این مطالعه میگوید مطالعه بر روی ۵۶ پژوهشی که از میان ۱۹۶ مورد انتخاب شده، نشان میدهد که گسترش طلاق توافقی در ایران به سه زیر شاخه کلان «فردی»، «بین فردی» و «فرافردی» تقسیم میشود.نتایج بررسی این ۵۶ پژوهش مهمترین عوامل فردی گسترش طلاق توافقی در ایران را بیماریهای روانی، چشموهمچشمی، ضربوشتم، دروغگویی، سوءظن و بدبینی، خیانت، عدم صبر و گذشت، اعتیاد، روابط جنسی، اعتقادات مذهبی و سطح تحصیلات اعلام کرده است.
در ابعاد بین فردی نیز عامل ضعف در مهارت ای ارتباطی با ۲۶ بار تکرار و پس از آن به ترتیب عوامل خانوادگی با ۲۰ بار تکرار و دخالت اطرافیان با ۱۴ بار تکرار و روابط قبل از ازدواج با چهار بار تکرار از تاثیرگذارترین عوامل بودهاند.عوامل مربوط به (فرهنگ) مثل «ناآشنایی و شناخت شتابزده، نبودن آموزشهای مناسب قبل از ازدواج، اختلاف فرهنگی و طبقاتی، ازدواج اجباری، چندهمسری، (عوامل اقتصادی) همچون بیکاری، درآمد کم، اشتغال ناپایدار، کسب درآمد از راههای نادرست، نداشتن مسکن و بدهکاری، (عوامل اجتماعی) مثل فقدان مهارتهای اجتماعی، نگرش منفی جامعه نسبت به خانهداری زنان و روابط عاطفی و احساسی با جنس مخالف و سبک زندگی نوین (صنعتی شدن و شهرنشینی) از مهمترین عوامل گسترش طلاق توافقی در این بخش اعلام شده است.
بنمایه اصلی بسیاری از این طلاقهای توافقی در ایران، ناشی از تغییر سبک زندگی بخش اعظمی از مردم است که در این سبک، دیگر ارزشها و مناسبات مذهبی و سنتی حرف نخست را در روابط خانوادگی، اجتماعی و میانفردی نمیزنند.
این مطالعه میگوید مطالعه بر روی ۵۶ پژوهشی که از میان ۱۹۶ مورد انتخاب شده، نشان میدهد که گسترش طلاق توافقی در ایران به سه زیر شاخه کلان «فردی»، «بین فردی» و «فرافردی» تقسیم میشود.نتایج بررسی این ۵۶ پژوهش مهمترین عوامل فردی گسترش طلاق توافقی در ایران را بیماریهای روانی، چشموهمچشمی، ضربوشتم، دروغگویی، سوءظن و بدبینی، خیانت، عدم صبر و گذشت، اعتیاد، روابط جنسی، اعتقادات مذهبی و سطح تحصیلات اعلام کرده است.
این مطالعه میگوید عوامل شخصیتی و روانی با ۲۹ بار تکرار در پژوهشهای بررسی شده، بیشترین سهم را در طلاق توافقی داشته و پس از آن به ترتیب اعتیاد با ۱۲ بار تکرار و روابط جنسی ۱۱ بار و اعتقادی ۱۰ و تحصیلات با ۹ بار تکرار و فاکتور سن با هفت بار تکرار تاثیرگذار بودند.مهمترین شاخصهای این بخش که زمینهساز طلاق در ایران هستند؛ ضعف در مهارتهای ارتباطی، عوامل خانوادگی، دخالت اطرافیان و روابط قبل از ازدواج اعلام شده است.
