کتاب «کیشوت» سلمان رشدی، نقدی تیز و طنزآمیز بر آمریکای ترامپ

سلمان رشدی، نویسنده سرشناس "آیه‌های شیطانی" از نامدارترین نویسندگان عصر ماست. او در کتاب‌هایش اشاراتی بی‌شمار به آثار کلاسیک و معاصر فرهنگی دارد. سه رمان آخر او هر کدام تقدیری است از یکی از آثار کلاسیک جهان.  کتاب "دو سال، هشت ماه و ۲۸ شب" که در سال ۲۰۱۵ به بازار آمد ادای احترامی به داستان هزار و یک شب بود.

دو سال بعد کتاب "خانه طلایی" او منتشر شد که اشاره‌ای است به نویسنده باستان آپولیوس و اثر ماندگار او "الاغ طلایی" که با نام "دگرگونی" نیز شناخته می‌شود و تنها رمان باستانی به زبان لاتین است که کاملا حفظ شده است.

کتاب جدید سلمان رشدی که در آمریکا منتشر شده "کیشوت" (Quichotte) نام دارد. رمان برداشت مدرنی است از رمان "دون کیشوت" سروانتس که به عنوان نخستین رمان عصر جدید شناخته شده است. با این تفاوت که "کیشوت" رشدی نه در اسپانیا که در آمریکایی زندگی می‌کند که ترامپ بر آن حکومت می‌کند. در دورانی که همه چیز به نظر شدنی می‌رسد. رشدی از عوام‌گرایی، نژادپرستی و دوران پسا حقیقت می‌نویسد.

کتاب داستان یک مرد هندی است. مردی مسن که فروشنده سیار لوازم پزشکی و دارویی است. او در جستجوی زنی است که هنرپیشه بالیوود بوده و او عاشقش شده و این هنرپیشه حالا یک مجری موفق تلویزیون در آمریکاست.

خود فروشنده و پسرش سانچو نیز هر دو شخصیت‌هایی داستانی هستند و پرداخته ذهن نویسنده‌‌‌ای به نام سام دوشامپ که به طور معمول کتاب‌های ترسناک می‌نویسد و حال در چالش کنار ‌آمدن با مشکلات بحران میان‌سالی است.

"کیشوت"؛ هوشمندانه یا خودشیفته؟

رمان "کیشوت" سلمان رشدی در فهرست نامزدهای جایزه بوکر سال ۲۰۱۹ است. با این حال در رسانه‌های انگلیسی‌زبان تنها نقد مثبت درباره این کتاب نوشته نشده است. یک منتقد ادبی "نیویورک تایمز" درباره این کتاب نوشته است که "فرمول"  رشدی در حال کهنه شدن است. به نظر "گاردین"، اگرچه کشف در هم‌تنیدگی واقعیت و داستان در رمان رشدی می‌تواند جالب باشد، اما "کیشوت" آنقدر خودشیفته و ناآرام است که فقط می‌تواند نشانه نابسامانی‌ها باشد.

اما روزنامه بریتانیایی "ساندی تایمز" از رمان سلمان رشدی به عنوان بیان «هوشمندانه‌ترین تمایلات فکری متافیزیکی پست مدرن» نام برده است. مجله نقد ادبی Kirkus Reviews" در آمریکا نیز از "کیشوت" به عنوان زیباترین هجونامه ادبی یاد کرده است. "Library Journal" (آن هم در آمریکا منتشر می‌شود) خواندن این رمان را به عنوان مراقبه‌ای شعرگونه بر تعصب، اعتیاد به تلویزیون و بحران اعتیاد به مرفین معرفی کرده است که با نقدی تیز، به روز و طنزآمیز در سطوح مختلف تاثیر می‌گذارد. این ژورنال "کیشوت" را رمانی "فوق‌العاده" ارزیابی کرده است.