فوت‌وفن، منچسترسیتی-چلسی؛ شکست آزمایش تاکتیکی گواردیولا برای فینال اروپا

سه هفته قبل در نیمه‌نهایی جام حذفی فوتبال انگلیس در ورزشگاه ومبلی لندن، منچستر سیتی و چلسی مقابل هم قرار گرفته بودند. در آن بازی چلسی یک بر صفر سیتی را شکست داد و به فینال رسید.

دیشب (شنبه ۸ مه) اما درحالی دو تیم مقابل هم قرار گرفتند که در هفته قبل صعودشان به فینال لیگ قهرمانان اروپا مسجل شده بود و بازی دیروز در لیگ برتر انگلیس، برای پپ گواردیولا و توماس توخل یک مقدمه تاکتیکی، برای جدال بزرگ در فینال اروپا بود.

من‌سیتی در صورت کسب سه امتیاز در بازی دیروز، قهرمانی خود در لیگ برتر را قطعی می‌کرد؛ چیزی که به نظر می‌رسد فقط زمان آن کمی به تاخیر افتاده اما قطعی به نظر می‌رسد.

چلسی اما همچنان با چند تیم مثل لسترسیتی، لیورپول و وستهم در رقابت برای کسب سهمیه لیگ قهرمانان اروپاست و به همین دلیل امتیاز این بازی اهمیت ویژه‌ای برای توخل و بازیکنانش داشت.

ترکیب ابتدایی چلسی فقط یک غافلگیری بزرگ داشت؛ حضور یک هافبک جوان و قد کوتاه در کنار انگولو کانته در قلب میدان؛ شماره ۲۳ بیلی گیلمور، بازیکن اسکاتلندی که برای چهارمین بار در فصل جاری در ترکیب اصلی چلسی قرار می‌گرفت.

چلسی با همان آرایش همیشگی ۱-۲-۴-۳ بازی می‌کرد و این بار حکیم زیاش و کریستین پولیشیچ کمی عقب‌تر از تیمو ورنر، در دو سمت او بازی می‌کردند.

در مورد من‌سیتی اما ماجرا کاملا متفاوت بود.

ناگهان ۲-۵-۳

گواردیولا که علاقه زیادی به تغییر آرایش و ترکیب در بازی‌های مختلف فصل دارد، این بار برای نخستین بار در فصل جاری با سیستم ۲-۵-۳ بازی را شروع کرد و زمانی که دوربین تلویزیونی در شروع بازی روی چهره توخل زوم کرد، مشخص بود که سرمربی چلسی هم از چیدمان بازیکنان حریف در داخل زمین غافلگیر شده بود.

این بار پس از مدت‌ها ژسوس و آگوئرو نه تنها از ابتدا در ترکیب اصلی قرار گرفته بودند بلکه در کنار هم به عنوان دو مهاجم مرکزی هم بازی می‌کردند؛ چیزی که به ندرت در ترکیب تیم گواردیولا دیده می‌شود.

ناتان آکه در کنار آیمریک لاپورته و روبن دیاز سه مدافع میانی سیتی بودند و در خط میانی هم نکته جالب این بود که رحیم استرلینگ به عنوان یکی از سه هافبک میانی در کنار رودری و فران تورس بازی می‌کرد. شاید استرلینگ برای نخستین بار بازی در چنین پستی را تجربه می‌کرد.

احتمالا اطمینان نسبت به قهرمانی در لیگ برتر باعث شده بود گواردیولا یک ایده کلی را برای مهار چلسی در فینال لیگ قهرمانان را در این بازی آزمایش کند.

فیل فودن، ایلکای گوندوغان و کوین د‌بروینه روی نیمکت نشسته بودند اما نکته مهم‌تر ایده فرمی گواردیولا بود. به نظر می‌رسید سرمربی سیتی قصد داشت از فرم ایجاد آینه مقابل حریف استفاده کند؛ یعنی تطابق فرمی با شکل بازی حریف و ممانعت از ایجاد برتری عددی برای بازیکنان حریف در نقاط مختلف زمین.

نیمه اول بازی تقریبا براساس آنچه گواردیولا انتظار داشت، پیش می‌رفت. در بازی موقعیت‌های ویژه ایجاد نمی‌شد اما چلسی فضای مانور در بخش‌های مختلف زمین را هم پیدا نمی‌کرد.

از دقیقه ۴۱ تا ۴۳ اما اتفاقات کلیدی بازی رقم خورد. ابتدا نخستین ضربه در چارچوب بازی با شوت راه دور زیاش شکل گرفت؛ ضربه‌ای که زاویه خوبی هم داشت اما با واکنش خوب ادرسون دروازه‌بان سیتی مهار شد.

یک دقیقه بعد اندره‌آس کریستنسن، مدافع میانی چلسی در نبرد یک مقابل یک با ژسوس لیز خورد و نه تنها استرلینگ دروازه خالی را با پاس ژسوس باز کرد، بلکه کریستنسن هم با کشیدگی عضله روی همان صحنه منجر به گل، تعویض شد.

