وزیر خارجه کانادا اعلام کرد که این کشور تیم تحقیق و ارزیابی پزشکی قانونی خود را برای بررسی مستقل شواهد و اطلاعات درباره هواپیمای اوکراینی پرواز پی‌اس۷۵۲ تشکیل می‌دهد.

پرواز پی‌اس۷۵۲ شرکت هواپیمایی اوکراین ‌اینترنشنال بامداد چهارشنبه ۱۸ دی‌ماه تنها دقایقی پس از پرواز از فرودگاه بین‌المللی تهران هدف شلیک موشک‌های پدافند سپاه پاسداران قرار گرفت و همه ۱۷۶ سرنشین آن از جمله هفده کودک کشته شدند.

دفتر وزیر امور خارجه کانادا، فرانسوا فیلیپ شامپین، جمعه یازدهم مهرماه ۹۹ به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که تیم تحقیقاتی کاناداد تمام اطلاعات، شواهد و مدارک موجود در مورد سرنگونی هواپیمای اوکراینی را جمع‌آوری، سازماندهی و تجزیه‌ و تحلیل می‌کند و به دولت کانادا مشاوره می‌دهد.

وزیر خارجه کانادا تاکید کرد که تشکیل تیم تحقیق از سوی این کشور«گام دیگری برای کشف حقیقت، پاسخ‌گو کردن حکومت ایران و عدالت‌خواهی برای خانواده‌های قربانیان است».

فرانسوا فیلیپ شامپین افزود: «ما از جانب خانواده‌های قربانیان برای به دست آوردن عدالت و خاتمه دادن به این مساله، از هیچ تلاشی فروگذار نخواهیم کرد.»

حامد اسماعیلیون، سخنگوی انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز پی‌اس۷۵۲، در واکنش به اقدام تازه دولت کانادا، در صفحه فیس‌بوک خود گفت: «تیم تحقیقات مستقل کانادا تشکیل شد. دیر اما مفید» است.

خبر تشکیل «تیم تحقیق و ارزیابی پزشکی قانونی» از سوی کانادا برای بررسی مستقل شواهد و اطلاعات درباره هواپیمای اوکراینی که با موشک‌های سپاه پاسداران سرنگون شد درحالی صورت گرفته است که انجمن خانواده‌های کشته‌شدگان پرواز ۷۵۲، اعلام کرده است ١۴ مهرماه، پنجم اکتبر،در ساعت هشت شب به وقت تهران، ۱۷۶ نفر از خانوا‌ده‌های سرنشینان هواپیمای اوکراینی که بر اثر اصابت موشک‌های پدافند سپاه پاسداران کشته شدند، در  ۹ شهر جهان با سه خواست اساسی به عنوان «اجتماع دادخواهی» گرد هم می‌آیند.

انجمن خانواده‌های کشته‌شدگان پرواز ۷۵۲ تاکید کرد سه خواسته گردهمایی خانواده‌های کشته‌شدگان هواپیمای اوکراینی «محکومیت جنایت جمهوری اسلامی در سازمان ایکائو، انتشار هرچه سریع‌تر اطلاعات کشورهای ذی‌نفع از این جنایت» و «ارائه‌ نقشه‌ راه کشورهای ذی‌نفع برای رسیدن به حقیقت و عدالت» است.

مقام‌های جمهوری اسلامی پس از سرنگون کردن هواپیمای اوکراینی در ۱۸ دی ۹۸ تا سه روز درباره سرنگونی این هواپیما به صراحت دروغ گفتند. سه روز بعد و به دنبال اعلام کانادا و آمریکا مبنی بر هدف قرار گرفتن این هواپیما و پس از انتشار ویدیوهایی از لحظه اصابت موشک‌ها به این هواپیما، اصابت موشک را پذیرفتند.

پس از آن، جمهوری اسلامی ایران چند ماه در بازخوانی جعبه سیاه تاخیر داشت و نهایتا پس از افزایش فشارهای بین‌المللی با ارسال آن به فرانسه برای تحلیل اطلاعات موافقت کرد و کار بازخوانی جعبه‌های سیاه در فاصله ۲۷ تیر تا سوم مردادماه در آزمایشگاه بررسی سانحه دفتر تحقیقات و تحلیل ایمنی هواپیمایی کشوری فرانسه انجام شد.

کتی فاکس، مدیر هیات ایمنی حمل و نقل کانادا، پیشتر اعلام کرده است که «هنوز پرسش‌های بسیاری است که باید به آنها پاسخ داده شود.»

مدیر هیات ایمنی حمل‌ونقل کانادا افزود که «گزارش [ایران] گزارش نهایی تحقیقات ایمنی نیست، بلکه خلاصه کوتاهی از محتویاتی است که ماه پیش در پاریس از جعبه‌های سیاه استخراج شده است». او گفت مهم این است که «عوامل زمینه‌ای انسانی یا سازمانی پشت هر یک از اقدامات یا تصمیمات در توالی حوادثی که منجر به شلیک موشک‌‌های منجر به سقوط هواپیما شد، چه بودند»؟

کانادا یک ماه قبل به ایران رسما اعلام کرد که دو شکایت دسته‌جمعی در ارتباط با هدف قرار دادن هواپیمای اوکراینی علیه دولت جمهوری اسلامی ایران و برخی مقام‌های ارشد حکومت در دادگاه‌هایش به جریان افتاده است.

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در واکنش به شکایت خانواده‌های کشته‌شدگان هواپیمای اوکراینی در دادگاه‌های کانادا اما گفت که «دادگاه کانادایی در مورد اتفاقی که خارج از حوزه قضایی آن رخ داده، هیچ صلاحیتی ندارد».

پیشتر نیز لعیا جنیدی، معاون حقوقی حسن روحانی، از اقدامات جمهوری اسلامی برای جلوگیری از ثبت شکایت در دادگاه بین‌المللی در خصوص پرونده هدف قرار دادن پرواز پی‌اس۷۵۲ خبر داده بود.

جنیدی بهمن‌ماه گذشته بدون اشاره به برگزاری احتمالی دادگاه یا محاکمه مقام‌های مسئول و متهم در این پرونده، از دو مسیر جمهوری اسلامی برای پایان دادن به پرونده پرواز۷۵۲ سخن گفت. او افزود که در مورد خانواده کشته‌شدگان با «جبران خسارت زیان‌دیدگان، رفتار مساوی و کمک به آنها» و در مورد ابعاد بین‌المللی حمله به این هواپیما نیز «رسیدن به کمیته مشترک تحقیق [به ریاست ایران] به نتایج مورد قبول ما» این پرونده بسته خواهد شد چون «مبنای ایکائو، گزارش فنی کمیته تحقیق مشترک است».

این درحالی است که اعضای خانواده شماری از کشته‌شدگان هواپیمای اوکراینی شکایتی را در دادگاه انتاریوی کانادا، به طور مشخص علیه  رهبر جمهوری اسلامی و فرماندهان سپاه پاسداران، با عنوان «عمل تروریستی ساقط کردن هواپیمای تهران‌ـاوکراین» ثبت کرده‌اند و شماری از خانواده‌ها نیز بر دادخواهی بین‌المللی تاکید دارند.