در ابعاد بین فردی نیز عامل ضعف در مهارت ای ارتباطی با ۲۶ بار تکرار و پس از آن به ترتیب عوامل خانوادگی با ۲۰ بار تکرار و دخالت اطرافیان با ۱۴ بار تکرار و روابط قبل از ازدواج با چهار بار تکرار از تاثیرگذارترین عوامل بودهاند.عوامل مربوط به (فرهنگ) مثل «ناآشنایی و شناخت شتابزده، نبودن آموزشهای مناسب قبل از ازدواج، اختلاف فرهنگی و طبقاتی، ازدواج اجباری، چندهمسری، (عوامل اقتصادی) همچون بیکاری، درآمد کم، اشتغال ناپایدار، کسب درآمد از راههای نادرست، نداشتن مسکن و بدهکاری، (عوامل اجتماعی) مثل فقدان مهارتهای اجتماعی، نگرش منفی جامعه نسبت به خانهداری زنان و روابط عاطفی و احساسی با جنس مخالف و سبک زندگی نوین (صنعتی شدن و شهرنشینی) از مهمترین عوامل گسترش طلاق توافقی در این بخش اعلام شده است.
در بین عوامل فرافردی نیز، به ترتیب عوامل مربوط به فرهنگ با ۲۱ بار تکرار، عوامل اقتصادی با ۱۶ بار تکرار، شبکههای اجتماعی و مجازی با هفت بار تکرار، عوامل اجتماعی با ۹ بار تکرار و شهرنشینی با چهار بار تکرار در بروز طلاق توافقی در ایران نقش اصلی را داشتهاند.
بنمایه اصلی بسیاری از این طلاقهای توافقی در ایران، ناشی از تغییر سبک زندگی بخش اعظمی از مردم است که در این سبک، دیگر ارزشها و مناسبات مذهبی و سنتی حرف نخست را در روابط خانوادگی، اجتماعی و میانفردی نمیزنند.
این پدیده یکی از مهمترین ویژگی جوامع در حال گذاری همچون ایران است که نشان از بالا بودن سرعت تحولات اجتماعی و نظام ارزشی آنهاست.
ورود ارزشهای گفتمان مدرنیته و فناوریهای گسترده، آنهم با شتابی بسیار چشمگیر به ایجاد تغییر در ساختارهای اجتماعی و فرهنگی جوامعی همچون ایران منجر شده است.
جامعه ایران هم در سالهای اخیر شاهد این تحولات اجتماعی گسترده و پرشتاب بوده است؛ تحولات جمعیتی، تغییرات ارزشی بیننسلی، رشد شهرنشینی و تغییرات بنیادین در سبک زندگی افراد، بخشی از این تحولات پرشتاب در دهههای اخیر است.
این تحولات حتی به سختترین لایههای سنت و مذهب نیز رسیده و به طوری که منجر به افزایش طلاق توافقی در بین اعراب ساکن خوزستان نیز شده است. استانی که مناسبات پدر و مردسالارانه تعیین کننده سرنوشت دختران است و روزگاری هم زمینه قتلهای ناموسی در رده نخست قرار داشت.
تحقیقات مرتبط با گسترش پدیده طلاق توافقی در میان اعراب خوزستان نشان میدهد، عواملی همچون ازدواج اجباری در سنین پایین، تحمیل کارهای دشوار به زن، روابط فرازناشویی، اعمال خشونت زوج نسبت به زن، حمایت شیوخ و بزرگان عشیره و باور به ترجیح جنسی تاثیر مثبتی بر گسترش این پدیده نوظهور اجتماعی داشته است.
این تحقیقات همچنین میگوید تعصبات قومی، رفع مصلحتآمیز برخی از ناهنجاریها، انحرافات خانوادگی، جلوگیری از وقوع انتقامگیری، قتل و خونریزی از دیگر عوامل گسترش طلاق توافقی در خوزستان است.
با وجود همه این تغییرات محسوس و همهگیر در جامعه ایران، اما روحانیون حاکم بر این کشور همچنان مقابل این واقعیت اجتماعی مقاومت کرده و با صرف هزینههای سنگین و اجرای برنامههای ناکارآمد، تلاش میکنند تا آمار طلاق را کاهش داده و در درجه دوم موضوع طلاق توافقی را یک ناهنجاری معرفی کنند.