جام جهانی ۲۰۲۲ قطر؛ از ورزشگاه‌های میزبان چه می‌دانیم؟

Al Thumama, Stadium 974, Al Bayt

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، ورزشگاه ثمامه، ورزشگاه ۹۷۴ و ورزشگاه البیت از استادیوم‌های چشمگیر جام جهانی ۲۰۲۲ هستند

یک ورزشگاه شکل عرق‌چین است؛ دیگری را شبیه کشتی ساخته‌اند و آن یکی مثل خیمه‌هاست. از مدت‌ها قبل معلوم بود که ورزشگاه‌های این جام جهانی با دوره‌های قبلی تفاوت دارند.

قطر کوچک‌ترین کشوری است که تاکنون میزبان جام جهانی بوده؛ تورنمنتی که به دلیل گرمای این کشور برای نخستین بار در ماه‌های نوامبر و دسامبر برگزار خواهد شد.

هشت ورزشگاه محل برگزاری مسابقات در فضایی محدود پخش شده‌اند: دورترین‌شان با بقیه حدود ۷۰ کیلومتر فاصله دارد و در کمتر از یک ساعت رانندگی می‌توان فاصله بین آن‌ها را طی کرد.

هفت ورزشگاه از هشت ورزشگاه نوسازند و یکی بازسازی اساسی شده است. نیمی از صندلی‌های شش ورزشگاه پس از پایان مسابقات (برای ارسال به کشورهای در حال توسعه) برداشته خواهند شد و یک ورزشگاه هم کاملا اوراق خواهد شد.

در واقع فقط یک ورزشگاه پس از پایان جام جهانی بدون تغییر باقی می‌ماند و به کارش به عنوان میزبان مسابقات فوتبال ادامه می‌دهد.

برگزارکنندگان مسابقات می‌گویند که تمامی استادیوم‌ها با در نظر گرفتن ملاحظات محیط زیستی ساخته شده‌اند و از سازمان جهانی ارزیابی پایداری (GSAS) چهار یا پنج ستاره گرفته‌اند. بودجه اولیه ساخت ورزشگاه‌ها و زمین‌های تمرینی جام جهانی ۴/۷ میلیارد پوند (۱/۶ میلیارد دلار) بود.

انرژی تمامی این ورزشگاه‌ها را باتری‌های خورشیدی تامین می‌کنند و بعضی از آن‌ها مجهز به سامانه سرمایشی برای فضای باز هستند.

از سال ۲۰۱۰ ، که میزبانی جام جهانی به قطر داده شد، ساخت‌وساز ورزشگاه‌ها به موضوعی بسیار جنجالی تبدیل شد. عفو بین‌الملل قطر را به سوء‌رفتار با بیش از دو میلیون کارگر مهاجر شاغل در این کشور متهم کرده است و گفته هزاران نفر از آن‌ها جان خود را از دست داده‌اند.

طبق گزارش فیفا که اخیرا منتشر شد عملیات ساخت‌وساز جام جهانی قطر حدود یک‌چهارم از مجموع آلودگی کربنی این رویداد را ایجاد کرده است. جام جهانی ۲۰۲۲ قطر ۳/۶ میلیون تن دی اکسید کربن ایجاد کرده است که بیشتر از مجموع آلودگی سالانه بعضی از کشورهاست و البته به‌مراتب بیشتر از جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه که ۲/۱ میلیون تن دی‌اکسید کربن ایجاد کرد.

این مطلب نگاهی دارد به ورزشگاه‌های جام جهانی قطر که قرار است از سی آبان (۲۱ نوامبر) شروع شود:

ورزشگاه لوسیل (۲۰۲۲)

  • گنجایش: ۸۰ هزار نفر
  • تعداد بازی: ده مسابقه از جمله دیدار نهایی
  • مکان: لوسیل، در ۱۰ کیلومتری شمال دوحه

این ورزشگاه نمادین قطر است که در سال جاری میلادی و دیرتر از موعد آماده شد.

