Dalende coronacijfers zijn gunstig teken, maar geven kabinet nu nog geen zekerheid

Plotseling daalt het aantal nieuwe opnames op de IC hard. De daling, waarop demissionair premier Mark Rutte (VVD) en minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) drie weken geleden al vurig hoopten toen ze de eerste versoepelingen van het ‘openingsplan’ aankondigden, had tot nu toe weinig om het lijf. Een paar opnames per dag minder in een paar weken tijd – terwijl de druk op de ziekenhuizen zo groot is dat de daling stevig moest zijn. Maar sinds zaterdag lijkt de daling inderdaad ingezet.

Tot afgelopen week lag het aantal IC-opnames gemiddeld tussen de 45 en 50 per dag. Maar sinds zaterdag is het aantal dagelijkse opnames niet meer boven de 40 geweest. Het weekgemiddelde ligt nu op zo’n 37 per dag, blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinaticentrum Patiënten Spreiding (LCPS), een afname van 20 procent ten opzichte van een week geleden. Op de verpleegafdeling neemt het aantal opnames wat minder hard af, maar ook daar is een duidelijke daling te zien: er worden elke dag zo’n 225 patiënten opgenomen, 10 procent minder dan de week ervoor.

Met name onder zestigers en zeventigers daalde het aantal ziekenhuisopnames stevig – het grootste deel van die groep heeft inmiddels een eerste vaccinatie gekregen en dat effect zien we waarschijnlijk nu terug in de ziekenhuisopnames, stelt het RIVM. In een week tijd daalde het aantal ziekenhuisopnames in die leeftijdscategorie van ruim 900 naar zo’n 650. Onder tachtigers was het effect van vaccinatie al langer zichtbaar. Inmiddels worden er nog maar iets meer dan honderd patiënten per week ouder dan 80 opgenomen.

Besmettingen op feestjes

En toch, helemaal gerust zijn Rutte en De Jonge er nog niet op. Vanavond is er een persconferentie, maar er worden alleen versoepelingen onder voorbehoud aangekondigd, vertelden bronnen eerder tegen NRC: volgende week zouden onder meer pretparken en sportscholen weer open kunnen, maar alleen als de daling in de ziekenhuizen verder doorzet. Volgende week, vlak voor de versoepelingen daadwerkelijk moeten ingaan, wordt de knoop definitief doorgehakt.

Lees ook Dit zijn de vier grote onzekerheden in het versoepelingsbeleid

De druk op de zorg is nog hoog: er liggen nog altijd bijna 2.500 Covid-patiënten in de ziekenhuizen, van wie 750 op de IC. De daling is bovendien nog broos, het gaat immers pas om een kleine week dat er een serieuze afname te zien is. Half april leek het aantal ziekenhuisopnames ook al te dalen, maar toen nam het aantal patiënten na een week toch weer toe. Het Outbreak Management Team stelde in een advies aan het kabinet dat, om er zeker van te zijn dat de daling definitief is, het aantal ziekenhuisopnames met minimaal 20 procent moet zijn afgenomen voor er nieuwe versoepelingen kunnen komen. Dat is op de verpleegafdeling dus nog niet zo.

Daarnaast zijn de eerste versoepelingen, die op 28 april zijn ingegaan, nog niet terug te zien in de ziekenhuiscijfers. Eerder sprak De Jonge al zijn zorgen uit over drukte in de winkelstraten en feestjes tijdens Koningsdag. „Versoepelen lijkt een beetje versloffen te zijn geworden”, zei de minister daarover.

Lees ook Zo is het coronavirus nu verspreid over Nederland

Het aantal meldingen van positieve tests daalde afgelopen week weliswaar, zo blijkt uit de laatste cijfers van het RIVM. Maar onder twintigers is een stevige stijging zichtbaar. Sommige GGD-regio’s stellen ook vaker besmettingen te traceren die op feestjes zijn ontstaan. In bron- en contactonderzoek worden weer vaker besmettingen gevonden na bezoek van familie of vrienden – dat schommelde wekenlang rond de 20 procent van de besmettingen waarvan een potentiële bron kon worden gevonden, afgelopen week lag dat percentage op bijna 27 procent. Ook worden vaker besmettingen op feestjes getraceerd: vorige maand was dat nog ongeveer 0,5 procent van de besmettingen, nu 1,5 procent.