پيشگام فيلم‌های پليسی
۱۳۹۹ مهر ۳۰, چهارشنبه
ساموئل خاچيكيان در سال ۱۳۰۲ در تبريز زاده شد.
پدر و مادرش از فرهيختگانی بودند كه از كشتار ارامنه در تركيه جان به در بردند و به ايران پناهنده شدند.
نُه ساله بود كه نخستين شعرش "زندان" در روزنامه "آليك" چاپ شد، بعدها با نام هنری نورك در آن روزنامه چندين داستان و شعر منتشر كرد:
"بر كوه برف‌آذين امكان‌ناپذيری
بي‌دغدغه آزاد از رويا و هر عشق
اِستاده‌ام اكنون كه آوازی برآرم
آوازی اكنون آدمی را
آواز تقدير و نكوهش".
۲۲ ساله بود كه نخستين نمايشنامه‌اش "پرده‌های خاكستری" را به روی صحنه برد. بعدها از روی اين نمايشنامه فيلم "دختری از شيراز" را ساخت كه سرگذشت زنی است كه به تن‌فروشی می‌افتد اما سرانجام به زندگی با همسر دلخواهش بازمی‌گردد. او نخستين آگهی فيلم را برای اين اثر ساخت و آگهی‌سازی را پايه‌گذاری كرد.
۲۶ ساله بود كه رمان كوتاه "مادر همچنان منتظر بود" را منتشر كرد كه گزارشی از گسترش اپیدمی طاعون در قاهره است و آن را به مصيبت‌زدگان مصر تقديم كرد است.
۳۰ ساله بود كه نخستين فيلمش "بازگشت" بر پرده آمد و از همين جا ابتكارها و ابداع‌هايی در كار فيلمسازی كرد كه او را در شمار نخستين‌های تاريخ سينمای ايران در آورد:
نخستين كسی كه "آنونس" (آگهی و شمه‌ای از فيلم) را ساخت، نخستين كارگردانی كه در اولين جشنواره سينمای ايران بهترين فيلم "چهارراه حوادث" را روی پرده برد، نخستين فيلمسازی كه برای ساختن "خون و شرف" همه صحنه‌ها را بيرون از استوديو گرفت و نخستين سازنده فيلم‌های جنايی كه سبك ويژه خود را جا انداخت.
افزون بر اين او بود كه به كارگردان و تدوينگر در سینمای ایران معنی داد و با تهيه دفترچه جزء به جزء "دكوپاژ" يعنی يادداشت صداها، طرز قرار گرفتن دوربين و ترتيب نماها، تحولی در تكنيك فيلمسازی ايران پديد آورد.
او پس از انقلاب مدتی بيكار ماند تا اينكه در ۶۱ سالگی فیلم "عقاب‌ها" را بر پرده برد كه از پرفروش‌ترين فيلم‌های تاريخ سينمای ايران شد. فيلمی از جانفشانی خلبان‌های ايرانی در جنگ عراق و ايران.
با اين كه اين فيلم مخالفتی با سياست‌های وقت نداشت، او هفت سال بيكار ماند و هيچكدام از فيلمنامه‌هايش تأييد نشد.
ساموئل خاچيكيان در ۷۸ سالگی در تهران درگذشت.