ورزشگاه لوسیل قرار است به قلب شهری ۳۳ میلیارد پوندی ( ۴۳ میلیارد دلار) به همین نام تبدیل شود که محل اسکان حدود ۲۰۰ هزار نفر خواهد بود.

پس از جام جهانی بیشتر صندلی‌های این ورزشگاه به جایی دیگر منتقل خواهد شد به این دلیل که "لوسیل پس از ۲۰۲۲ به چنین ورزشگاه فوتبالی نیاز ندارد."

این ورزشگاه پس از جام جهانی به محلی برای فعالیت مدارس، مراکز سلامتی، مغازه‌ها و باشگاه‌های ورزشی زیر سقف استادیوم تبدیل خواهد شد. بخش بالایی ورزشگاه بالکن خانه‌هایی می‌شود که قرار است ساخته شوند.

ورزشگاه لوسیل

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، برگزارکنندگان می‌گویند: "طراحی این ورزشگاه ادای احترامی به فانوس‌های قدیمی، کاسه‌های صنایع دستی و ظروفی است که در خاورمیانه استفاده می‌شوند"
ورزشگاه لوسیل

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، بیشتر ۸۰ هزار صندلی این ورزشگاه، پس از جام جهانی برداشته می‌شوند
ورزشگاه لوسیل

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، برگزارکنندگان می‌گویند: "سقف ورزشگاه و دو طرف آن که به شکل قوس‌دار طراحی شده، موجب می‌شود که طنین صدای تماشاگران در همه جای ورزشگاه به‌خوبی شنیده شود"
ورزشگاه لوسیل

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، محل ساخت ورزشگاه در سال ۲۰۱۵ که عملیات ساخت و ساز آن شروع شد

ورزشگاه البیت (۲۰۲۱)

  • گنجایش: ۶۰ هزار نفر
  • تعداد بازی: هشت مسابقه از جمله دیدار افتتاحیه
  • مکان: الخور، ۳۵ کیلومتری شمال دوحه

این ورزشگاه با سازه‌ای شبیه خیمه پوشیده شده است و نام آن هم از چادرهای سنتی قطر گرفته شده است. این ورزشگاه همچنین مجهز به سامانه خنک‌کننده است.

بخش فوقانی ورزشگاه پس از جام جهانی برداشته خواهد شد و ظرفیت ورزشگاه به ۳۲ هزار نفر کاهش می‌یابد. صندلی‌های اضافی را به کشورهای در حال توسعه می‌فرستند. یک هتل پنج ستاره و یک مرکز خرید در ورزشگاه افتتاح خواهد شد.

این دورترین ورزشگاه به دوحه است هرچند که فقط با ۴۰ دقیقه رانندگی می‌شود به آن رسید.

ورزشگاه البیت

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، برگزارکنندگان می‌گویند: "سرپناه تماشاگران با سازه‌ای که به شکل خیمه فراهم شده است و سقف متحرک آن، مکملی برای فن‌آوری سرمایشی این ورزشگاه است"
ورزشگاه البیت

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، در اطراف ورزشگاه، پارک‌ها و محوطه‌های سبزی برای برای فراهم کردن فضاهای خانوادگی ایجاد شده است
ورزشگاه البیت

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، فینال جام ملت‌های عرب ۲۰۲۱ که با قهرمانی الجزایر به پایان رسید در ورزشگاه البیت برگزار شد
ورزشگاه البیت

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، در بیرون ورزشگاه پیست‌های دو، دوچرخه‌سواری و شترسواری ساخته شده است

ورزشگاه ۹۷۴ (۲۰۲۱)

  • گنجایش: ۴۰ هزار نفر
  • تعداد بازی: هشت مسابقه تا مرحله یک‌هشتم نهایی
  • مکان: دوحه

حتی با معیارهای قطر ۲۰۲۲ هم این ورزشگاهی چشمگیر است. استادیوم از ۹۷۴ کانتینر (که نامش هم از این عدد گرفته شده) همراه با داربست‌های فولادی ساخته شده است. این ورزشگاه قبلا راس ابوعبود نام داشت.

