در کوتاه مدت نرخ سود اوراق افزایش یابد/ بازار بین بانکی ما از کارایی و نقدپذیری بالایی برخوردار نیست/ با تغییر نرخ بهره به ساده یا مرکب، اصلاحی صورت نخواهد گرفت

علی سعدوندی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، در مورد احتمال تغییر نرخ سود اوراق در شرایط کنونی گفت: به باور بنده نرخ سود اوراق باید در کوتاه مدت افزایش و در بلندمدت کاهش پیدا کند. بدین صورت که ابتدا نرخ سود را افزایش و سپس فریز کرد و در نهایت به محض کنترل انتظارات تورمی، عملیات معکوس از طریق  عملیات بازار باز انجام می‌شود.

وی ادامه داد: با این اقدامات می‌توان نرخ تورم و نرخ بهره را کاهش داد، همانطور که در کشورهایی که این سیاست را اجرایی کرده‌اند نتیجه موفقی داشته است. بنابراین در کوتاه مدت و تا زمانی که انتظارات تورمی پابرجاست نباید نرخ بهره را کاهش داد.

این اقتصاددان با اشاره به عملیات بازار باز که به گفته رئیس کل بانک مرکزی از اواخر شهریورماه عملیاتی خواهد شد، گفت: در عملیات بازار باز، بانک مرکزی از طریق خرید و  فروش اوراق بازارسازی ذخایر بین بانکی را به عهده می‌گیرد، بنابراین برای اجرای موفق این سیاست باید بازار عمیق اوراق دولتی وجود داشته باشد. البته وقتی عملیات بازار باز شروع شود بتدریج بازار اوراق نیز تعمیق خواهد شد، چون وقتی بانک مرکزی بازارسازی ذخایر را انجام می‌دهد به صورت بدیل بازار ثانویه اوراق را هم بازارسازی می‌کند.

وی افزود: بنابراین تا زمانیکه بازارسازی صورت نگیرد نمی‌توان انتظار داشت که بازار اوراق تعمیق شود، باید توجه داشت عملیات بازار باز با حجم کم شروع و بتدریج تعمیق می‌یابد.

این استاد پول و بانک حجم مبادلات در بازار بین بانکی جهت انجام عملیات بازار باز را مناسب ارزیابی کرد و افزود: با وجود ظرفیت و نقدشوندگی بالای این بازار، بحث زیرساخت‌ها و نحوه وثیقه گیری اوراق از اهمیت بالایی برخوردار است. باید توجه داشت عملیات بازار باز به دو صورت «پیمان بازخرید» بصورت روزانه و «خرید اوراق» برای دوره‌های بلندمدت‌تر توسط بانک مرکزی صورت می‌گیرد.  در شرایط کنونی بازار اولیه اوراق در اختیار خزانه داری کشور نیست و بانک مرکزی نیز در بازار ثانویه اوراق، حضور محکمی ندارد که نشان دهنده نبود زیرساخت‌های لازم در بازار اوراق است.

سعدوندی تصریح کرد: در کشور ما بازار بین بانکی که بانک‌ها به صورت شفاف اقدام به قرض گیری کنند، از کارایی و نقدپذیری بالا برخوردار نیست و احتیاج به اقدام در این راستا است تا کارآیی و کفایت آن افزایش یابد. باید توجه داشت در حال حاضر وثیقه'گیری و عملیات پیمان بازخرید در میان بانک‌های ما چندان شایع نیست.

وی خاطرنشان کرد: به باور بنده عملیات بازار باز و تعمیق بازار اوراق باید مهمترین اولویت پولی و مالی کشور باشد، از همین روی برای بانک مرکزی و دولت که به نظر با کسری بودجه مواجه خواهد شد، تعمیق بازار بدهی در اولویت قرار دارد.

این استاد دانشگاه در ارزیابی خود از نرخ سود مرکب اظهار داشت: متاسفانه در جامعه ما به جای حل مشکلات اساسی، به دنبال برطرف‌کردن مشکلات ظاهری و اسمی هستیم که یکی از آنها همین تبدیل محاسبه نرخ بهره مرکب به نرخ بهره ساده است. چون نرخ بهره ساده پس از مدتی در بازار تثبیت و افزایش خواهد یافت و دوباره به همان نرخ پیشین باز خواهد گشت و بنابراین تفاوتی چندانی نخواهد کرد. آنچه در حال حاضر در اولویت قرار دارد، سیاست‌گذاری پولی است که فاقد ابزارهای لازم آن هستیم.

سعدوندی اضافه کرد: وقتی سیاست‌گذاری پولی صحیح نباشد نرخ بهره نیز بالا خواهد بود. ما باید نرخ بهره واقعی را کنترل کنیم که متاسفانه آن را رها کرده و به دنبال مسائل ظاهری هستیم. بنابراین با تغییر ظاهری نرخ بهره به ساده یا مرکب تغییر و اصلاحی صورت نخواهد گرفت.