فوتبال ایران و عراق؛ ميدان فوتبال يا ميدان نبرد

  • نفیسه کوهنورد
  • خبرنگار ارشد خاورميانه بى بى سى فارسى در بيروت
تیم فوتبال ایران

بازى فوتبال امروز ايران در برابر عراق، با همه بازيهاى هر دو تيم در جريان مسابقات مقدماتى جام جهانى فرق دارد و براى همين است كه منى هم كه سررشته‌اى از فوتبال ندارم امروز اين چند خط را می‌نويسم. درست است كه بازى سرنوشت سازيست و صعود يا حذف ايران را از جام رقم خواهد زد اما اين تنها دليل متفاوت بودن نبرد امروز نيست.

از زمان تظاهرات گسترده كه پاييز ٩٨ در شهرهاى غالبا شيعه نشين عراق شروع شد و ماهها طول كشيد، دو دستگى بر سر روابط بغداد و تهران بين عراقيها عيان‌تر از هميشه شده. بخصوص در ميان قشر جوان اين كشور. جرقه اعتراضها را اول نبود امكانات ابتدايى مثل آب و برق و همچنين بيكارى زده بود اما رفته رفته فضا در ميدانهاى تظاهرات تغيير كرد و خشم معترضان متوجه ايران شد در واكنش به آنچه آنها "دخالتهاى تهران در عراق" مى‌خواندند.

وقتى هم كه گروههاى مسلح عراقى هوادار ايران متهم به دست داشتن در كشتار تظاهركننده ها شدند، جبهه بنديها ميان طرفداران و مخالفان تهران در عراق پررنگتر شد.

از آن موقع به هر رويداد مربوط به ايران در عراق خواه ناخواه از منظر همين فضاى به شدت دو قطبى نگاه مى‌شود. از نقش مثبت يا منفى گروههاى مسلح تحت حمايت تهران گرفته تا "ادعاهاى سرايت كرونا ازايران و به عراق" و يا حتى مسابقات فوتبال.

همان پاييز ٩٨ و در اوج اعتراضات عراقيها، وقتى ايران و عراق در جريان مسابقات جام ملتهاى آسيا به مصاف هم رفتند، در ميدان تحرير بغداد كه قلب تظاهرات بود، معترضان بازى را در صفحه نمايش بزرگىتماشا كردند كه تنها براى آن بازى و با هزينه اى گزاف نصب شده بود. آنروز تقريبا كسى نبود كه پرچم عراق در آن ميدان بزرگ لبالب پر، در دست نداشته باشد. باخت ايران در برابر عراق هم بوضوح فراتر ازپيروزى در يك مسابقه فوتبال جشن گرفته شد.

آن يك شب حتى خيلى از نيروهاى امنيتى كه معمولا درحال ضد و خورد با تظاهركنندگان بودند، با حمل پرچم عراق اين موفقيت را جشن گرفتند. صفحات تلگرامى و فيسبوكى متعلق به تظاهرات معروف به "ثورة تشرين يا انقلاب اكتبر" هم پر بود از نوشته‌هايى درباره اينكه "چطور عراقيها بلاخره ايران را شكست مى دهند همانطور كه در فوتبال شكست دادند."

در مقابل بعضى عراقيهاى طرفدار ايران غالبا در شبكه هاى اجتماعى ضمن ابراز خوشحالى از پيروزى تيم كشورشان، تجمع كننده ها در ميدان تظاهرات را به پشتيبانى از "جبهه آمريكا و غرب" متهم كردند و بعضى هم با هشتگهايى با محتواى "برادرى ايران و عراق" و "ورزش متحد مى كند" اين نكته را يادآورشده بودند كه ورزش را نبايد آلوده اختلافات سياسى كرد.

اين فضا امروز هم به چشم مى خورد و شبكه‌هاى اجتماعى پر شده از نگاههاى متضاد به بازى امشب. فضايى كه هرگز در بازيهاى ديگر عراق در اين دور مسابقات ديده نشده. بعضى كاربران عراقى تصاويرىاز تظاهرات ٩٨ و همچنين لحظه گل پيروزى عراق در بازى قبلى در برابر ايران را منتشر كرده اند و نوشته‌اند "اين فراتر از يك بازى است". مثل كاربرى با نام فاطمه كه نوشته "بازى امروز در اصل يك مسابقه فوتبال است اما تفاوت مزه اش را با بقيه مسابقات فقط مردم عراق درك مى كنند."

بعضى كاربران كه از محتواى صفحه هاش مى شود متوجه شد طرفدار ايرانند هم پوسترهايى از پرچم ايران و عراق منتشر كرده اند و از "برادرى" دو كشور گفته اند. مثل كاربرى بنام عمار كه دو زن محجبه راپست كرده كه يكى پرچم ايران بر دوشش انداخته و ديگرى پرچم عراق و كنار هم راه مى رود، و نوشته"امروز همه مان پيروزيم.".

در اين ميان عكسى كه استيفن هيكى سفير بريتانيا در بغداد از خود با لباس تيم ملى عراق در توييتر گذاشته، واكنشهاى متفاوت و متضاد بسيارى به همراه داشته. آقاى هيكى براى "شيرهاى بين‌النهرين" كه لقب تيم عراق است، آرزوى پيروزى بر ايران كرده.

در واكنش به اين توييت، برخى از "همراهى" او قدردانى كرده اند اما گروهى ديگر اين سوال را پرسيده اند كه چرا سفير بريتانيا در هيچكدام از بازيهاى قبلى تيم عراق اين تى شرت را بر تن نكرده و فقط در اين بازى چنين كرده. اين تصوير آقاى هيكى به ويژه خشم طرفداران ايران را برانگيخته كه بازتاب آن را در كانال تلگرامى صابرين نيوز كه وابسته به گروههاى تحت حمايت تهران و به گفته اى سپاه پاسداران است، می‌توان ديد.

در اين كانال كه معمولا حمله هات راكتى و حالا اخيرا پهپادى به پايگاههاى نيروهاى ائتلاف بهرهبرى آمريكا در عراق، با شور و حال گزارش و حتى جشن گرفته مى شود، امروز نوشته اى منتشر شدهكه در آن بريتانيا و عربستان سعودى را به "سوء‌استفاده از يك رويداد ورزشى" براى "ايجاد نفاق ميان ملت ايران و عراق" متهم كرده و سوال شده كه آيا سفير بريتانيا در ايران هم با يونيفرم تيم ايران عكسى ازخود منتشر مى كند يا "فقط در عراق است كه سفير دلمه عراقى مى پزد و با تى شرت عراقى عكس مى‌گذارد؟"

همه اينها باعث شده كه باز مساله "نقش ايران" در عراق به نوعى داغتر از بحث بالا رفتن در جام جهانى شود و بازى امشب را از مسابقه اى صرفا ورزشى فراتر برده و به ميدانى براى زورآزمايى مخالفان و طرفداران عراقى تهران بدل كند.

بیشتر بخوانید: