باربارا پراوی، تحقق یک رویا با چشمانی سیاه در یورو ویژن ۲۰۲۱

رویای «باربارا پراوی» با «رویای دیوانه‌وار» فرانسوی‌ها در ۲۲ می ۲۰۲۱ به هم پیوند خورد و دختری از نسل مهاجران با چشمانی سیاه و اجرایی مینیمال، فرانسه را به مقام دوم مسابقات «یورو ویژن ۲۰۲۱» رساند. او با پوششی ساده و سیاه در حالی که نور بر او می‌تابید، بسیاری از فرانسوی‌ها را غرق در نوستالژی‌های عاشقانه کرد و با اجرایی کلاسیک، توانست آرای مردمی را هم به خود جلب کند.

برای ایرانی‌ها حالا «باربارا پراوی» نه فقط یک خواننده، آهنگ‌ساز و ترانه‌سرا با تباری ایرانی؛ بلکه زنی است از نسل مهاجران که توانست در کنار فعالیت‌های اجتماعی، رویای خود را به دست آورد و آن را به رویای فرانسوی‌ها پیوند بزند.

***

اگر برنامه «یورو ویژن» ۲۲ می ۲۰۲۱ را دنبال کرده باشید، صحنه اجرا مملو از نور و رنگ و رقص بود. خواننده‌ها از ملیت‌های مختلف اروپایی، رویای کشورشان را روی سن می‌بردند؛ از روسیه تا ایتالیا، از فرانسه تا بریتانیا. در میان آن‌همه رقص و نور و لباس‌های پر زرق و برق، باربارا با پوششی ساده، ایستاده میان تاریکی سن و اجرایی کلاسیک، فرانسه را بار دیگر عاشقانه تصویر کرد؛ مثال همان تصویر رویایی که در ادبیات و موسیقی کلاسیک فرانسوی‌ها تصویر می‌شود.

«امانوئل مکرون» رییس‌جمهور فرانسه هم برای او نوشت: «آفرین و تشکری بزرگ از باربارا، برای تحقق این رویای دیوانه؛ این رویای دیوانه یک دختر جوان با چشمانی سیاه؛ این رویای دیوانه که فرانسه را در یورو ویژن درخشاند.»

باربارا ترانه «Voila» را با روایتی شخصی اجرا کرد و خواند: «به من گوش کنید/ منی که نیمه‌خواننده هستم/ از من بگویید/ برای عشق‌های‌تان، برای دوستان‌تان/ برای آن‌ها از این دختر با چشمانی سیاه و از رویای دیوانه‌وارش بگویید...» او در گفت‌وگویی که پیش‌تر با «ایران اینترنشنال» داشت، گفت که این ترانه زندگی او را به دو بخش تقسیم می‌کند؛ آن‌چه پیش‌تر بوده و برای‌ آن فعالیت کرده و آن‌چه الان هست. متن این ترانه به مخاطب می‌گوید که همین دختر با چشمانی سیاه و رویایی که به حقیقت پیوسته، بپسندید و نپسندید، همین است که می‌بینید.

باربارا در دانشگاه وکالت می‌خواند؛ اما بعد از مدتی به این نتیجه رسید که درس خواندن را دوست ندارد و آن‌چه به وجودش معنا می‌دهد؛ ادبیات، موسیقی و هنر است. در ۲۱ سالگی دانشگاه را رها کرد و به سرودن شعر و آهنگسازی روی آورد. او برای امرار معاش تا دو سال پیش، وقتی که ۲۵ سال داشت؛ در رستوران‌ کار می‌کرد.

او هم‌زمان به فعالیت‌های اجتماعی روی آورد و در زمینه حقوق زنان و مبارزه علیه خشونتی که به آن‌ها می‌شود، فعال شد و در حین فعالیت‌های اجتماعی، درباره کودکان، سقط جنین و تبعیض علیه زنان شعر سرود، برای آن‌ها آهنگ‌ ساخت و اجرا کرد. خودش در روایت فعالیت‌ها و هنرش می‌گوید که انسان وقتی می‌تواند به صورت ملموس تاثیرگذار باشد، باید آن‌چه را می‌گوید و انجام می‌دهد، لمس کرده باشد؛ مثل زندگی شخصی او؛ آن‌چه در ۱۷ سالگی و زندگی عاشقانه‌اش پیش آمد، انگار که تجربه یک خشونت باشد.

