یک ساکن ولایت غور، در مرکز افغانستان، مجموعه ای از اسناد و مدارک سلسله غوریان را که در اختیار خود داشته است در مراسمی به ارگ ریاست جمهوری این کشور تحویل داده است. میرزا خواجه محمد روز گذشته (شنبه ۲۸ سرطان/تیر) این مجموعه را به محمد اشرف‌غنی، رئیس جمهور، تحویل داد. بی‌بی‌سی زمستان سال گذشته با نشر گزارشی درباره وضعیت نگهداری این اسناد و همچنین عدم توجه دولت به آن باعث شد که ارگ ریاست جمهوری به دنبال انتقال آن برآید و دیروز این خطاط افغان آنرا به محمد اشرف غنی تحویل داد. بعد از نشر این گزارش دفتر ریاست جمهوری افغانستان با دفتر بی‌بی‌سی تماس گرفت و با گرفتن شماره ارتباطی میرزا خواجه محمد این موضوع را دنبال کرد. بعد از حدود شش ماه این اسناد دیروز به رئیس جمهوری و آرشیو ملی افغانستان تحویل داده شد.
آقای غنی با تحویل گرفتن این اسناد و تشکر از خواجه میرزا محمد گفت:"جای خرسندی است که یک گنجینه علمی و تاریخی ما به آرشیف ملی تحویل داده می‌شود که برای نسل‌های حال و آینده منابع مهم تحقیقی، تعبیر و تفسیر خواهد بود و ابعاد آن به اندازۀ وسیع است که با استفاده از آن، جنبه‌های مختلف تاریخ دین مبین اسلام و تاریخ مقایسوی ادیان روشن می‌گردد."
جمجمه باستانی متعلق به 'قدیمی‌ترین قربانی سونامی' بوده است رئیس جمهوری افغانستان گفت که بدون توجه خواجه میرزا محمد، خطر از میان رفتن این اسناد مهم وجود داشت و خطاب به این خطاط افغان افزود:"تعهد شما به ملت، دین و تاریخ قابل قدر است." آقای غنی افزود که این اسناد به صورت دیجتال در اختیار تمام مورخین جهان قرار خواهد گرفت.Image captionآقای غنی گفت که تاریخ غور در این اواخر از نگاه تاریخ مقایسه‌ای، توجه زیادی را به خود جلب کرده و ضروری است که این اسناد با سایر اسنادی که در اینجا پیدا شده بود، ابعاد دوره‌های غزنویان و غوریان را روشن سازد. headtopics.com
پایان پست فیسبوک شماره از ARG - ارگ
بعد از نشر این گزارش دفتر ریاست جمهوری افغانستان با دفتر بی‌بی‌سی تماس گرفت و با گرفتن شماره ارتباطی میرزا خواجه محمد این موضوع را دنبال کرد. بعد از حدود شش ماه این اسناد دیروز به رئیس جمهوری و آرشیو ملی افغانستان تحویل داده شد.
آقای غنی با تحویل گرفتن این اسناد و تشکر از خواجه میرزا محمد گفت:"جای خرسندی است که یک گنجینه علمی و تاریخی ما به آرشیف ملی تحویل داده می‌شود که برای نسل‌های حال و آینده منابع مهم تحقیقی، تعبیر و تفسیر خواهد بود و ابعاد آن به اندازۀ وسیع است که با استفاده از آن، جنبه‌های مختلف تاریخ دین مبین اسلام و تاریخ مقایسوی ادیان روشن می‌گردد."
جمجمه باستانی متعلق به 'قدیمی‌ترین قربانی سونامی' بوده است
رئیس جمهوری افغانستان گفت که بدون توجه خواجه میرزا محمد، خطر از میان رفتن این اسناد مهم وجود داشت و خطاب به این خطاط افغان افزود:"تعهد شما به ملت، دین و تاریخ قابل قدر است." آقای غنی افزود که این اسناد به صورت دیجتال در اختیار تمام مورخین جهان قرار خواهد گرفت.Image captionآقای غنی گفت که تاریخ غور در این اواخر از نگاه تاریخ مقایسه‌ای، توجه زیادی را به خود جلب کرده و ضروری است که این اسناد با سایر اسنادی که در اینجا پیدا شده بود، ابعاد دوره‌های غزنویان و غوریان را روشن سازد.