این ورزشگاه پس از جام جهانی کاملا برچیده خواهد شد و از قطعات آن در پروژه‌های دیگر استفاده می‌شود. ورزشگاه پس از جام جهانی به مجموعه‌ای ساختمانی در کنار دریا تبدیل خواهد شد.

ورزشگاه ۹۷۴

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، ۹۷۴ کد تلفن قطر و همچنین تعداد کانتینرهایی است که در ساختن این ورزشگاه استفاده شده است
ورزشگاه ۹۷۴

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، این نخستین ورزشگاه تاریخ جام جهانی است که پس از برگزاری مسابقات به طور کامل برچیده می‌شود
ورزشگاه ۹۷۴

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، علاوه بر کانتینرها در ساخت این ورزشگاه از داربست‌های فولادی هم استفاده شده است
ورزشگاه ۹۷۴

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، همه قسمت‌های این ورزشگاه پس از پایان مسابقات اوراق خواهد شد
ورزشگاه ۹۷۴

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، این ورزشگاه پس از جام جهانی به مجموعه‌ای ساختمانی در کنار دریا تبدیل خواهد شد

ورزشگاه بین‌المللی خلیفه (۱۹۷۶)

  • گنجایش: ۴۵۴۱۶ نفر
  • تعداد بازی: هشت مسابقه از جمله دیدار رده‌بندی
  • مکان: دوحه

تنها ورزشگاهی که مدت‌ها قبل از جام جهانی وجود داشته، ورزشگاه بین‌المللی خلیفه است که سال ۱۹۷۶ ساخته و در سال ۲۰۱۷ بازسازی شده است.

این ورزشگاه در سال ۲۰۱۹ میزبان مسابقات جهانی دو و میدانی و همچنین جام جهانی باشگاه‌ها بود که لیورپول در آن قهرمان شد.

خلیفه تنها ورزشگاهی است که بعد از جام جهانی دست نخورده باقی خواهد ماند.

ورزشگاه بین‌المللی خلیفه

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، ورزشگاه بین‌المللی خلیفه تنها ورزشگاه از هشت استادیوم جام جهانی قطر است که قبل از واگذاری میزبانی به این کشور وجود داشته است
ورزشگاه بین‌المللی خلیفه

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، هتل مشعل (که سال ۲۰۰۶ ساخته شده)، برجی مشرف به ورزشگاه است
ورزشگاه بین‌المللی خلیفه

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، در بازسازی ۱۲ هزار صندلی برای مسابقات جام جهانی به ظرفیت ورزشگاه اضافه شده است

ورزشگاه شهر آموزش (۲۰۲۰)

  • گنجایش: ۴۰ هزار نفر
  • تعداد بازی: هشت مسابقه تا مرحله یک‌چهارم نهایی
  • مکان: الریان در ۷ کیلومتری دوحه

ورزشگاه شهر آموزش (المدینة التعلیمیة) در فضایی سبز بین چند دانشگاه قطر، درست بیرون دوحه، قرار دارد. این ورزشگاه معروف به "الماس صحرا" و مجهز به دستگاه‌های سرمایشی پیشرفته است.

نمای این ورزشگاه که به شکل مجموعه‌ای الماس‌ است جوری طراحی شده که با حرکت خورشید در آسمان تغییر رنگ می‌دهد.

این ورزشگاه میزبان مسابقه فینال جام جهانی باشگاه‌ها در سال ۲۰۱۹ بود و قرار است بعد از جام جهانی ظرفیت آن نصف شود.

