دادگاه‌های فرانسه در موارد بسیاری با استناد به این قانون، شکایت‌های وارده در مورد توهین به مقدسات را نپذیرفته‌اند. این شکایت‌ها غالبا در مورد مطالب یا تصاویر طنزآمیز و فکاهی بوده است.
آگهیعلی خامنه‌ای، رهبر ایران خطاب به «جوانان فرانسوی» از آنان خواست از رئیس جمهوری خود بپرسند چرا به «نام آزادی بیان از توهین به پیامبر خدا دفاع می‌کند».
خامنه‌ای در این پیام که روز چهارشنبه، ۷ آبان به زبان های فرانسوی و انگلیسی در توییتر منتشر شد، با خطاب قرار دادن جوانان فرانسوی این پرسش‌ها از رئیس جمهوری فرانسه را مطرح کرده است: «آیا آزادی بیان به معنای توهین، آن هم به شخصیتی مقدس است؟ آیا این اقدام احمقانه توهین به شعور مردمی نیست که او را انتخاب کرده‌اند؟»
پرسش توییتری رهبر ایران در حالی مطرح شده که جنجال بین‌المللی بر سر بازنشر کاریکاتورهای پیامبر اسلام در نشریه فرانسوی شارلی ابدو بالا گرفته است. پس از سر بریده شدن یک معلم به دست یک افراط گرای چچنی‌تبار به دلیل نشان دادن کاریکاتورهای شارلی ابدو در مدرسه‌ای در حومه پاریس، امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه بر اصل دفاع از آزادی بیان در کشورش تأکید و از آن دفاع کرد.
اپلیکیشن یورونیوز را از پل استور دانلود کنید
علی خامنه‌ای دقایقی بعد از توییت نخست خود، در توییت دیگری نوشت: «پرسش بعدی این است: چرا ابراز تردید در مورد هولوکاست جرم است؟ چرا هر کسی که در مورد چنین تردیدی مطلب بنویسد زندانی می‌شود اما توهین کردن به پیامبر (ص) مجاز است؟»
پیش از این اظهارات، ماکرون در دفاع از انتشار کاریکاتورهای پیامبر اسلام در کشورش واکنش شدید رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه را در پی داشت و کار آنکارا و پاریس به تنش دیپلماتیک کشید. گروه‌هایی از مسلمانان در چند کشور اسلامی نیز در واکنش به دفاع ماکرون از چاپ کاریکاتورهای پیامبر اسلام، کالاهای فرانسوی را تحریم کردند. وزارت امور خارجه ایران نیز کاردار فرانسه در تهران را در اعتراض به حمایت دولتمردان فرانسوی از انتشار کاریکاتورهای «اهانت آمیز» پیامبر اسلام، احضار کرد.
اما رهبر ایران روز چهارشنبه ترجیح داد که انتقاد خود از سیاست ماکرون در دفاع از کاریکاتورها را به صورت غیرمستقیم و با طرح پرسش از «جوانان» اظهار کند. او اخیرا بازنشر این کاریکاتورها همزمان با برگزاری دادگاه متهمان ترور کاریکاتوریست‌های مجله فرانسوی را محکوم کرده بود.
آزادی «کفرگویی» در فرانسه
رئیس جمهوری فرانسه نه تنها از چاپ کاریکاتورهای پیامبر اسلام به نام آزادی بیان دفاع کرده، بلکه پس از واقعه سر بریدن معلم فرانسوی از پیشنهاد لایحه‌ای برای مبارزه با بنیادگرایی اسلامی یا آنچه وی «جدایی‌طلبی اسلامی» می‌نامد، خبر داده است.
ماکرون با استناد به «آزادی کفرگویی» در کشورش، انتقادهای زیادی را در خود فرانسه نیز برانگیخته است. کفرگویی یا توهین به مقدسات در بسیاری کشورهای جهان، حتی در برخی کشورهای با نظام مبتنی بر لائیسیته و جدایی دین از سیاست نیز جرم‌انگاری شده است. در ایالات متحده آمریکا برای این موضوع قانونی وضع نشده است. اما سنت آزادی کفرگویی در فرانسه به انقلاب کبیر این کشور بازمی‌گردد.
به توییتر یورونیوز فارسی بپیوندید
قانون جمهوری پنجم فرانسه که همچنان معتبر است، در این زمینه به اصول ۱۰ و ۱۱ «اعلامیه جهانی حقوق بشر و شهروندی» استناد می‌کند که در همان زمان انقلاب کبیر در سال ۱۷۸۹ مسیحی نگاشته شد. مطابق اصل ۱۰ این اعلامیه که در قانون اساسی جمهوری پنجم پذیرفته و کیفیت تشخیص، اجرا و اصلاح آن به عهده قانونگذار نهاده شده، آمده است: «هیچ کس نباید به خاطر اندیشه‌هایش، حتی اندیشه مذهبی، آزار ببیند به شرط آن که اظهار این اندیشه نظم عمومی برقرار شده به دست قانون را بر هم زند.»