قبل از این افسر رهبین، رئیس آرشیو ملی افغانستان به بی‌بی‌سی گفته بود که این ریاست امکانات مالی لازم را برای خریداری اسناد تاریخی در اختیار ندارد.
دیروز آقای غنی از مسئولان"آرشیو ملی" خواست تا یک فراخوان ملی برای بدست آوردن اسناد تاریخی کشور که ممکن است نزد شهروندان باشد، ترتیب و یک راهکار مشخص با این هدف را پیشنهاد کند. وی همچنین به وزارت مالیه (دارایی) دستور داد تا یک بودجه ویژه برای آرشیو ملی و آرشیو ارگ در نظر گرفته شود.
رئیس جمهوری افغانستان همچنین از مسئولین خواست تا این اسناد دیجتالی شده و کپی آن در دسترس استادان و دانشجویان قرار گیرد و این اسناد به زبان‌های بین‌المللی نیز ترجمه شوند، زیرا بسیار این اسناد نادرند و به گفته او در اکثر کشورهای جهان، اسناد بسیار اندک از دوره عباسی و غزنوی موجود است.argدر مراسم تحویل این اسناد سرپرست وزارت اطلاعات وفرهنگ و رئیس آرشیو ملی افغانستان نیز حضور داشتند
در همین مراسم، طاهر زهیر، سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ نیز گفت که اکنون بر سر طرحی کار می‌کند که با انجام فراخوان، آثار و اسناد تاریخی از افراد به آرشیو ملی و آرشیو ارگ منتقل شود.یستدر این اسناد موضوعات مختلف مطرح شده است. نبی ساقی درباره محتویات آن در کتابی که به کوشش خواجه میرزا محمد و خود او نوشته شده، گفته که محتوای این اسناد موضوعات و مطالب متنوع و گوناگون است که عمدتا بخش‌های ذیل را شامل می‌شوند:
۱. قباله‌ها و اسناد زمین و خانه و یک سری نوشته‌هایی که مرتبط به مسایل و دعاوی حقوقی و خانوادگی است.
۲. پرسش از مقام‌ها و مراجع قضایی و فقهی در باب حل و فصل و رتق و فتق مسایل حقوقی.در این سند آمده: این ذکر است که نبشته آمد از اقرار خواجه رییس اجل محترم شرف الرجال محمد بین الشیخ جلیل سعید شهید ابوبکر حمزه و مستوره عفیفه زاهده ساجده، فخرالحرار شرف النساء زلیخا
۳. حواله و رسیده‌های که نشان و عنوان"الدیوان الاختیاری یا احتسابی" با خود دارند و ظاهرا از سوی مراجع حکومتی در مورد اخذ و رسید و جمع‌آوری مالیات مردم صادر شده است.
۴. تفصیل و شرح مقدار و چگونگی مالیات و عشر روستاها، بدون ذکر مرجع گیرنده آنها.۶. آیاتی از قرآن
۷. قطعاتی با محتوای عرفانی و نیایشی و مطالب گوناگون و مختلف دیگردر این سند آمده: به نام شیرین هیج ملکی و این شیرین آزاد است همچون دیگر آزادان، نه مکاتبه است و نه مدبره، بلکه معتقه صحیحه است
میرزا خواجه محمد، خطاط افغان، گفته بود که در این اسناد خطوط نسخ به شکل ابتدایی بکار رفته، بیشتر خطوط دیوانی استفاده شده است. به گفته او تاریخ این اسناد"خمسمائه" (قرن پنجم خورشیدی) و"ستمائه" (قرن ششم) است که تاریخ آثار را به قبل از حمله مغول می‌رساند.
به گفته کارشناسنان اسناد و نسخ خطی، اسناد باقی مانده از دوره قبل از مغول کمیاب است، زیرا مغول‌ها هر آنچه را مربوط به میراث مکتوب آن زمان بود، نابود کردند. اندک مواردی که باقی مانده از دسترس آنان دورمانده به همین دلیل این آثار مهم است.جنیزه افغان
('اسناد پیشینه هزارساله یهودیان در افغانستان')، مهم می‌دانند.
این خطاط افغانستان قبلا گفته بود که برای این آثار خریداران زیادی آمده ولی او فقط می‌خواهد که آنرا به مرجعی بسپارد که به‌فروش نرود و از آن محافظت شود.