ورزشگاه شهر آموزش

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، ورزشگاه شهر آموزش در فضای بین چند دانشگاه ساخته شده است
ورزشگاه شهر آموزش

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، کارمندان و دانشجویان شهر آموزش می‌توانند از امکانات ورزشگاه استفاده کنند
ورزشگاه شهر آموزش

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، برگزارکنندگان می‌گویند: "طراحی سازگار با محیط زیست این ورزشگاه و شیوه ساخت آن موجب کاهش ردپای کربنی (میزان کل انتشار گاز گلخانه‌ای) ورزشگاه شده است"

ورزشگاه ثمامه (۲۰۲۱)

  • گنجایش: ۴۰ هزار نفر
  • تعداد بازی: هشت، تا مرحله یک‌چهارم نهایی
  • مکان: ۱۲ کیلومتری جنوب دوحه

یک ورزشگاه دیگر که پس از پایان جام جهانی ظرفیت آن به۲۰ هزار نفر کاهش می‌یابد و یک هتل و یک مسجد در آن باز خواهد شد.

سازه ورزشگاه با الهام از کلاه‌های سنتی عربی (عرقچین) طراحی شده است.

ورزشگاه ثمامه

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، در طراحی ورزشگاه ثمامه از "عرق‌چین" که کلاهی سنتی در خاورمیانه است، الهام گرفته شده
ورزشگاه ثمامه

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، بخش بالایی ورزشگاه پس از جام جهانی به هتل تبدیل خواهد شد
ورزشگاه ثمامه

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، جانی اینفانتینو، رئیس فیفا، آندره‌آ پیرلو و شماری دیگر از بازیکنان در مسابقه "اسطوره‌های فیفا" که دسامبر ۲۰۲۱ در ورزشگاه ثمامه برگزار شد، شرکت کردند

ورزشگاه جنوب (۲۰۱۹)

  • گنجایش: ۴۰ هزار نفر
  • تعداد بازی: هفت مسابقه تا مرحله یک‌هشتم نهایی
  • مکان: الوکره، ۱۸ کیلومتری جنوب دوحه

نخستین ورزشگاه جدید جام جهانی که ساخت آن در ماه مه ۲۰۱۹ تکمیل شد و میزبان فینال لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۲۰ بوده است.

ورزشگاه با الهام از جهاز (نامی برای شناورهای سنتی چوبی منطقه خلیج فارس) ساخته شده است. این ورزشگاه به دستگاه‌های سرمایشی مجهز است و بنابراین در تمام طول سال می‌توان از آن استفاده کرد.

مانند بسیاری دیگر از ورزشگاه‌های جام جهانی، پس از بازی‌ها ۲۰ هزار صندلی آن به جایی دیگر منتقل خواهد شد.

ورزشگاه جنوب

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، ستون‌های خمیدهای که سقف ورزشگاه را نگه می‌دارند به آن حالتی شبیه بدنه کشتی داده‌ا‌ند
ورزشگاه جنوب

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، برگزارکنندگان می‌گویند: "طراحی آینده‌گرایانه ورزشگاه به سابقه دریانوردی الوکره اشاره دارد، پلی خیره‌کننده بین گذشته و آینده"
ورزشگاه جنوب

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، ورزشگاه جنوب میزبان فینال جام امیر در سال ۲۰۱۹ بود

ورزشگاه احمد بن علی

  • گنجایش: ۴۰ هزار نفر
  • تعداد بازی: هفت مسابقه تا مرحله یک‌هشتم نهایی
  • مکان: الریان، ۲۰ کیلومتری غرب دوحه

این ورزشگاه در محل یک ورزشگاه قدیمی به همین نام ساخته شده و ۸۰ درصد مصالح آن از بازیافت ورزشگاه قبلی تامین شده است.

نمای درخشان ورزشگاه از "عناصری" تشکیل شده که "جنبه‌های مختلف" قطر را نشان می‌دهند.

این ورزشگاه با ۲۰ هزار صندلی پس از جام جهانی میزبان مسابقات باشگاه الریان خواهد بود.

ورزشگاه احمد بن علی

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، ورزشگاه احمد بن علی در حاشیه کویر ساخته شده است
ورزشگاه احمدبن‌علی

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، ورزشگاه نمایی درخشان دارد و نقش‌و نگارهای روی آن نمایانگر ابعاد مختلف فرهنگ قطر است
ورزشگاه احمد بن علی

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، ورزشگاه در محل ورزشگاه قدیمی باشگاه الریان ساخته شده است