این اصول به همراه قوانین دیگری که در طول تاریخ معاصر فرانسه دستخوش تغییرات و اصلاحات شد، امروز به قانون آزادی کفرگویی منجر شده است به طوری که بر اساس قوانین امروز فرانسه، توهین و تحقیر افراد به دلیل داشتن اندیشه، باور دینی، رنگ پوست، نژاد، معلولیت و مانند آن که مواردش در قانون آمده، جرم محسوب می‌شود. با این حال این قانون شامل حال خود دین یا شخصیت‌ها و قدیسان آن مانند مسیحیت و شخص مسیح یا پاپ نمی‌شود. دادگاه‌های فرانسه در موارد بسیاری با استناد به این قانون، شکایت‌های وارده در مورد توهین به مقدسات را نپذیرفته‌اند. این شکایت‌ها غالبا در مورد مطالب یا تصاویر طنزآمیز و فکاهی بوده است.
برخی از رهبران جامعه اسلامی فرانسه در روزهای اخیر با یادآوری پذیرش حق «کفرگویی» در این کشور، توصیه کردند که شهروندان، مسئولان و مطبوعات در شرایط ویژه‌ای مانند امروز که موضوع کاریکاتورها حساسیت‌برانگیز شده، از طرح مباحث تحریک‌آمیز و برخورنده بپرهیزند و در واقع از حق خود چشم‌پوشی کنند.
انکار هولوکاست
فرانسه جزو کشورهایی است که در آن انکار هولوکاست به طور صریح یا ضمنی، جرم‌انگاری شده و غیرقانونی است. بر اساس قانون موسوم به «گسو» که در ۱۳ ژوئیه ۱۹۹۰ در فرانسه تصویب شد، زیر سوال بردن وجود یا ابعاد جنایات علیه بشریت بر مبنای تعریف منشور ۱۹۴۵ لندن، در این کشور جرم محسوب می شود.
در ایران افراد مختلفی بارها درصدد انکار یا ابراز تردید در این واقعه تاریخی بر آمده‌اند. یکی از مهم‌ترین افرادی که در این زمینه اظهار نظر کرد، محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری پیشین ایران بود. سخنان او در انکار و سپس ابراز تردید در شمار قربانیان کوره‌های آدم‌سوزی به دست آلمان نازی در جنگ جهانی دوم، واکنش شدید کشورهای اروپایی از جمله آلمان و فرانسه را برانگیخت.
علی خامنه‌ای نیز که امروز درباره حق ابراز تردید در هولوکاست خطاب به جوانان فرانسوی پیام توییتری داد، پیش از این هم چند بار نظیر چنین موضعی را بیان کرده است. او که اغلب از این رویداد تاریخی به عنوان «افسانه هولوکاست» نام می‌برد، سال گذشته در توییتر از روژه گارودی، نویسنده فرانسوی که به جرم نفی هولوکاست محکوم شد، دفاع کرد.
رهبر ایران یک بار دیگر در سال‌های گذشته موضوع آزادی «اهانت» به پیامبر اسلام و «تناقض» آن با ممنوعیت ابراز تردید در هولوکاست را مطرح کرده بود. او در سال ۱۳۹۰ گفته بود: «در یک کشوری کسی به افسانهٔ هولوکاست اعتراض می‌کند (...) او را زندان می‌اندازند، محکومش می‌کنند که چرا یک حادثهٔ پنداریِ تاریخی را انکار می‌کنی! حالا گیرم پنداری هم نباشد، واقعی باشد، خیلی خوب، انکار یک حادثهٔ واقعیِ تاریخی مگر جرم است؟ اگر برای کسی روشن نشد، ثابت نشد و او انکار کرد یا حتّی در آن تردید کرد، او را بیندازند زندان! الان در کشورهای مدعی تمدن در اروپا قضیه این است: اگر کسی اعتراض کند، تردید کند، قبول نداشته باشد، دادگاه‌ها محکومش می‌کنند؛ آن وقت به پیغمبر اعظم، به این انسان برجستهٔ همهٔ تاریخ، صریحاً اهانت می‌کنند، مقدسات یک میلیارد و نیم مسلمان را مورد توهین قرار می‌دهند، کسی حق ندارد به این اعتراض کند که چرا شما این کار را کردید!»
در حالی که بسیاری از شخصیت‌های مسلمان در انتقاد به کاریکاتورهای جنجالی شارلی ابدو، از «توهین» به باورها و مقدسات اسلامی بیش از یک و نیم میلیارد مسلمان در جهان سخن می‌گویند و خود علی خامنه‌ای نیز پیش از این، چنین استدلالی را مطرح کرده بود، او این بار در توییت خود نامی از مسلمانان جهان یا فرانسه نیاورده و تنها از نسل جوان فرانسوی خواسته پرسش مورد نظر او را با شخص اول کشور خود مطرح کنند.