یک دقیقه بعد هم خطای پنالتی روی مهاجم سیتی و آگوئرو که می‌توانست در همان نیمه اول، تقریبا چلسی را ناامید کند. ضربه "چیپ" آگوئرو اما آنقدر بد زده شد که ادوارد مندی دروازه‌بان چلسی اول به سمت راست پریده بود، فرصت کرد دوباره بلند شود و توپ را مهار کند.

گواردیولا به شدت از تصمیم و نحوه ضربه زدن مهاجم باتجربه تیمش ناراضی بود. نیمه اول درحالی به پایان رسید که سیستم بازی منچسترسیتی عملا چلسی را غافلگیر کرده بود و توخل نمی‌توانست در این نیمه سیتی را تحت فشار قرار بدهد. دو ضربه در چارچوب، یک گل و یک پنالتی سوخته، اتفاقات ویژه ثبت شده در نیمه اول بازی بود.

چلسی فضای نفوذ را پیدا کرد

نیمه دوم اما داستان کاملا متفاوت بود. چلسی که در نیمه اول فقط یک ضربه به چارچوب و دو لمس توپ در محوطه جریمه حریف داشت، در ۲۰ دقیقه ابتدایی نیمه دوم دو ضربه به چارچوب زد و هشت بار بازیکنان چلسی در محوطه جریمه حریف لمس توپ داشتند.

یعنی عملا چلسی توانسته بود در نیمه دوم راه نفوذ به دروازه سیتی را پیدا کند. این راه چه بو؟ مهم‌ترین برنامه چلسی ایجاد برتری عددی در سمت چپ سیتی و رسیدن به فضای پست بنجامین مندی بود؛ بازیکنی که به عنوان پیستون چپ بازی می‌کرد و در چرخیدن و پوشش فضای پشت خود دچار ضعف بود.

چلسی گل تساوی را با استفاده از همین تاکتیک و نفوذ از فضای پشت مندی زد؛ گلی که با ضربه آخر زیاش زده شد. در ادامه چلسی دو گل افساید هم زد که در صحنه آفساید هر دو گل، مهاجم چلسی فقط چند سانتی‌متر جلوتر از آخرین مدافع سیتی بود.

گواردیولا تا پایان بازی تغییر سیستم نداد و با همان ۲-۵-۳ کار را پیش برد اما تعویض‌های او نشان می‌داد که از سطح کنترل بازی در میانه میدان رضایت ندارد.

مندی که در نیمه دوم بارها فضای پشتش مورد استفاده بازیکنان چلسی قرار گرفته بود، جای خود را به الکساندر زینچنکو داد و فودن و گوندوغان هم وارد زمین شدند تا کنترل سیتی رو جریان بازی در میانه میدان بهتر شود.

با این حال چلسی باز هم روی همان برنامه‌ای که چند بار در نیمه دوم اجرا کرده بود، به گل رسید. این بار هم نفوذ از سمت راست، پاس آخر هوشمندانه ورنر و ضربه تمام‌کننده مارکوس آلونسو. اگر آلونسو ضربه را نمی‌زد، کالوم اودوی هافبک هجومی تازه وارد به میدان، دروازه سیتی را باز می‌کرد؛ بازیکنی که چند دقیقه پیش از گل دوم، در صحنه‌ای مشابه دروازه سیتی را باز کرده بود اما داور گل را به دلیل ضربه در موقعیت آفساید نپذیرفته بود.

آماری که گواردیولا به آن عادت ندارد

آمار کلی در پایان بازی نشان می‌دهد که آزمایش گواردیولا در این بازی نتیجه فنی جالبی برای او نداشته؛ داشتن مالکیت پایین‌تر نسبت به چلسی و تعداد شوت در چارچوب کمتر نسبت به حریف، چیزی نیست که سیتی به آن عادت داشته باشد.

درواقع به ندرت در طول فصل، تیم گواردیولا در هر دو این آیتم‌ها دست پایین را دارد، اما این بار اینگونه بود و چلسی با پیروزی مقابل سیتی، ۶۷ امتیازی شد و بالاتر از لستر، به رده سوم جدول رسید.

تغییر آرایش، تغییر پست چندین بازیکن و البته نیمکت‌نشینی دبروینه، گوندوغان و فودن ستاره‌های اصلی سیتی در این فصل بوده‌اند، از علل اصلی شکست سیتی بود.

این بازی طوری پیش رفت که بعید است گواردیولا در فینال لیگ قهرمانان نیز از ایده‌های بازی دیروز استفاده کند. درواقع هرچند نتیجه برای سیتی بد بود، اما وسوسه اجرای یک فرم خاص بازی، احتمالا در ذهن گواردیولا فروکش کرده و به احتمال فراوان منچسترسیتی را در بازی فینال اروپا با همان آرایش ابتدایی ۱-۳-۲-۴ و ترکیب نسبتا آشنای دو ماه اخیر خواهیم دید؛ مسابقه‌ای که شاید از بازی دیروز جذاب‌تر باشد.