ورود باربارا به دنیای موسیقی و هنر اما آن‌ چیزی نبود که می‌پنداشت؛ شاید هیچ‌وقت فکر نمی‌کرد که در فرانسه هم این جهان هنر، چنین مردانه باشد که زنان به راحتی پذیرفته نشوند. در نتیجه یکی دیگر از چالش‌های مهم زندگی خود را، تحقق همان رویایی قرار داد که توانست در ۲۲ می ۲۰۲۱ به دست آورد؛ هرچند او حالا به عنوان یک الگو و نمونه‌ای موفق شناخته خواهد شد.

حالا رسانه‌ها درباره او می‌نویسند، تصاویرش دست به دست می‌شود و شبکه‌های اجتماعی را فتح می‌کنند؛ او با نایب‌ قهرمانی‌اش در این مسابقات، قلب بسیاری از فرانسوی‌ها را هم فتح کرد و آن‌ها را با خود به دنیایی دور برد، مثل زمانی که «ادیت پیاف» به دل آن‌ها خروش می‌انداخت. بسیاری صدای خراش‌خورده باربارا را به «ادیت پیاف» تشبیه کرده‌اند. در اجرا، پوشش و ظاهری کلاسیک هم، گروهی از فرانسوی‌ها به یاد «ژاک برل» افتاده‌اند که میان تاریکی صحنه می‌ایستاد، محکم و با صدایی رسا از عشق و زندگی می‌خواند. آثار باربارا را تاثیر گرفته از برل هم می‌دانند.

«آندره مانوکیان» آهنگ‌ساز فرانسوی ارمنی‌تبار که عضو هیات داوران منتخب نماینده فرانسه بود، درباره صدای باربارا گفته است: «باربارا پراوی نیزه برجای‌مانده ادیت پیاف یا باربارا [خواننده فرانسوی که در سال ۲۰۲۱ درگذشت] را برداشت و آن را به دورتر پرتاب کرد.»

برای ایرانی‌ها اما باربارا، به تبار ایرانی‌اش هم برمی‌گردد. او نوه «حسین زنده‌رودی» نقاش مشهور مکتب سقاخانه و خط نقاشی است، با مادری ایرانی و پدری صرب که در ۱۰ آوریل ۱۹۹۳ در پاریس به دنیا آمد. باربارا اگرچه می‌گوید با خانواده ایرانی‌اش در ارتباط مداوم نیست؛ اما به روایت خودش، مادرش «ایران»، الگوی او در «طبیعی بودن، خودانگیختگی و عزم است.» این هنرمند در گفت‌وگویی می‌گوید که زندگی در خانواده‌ای هنرمند در نگاه او به زندگی و رویاهایش نقش بسیار داشته است.

باربارا نام خانوادگی اصلی‌اش «پیه‌ویک» را به «پراوی» تغییر دارد که معنای آن در زبان صرب «اصل» است. او ترانه‌سرایی را برای شرکت «کپیتال رکوردز» آغاز و اولین قراردادش را نیز با همین شرکت امضا کرد. هم‌زمان به دنیای تئاتر و بازیگری هم قدم گذاشت و توانست با اجراها و ترانه‌هایش نقش خود را در دنیای هنر فرانسه تثبیت کند؛ برای خواننده‌ها شعر می‌سرود و ترانه‌های کودکانه‌اش تیتراژ فیلم‌ها می‌شد؛ مثل «مرا هایدی صدا می‌کنند.»

حالا باربارا از نسل مهاجران به فرانسه که میان کتاب و نقاشی و موزیک رشد کرد، آینده‌ای دیگر مقابل خود دارد؛ همان‌طور که خودش گفت ترانه‌ «Voila» خطی میان زندگی او شد که چشم‌های بسیاری را به سمت خود چرخانده است تا پس از نایب قهرمانی‌اش او را انتظار بکشند؛ چه در دنیای هنر و چه در جهان مبارزه با خشونت علیه زنان.