwam ’s avonds voor Donny en Manchester United: Solskjaer out. Mensen in heel Manchester zakten huilend van dankbaarheid op de knieën.