انتخابات افغانستان؛ آخرین روزهای تبلیغات و بازار کمرونق کارزارها
- رویین رهنوش
- بیبیسی
انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در ششم میزان/مهر برگزار میشود. کارزار انتخاباتی ۶ اسد/مرداد آغاز شد و تا ۴۸ساعت قبل از روز برگزاری انتخابات ادامه خواهد داشت.
حال و هوای کارزارهای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در خیابانهای پایتخت و ولایتها نسبت به انتخاباتهای قبلی شور و هیجان کمتری دارد. برخی از نامزدان انتخابات ریاستجمهوری برای ارائه برنامههایشان به شهروندان گردهماییهای پرشور انتخاباتی به راه نینداختهاند.
کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان دو ماه مهلت برای کارزارهای انتخابات ریاست جمهوری در نظر گرفته است.
بیشتر نامزدان این دوره ریاستجمهوری به فعالیت در شبکههای اجتماعی و مصاحبهها با رسانهها اکتفا کردند.
در هفته آخر تا روز انتخابات، بیشتر مردم نامزدان مورد حمایت خود را از طریق مصاحبههای اختصاصی با تلوزویونها و فعالیتهای آنها در شبکههای اجتماعی میشناسند.
پانزده نامزد از هجده نفر در این انتخابات نامزد شده بودند، هنوز به کارزارهای انتخاباتی ادامه میدهند.
از این میان، دسته انتخاباتی محمد حنیف اتمر حدود یک و نیم ماه پیش فعالیتش را متوقف کرد. اخیرا زلمی رسول و شیدا محمد ابدالی هم به نفع محمد اشرف غنی از نامزدیشان انصراف دادند.
در انتخاباتهای گذشته بسیاری از بخشهای پایتخت با عکسهای نامزدان رنگین میشد. اما در این انتخابات، عکس و پیامهای انتخاباتی نامزدان روی دیوارها، دکل/پایههای برق و چهارراهها مثل انتخاباتهای گذشته پررنگ نبودهاست.
اگر در جاهایی از کابل حال و هوای تبلیغاتی نامزدان و تصویرهایشان بیشتر هم بوده، این تصویرها فقط مربوط به چند نامزد مشخص میشود.
روی تابلوهای تبلیغاتی در شهر کابل نه تنها تصویرهای نامزدان کمتر دیده میشود که در گوشه و کنار پایتخت بسیاری از این تابلوها خالی و بدون اعلان مانده اند.
فریدون(نام مستعار) رئیس یکی از شرکتهای تبلیغاتی در کابل میگوید در این دور از انتخابات درآمدشان از کارزارهای انتخاباتی نسبت به انتخابات قبل ریاست جمهوری ۴۰ درصد کاهش یافته است.
او گفت:" این دوره کار تبلیغاتی ما به مراتب نسبت به انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری گذشته ضعیف است".
به نظر او، گفتوگوهای صلح میان آمریکا و طالبان و تردیدها در مورد این که ممکن است انتخابات برگزار نشود، دلیل عدم مراجعه نامزدان برای کارزار انتخاباتی و رکود کاروبار این شرکتها است.
نه و نیم میلیون ثبت نام کردهاند
برای شرکت در انتخابات پیش رو ۹.۶ ملیون نفر ثبت نام کردند که ٣ میلیون آنها زن هستند. تخمین این که چند درصد از این افراد در انتخابات رای خواهند داد، دشوار است.
اما در کنار شهروندانی که قرار است به پای صندوقهای رای بروند، شمار کسانی که به این انتخابات و برگزاری آن باور چندانی ندارند هم کم نیست.
رقیه سروری، دانشجو در کابل میگوید روند انتخابات امسال مثل سالهای گذشته نیست و او هنوز فکر میکند این انتخابات ممکن است برگزار نشود.
رقیه گفت "اشتراکم در انتخابات بستگی به تامین امنیت دارد. تذکره/شناسنامه من استیکر دارد اما شاید در انتخابات به دلیل ناامنی شرکت نکنم."
غلام نبی حیدری از ولایت هرات نیز به بیبیسی گفت کارزارهای انتخاباتی نامزدان نتیجهای نداشتهاست.
به گفته آقای حیدری، انتخابات فقط در شهرها برگزار خواهد شد و در بخشهایی که زیر اداره طالبان است صندوق گذاشته نخواهد شد.
چرا کارزارها سرد است؟
در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۴ نامزدان از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب، به ولایتهای مختلف افغانستان سفر کردند تا برنامههایشان را برای شهروندان توضیح دهند. شور و هیجان شهروندان و میزان استقبال هواداران از نامزدان به مراتب بیشتر از این دوره از کارزارهای انتخاباتی بود.
در این دور اما سفرهای ولایتی نامزدان رنگ و بوی گذشته را ندارد.
نامزدان شناختهشده هم تاکنون فقط به چند ولایت دور و بر کابل سفر کردهاند. شماری از نامزدان همان گونه که با کارزارهای انتخاباتی با بیمیلی برخورد کردهاند، مبارزات و فعالیتهای انتخاباتیشان نیز محدود به پایتخت بودهاست.
یوسف رشید، رئیس فیفا، بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان میگوید سطح بیاعتمادی مردم به انتخابات نیز امسال نسبت به انتخابات پنج سال پیش بیشتر و چگونگی مشارکت خانمها نگرانکنندهاست.
آقای رشید به بیبیسی گفت بحث صلح و بیباوری در مورد برگزاری انتخابات، ضعف اقتصادی شماری از نامزدان، تردیدها در مورد اعتبار انتخابات و انتظار برخی از تیمها برای پیوستن به دستههای مطرحتر دلایل کمرنگبودن کارزارهای این دوره است.
به گفته رئیس فیفا، نامزدان تبلیغات سراسری انجام ندادهاند تا مردم تفکیک کنند به کدام نامزد رای بدهند و در مبارزات انتخاباتیشان بیشتر جنبههای تعرضی به گذشته رقبا مطرح شده تا اینکه چیزی را برای آینده ترسیم کرده باشد.
او گفت اکنون فضا به گونهای ایجاد شده که مردم به اساس سلیقههای قومی، سمتی و زبانی در انتخابات مشارکت کنند و این میزان مشارکت شهروندان را محدود میسازد.