آمریکا: گام سوم عدول ایران از برجام غیرقابل قبول است
منبع تصویر، Reuters
مایک پومپئو، وزیرخارجه آمریکا با غیرقابل قبول خواندن دور جدید عقب‌نشینی ایران از تعهداتش در توافق هسته‌ای گفته آمریکا مصمم به ادامه سیاست خود علیه تهران است با اینکه دونالد ترامپ بارها اعلام آمادگی کرده بدون پیش شرط با مقام‌های ایران دیدار و گفتگو کند.
آقای پومپئو، امروز (جمعه ششم سپتامبر، ۱۵ شهریور) گفت: "چند ماهی است که پرزیدنت ترامپ گفته آماده است رهبران ایران را بدون پیش شرط ملاقات کند. برآیند این گفته‌ها چیز مبهمی نیست؛ این که آنها همچنان از طریق عمال نیابتی خود به کارزار ترور در گوشه و کنار جهان ادامه می‌دهند، این که به برنامه موشکی خود ادامه می‌دهند و همین دیروز اعلام کردند که بنا دارند تحقیقات و توسعه سیستم سلاح‌های هسته‌ای خود را از سر گیرند. همه اینها غیرقابل قبولند."
اشاره وزیرخارجه آمریکا به گام سوم عقب‌نشینی ایران از تعهداتش در توافق هسته‌ای است که روز گذشته اعلام شد و متعاقب آن محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران جزئیات آن را در نامه‌ای به فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد.
آمریکا بهار سال گذشته برجام را یک جانبه ترک کرد و آقای ترامپ می‌گوید بنا دارد با اعمال "حداکثر فشار" بر ایران، این کشور را وادرا به مذاکره مجدد بر سر توافقی "بهتر و پایدارتر" کند.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران دیروز درباره جزئیات نامه آقای ظریف گفت: "در این نامه تاکید شده است که این اقدام دقیقا در راستای حقوق ایران در برجام و به ویژه بر مبنای پاراگراف ۳۶ آن بوده و در پاسخ به نقض گسترده و مستمر برجام طی ۱۶ ماه گذشته صورت می‌گیرد."
ایران هنوز جزییات دقیق گام سوم را علنی اعلام نکرده هرچند حسن روحانی رئیس جمهور پیشتر گفته بود که گام سوم شامل تحقیقات روی سانتریفوژهای پیشرفته خواهد بود.
به گزارش خبرگزاری‌های ایران قرار است سازمان انرژی اتمی این کشور فردا جزییات دقیق‌تری در این باره اعلام کند.
با وجود این، در اظهارات امروز آقای پومپئو، وزیر خارجه آمریکا از تلاش ایران برای پیش‌برد "برنامه سلاح‌های هسته‌ای" این کشور نام برده است. این در حالی است که بنابر گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای ایران برنامه‌ای برای تهیه و تولید سلاح هسته‌ای ندارد.
گزارش‌های نهادهای اطلاعاتی و جاسوسی آمریکا هم تاکنون به چنین برنامه هسته‌ای نظامی اشاره نکرده‌اند. برخی از این گزارش‌ها در زمان ریاست آقای پومپئو بر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سیا، منتشر شده بودند.
براساس توافق هسته‌ای که چهار سال پیش امضا شد ایران می‌تواند تحقیق و توسعه محدود در زمینه دانش هسته‌ای را ادامه دهد بدون آن که بر ذخایر اورانیوم غنی شده‌اش بیافزاید.
سخنگوی وزارت خارجه ایران روز پنجشنبه گفت جزئیات فنی این تصمیم ایران بزودی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که یکی از نهادهای سازمان ملل متحد است اعلام خواهد شد.
رئیس موقت آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار است در پایان هفته با مقام های این کشور دیدار کند.
این آژانس جمعه گفت که کورنل فروتا، دبیرکل موقت آژانس اتمی "روز شنبه به تهران سفر خواهد کرد تا روز یکشنبه ۸ سپتامبر با مقام های بلندپایه ایرانی دیدار کند."
پیشتر در روز جمعه کمیسیون اروپا در بروکسل تاکید کرد که برای نظارت بر فعالیت های ایران به سازوکار آژانس بین المللی انرژی اتمی تکیه دارد.
مایا کوسیانچیچ سخنگوی کمیسیون گفت که آژانس اتمی "نقشی کلیدی در نظارت و تصدیق اجرای تعهدات اتمی ایران دارد" و افزود: "تعهد ما به توافق اتمی به تعهد کامل ایران به آن بستگی دارد."
کاهش تعهدات ایران در قبال برجام از حدود دو ماه پیش شروع شد. تهران در آن زمان به اروپایی‌ها شصت روز فرصت داد برای جبران آثار تحریم‌هایی که آمریکا مجددا اعمال کرده گام‌های تازه‌ای بردارند.
اکنون مقام‌های ایران می‌گویند باور ندارند که اروپا بتواند به تعهدات برجامی خود عمل کند و به همین علت آنها بخش دیگری از تعهدات خود را زیرپا خواهند گذاشت؛ البته آقای ظریف به خانم موگرینی نوشته که به محض تامین شدن انتظارات ایران از اروپا، آماده متوقف کردن همه این اقدامات و بازگشت کامل به مفاد برجام است.
در واکنشی دیگر در روز جمعه آلمان گفت هنوز برای ایران دیر نیست تغییر مسیر دهد.
یک سخنگوی وزارت خارجه این کشور در برلین گفت: "ما ایران را ترغیب می کنیم اوضاع را بدتر نکند. هنوز برای ایران دیر نیست از راه اشتباهی که رفته برگردد."
از سوی دیگر مارک اسپر وزیر دفاع آمریکا روز جمعه گفت که به نظر او ایران درحال حرکتی آهسته به سوی مذاکره است.
به گزارش خبرگزاری رویترز او در اندیشکده موسسه "رویال یونایتد سرویسز" در لندن گفت: "از برخی جهات به نظر می رسد که ایران با سرعت کم به سوی نقطه ای حرکت می کند که بتوانیم وارد گفت و گو شویم و امیدوارم این طور شود."
او بعدا در کنفرانسی خبری در پاسخ به این سوال که اظهاراتش بر چه شواهدی متکی است گفت این حرف را "در پرتو بعضی از اظهارات مقام های ایرانی در پی اجلاس گروه ۷ زده است."
وزیر خارجه ایران، محمد جواد ظریف، اخیرا در حاشیه نشست گروه هفت در فرانسه با مقام های این کشور از جمله امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه دیدار کرده بود.
با این حال روز جمعه حسین سلاحی فرمانده سپاه پاسداران گفت "هیچکس با آمریکا مذاکره نمی‌کند، زیرا مذاکره، بازی در میدان دشمن و هدف اوست و هیچکس دشمن را در مسیر رسیدن به هدف یاری نمی‌کند."
خبر مرتبط
منبع تصویر، Getty Images
ترامپ در تماس با مکرون؛ تحریم‌های ایران لغو نخواهد شد
در تحولی دیگر و در حالی که فرانسه در صدد اجرای طرحی برای کاهش فشار مالی بر ایران بوده، رئیس‌جمهوری آمریکا هرگونه اقدامی برای لغو تحریم‌های ایران را مردود دانسته است.
جود دییر، سخنگوی کاخ‌سفید، امروز در توییتر خود از تماس تلفنی امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، با دونالد ترامپ خبر داد و گفت که در این مکالمه طرح فرانسه برای حفظ توافق هسته‌ای با ایران - برجام - مطرح شد. به گفته سخنگوی کاخ سفید، رئیس جمهوری آمریکا "بار دیگر تاکید کرد که در این زمان، لغو تحریم ایران اتفاق نخواهد افتاد."
در روزهای اخیر، گزارش‌هایی از طرح ابتکاری دولت فرانسه برای قانع کردن ایران به رعایت تمامی تعهدات برجامیش منتشر شد. براساس این طرح، کشورهای اتحادیه اروپا مبلغ ۱۵ میلیادر دلار را به صورت اعتبار در برابر تحویل تدریجی نفت در آینده در اختیار ایران قرار می‌دهند و در مقابل، دولت ایران به تمامی تعهدات خود در برجام عمل می‌کند.
روز چهارشنبه، معاون وزارت خارجه ایران گفت که ایران آماده است در برابر دریافت این مبلغ برای سه ماهه آخر سال جاری میلادی از کاهش تعهدات خود در برجام صرفنظر کند. او افزود که کسب موافقت آمریکا در این باره بر عهده اروپاییان است.
ساعاتی بعد، حسن روحانی گفت که احتمال عملی شدن این طرح پیش از ضرب‌الاجلی که ایران برای گام سوم تعیین کرده وجود ندارد و ایران از امروز بخشی از تعهدات خود را لغو می‌کند.
بیشتر بخوانید:
منبع تصویر، IRNA
ادامه گمانه زنی‌ها درباره دیدار ترامپ و روحانی در نیویورک
در همین حال، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، دو روز پیش، چهارشنبه، در پاسخ به خبرنگاران بر پا بر جا بودن تحریم‌های ایران تاکید کرد ولی گفت همچنان آماده است در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد با حسن روحانی دیدار کند.
آقای ترامپ با قدردانی از تلاش های همتای فرانسوی خود برای کاستن تنش میان تهران و واشنگتن گفت: سپاسگزار تلاش های مکرون هستم ولی ما مسائل را از طریق او دنبال نمی کنیم. بقیه به طور مستقیم با ما در تماس هستند و ما نیازی نداریم که مسائلمان را از طریق کشورهای دیگر دنبال کنیم.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد اواخر ماه سپتامبر جاری در نیویورک برگزار می‌شود و حسن روحانی در راس یک هیات بلند پایه برای حضور در این اجلاس به نیویورک سفر خواهد کرد.
به همین علت هم برخی تحلیل‌گران معتقدند اظهارات مقام‌های دو کشور در چند هفته آینده می‌تواند تلاشی برای "دست بالا گرفتن" و ترغیب طرف مقابل برای امتیازدهی بیشتر هم تلقی شود.
با وجود این، محمدجواد ظریف، وزیرخارجه ایران که امروز به جاکارتا، پایتخت اندونزی سفر کرده گفته: "آقای ترامپ بهتر است برای مردم ایران مشکل درست نکند. ما از او نه توقع حل مشکل داریم و نه او می‌تواند مشکلات ما را حل کند."
خبر مرتبط
