فرهنگ غارتی یا قواعد رسمی؟\r\n

24/01/1401 11:27:00 ق.ظ

«فرهنگ غارتی یا قواعد رسمی؟» یادداشتی به قلم علی دینی‌ترکمانی در روزهای اخیر دو اتفاق رخ داد؛ یکی درگذشت جامعه‌شناس سرشناس، زنده‌یاد علی_رضاقلی، است و دیگری برخورد فیزیکی با زنان مایل به تماشای مسابقه فوتبال ایران و لبنان در مشهد.

در روزهای اخیر دو اتفاق رخ داد؛ یکی درگذشت جامعه‌شناس سرشناس، زنده‌یاد علی رضاقلی و دیگری برخورد فیزیکی با زنان مایل به تماشای مسابقه فوتبال ایران و لبنان در مشهد. ازآنجاکه تبیین علت اصلی واقعه مشهد، با نوع نگاه رضاقلی در کتاب «جامعه‌شناسی نخبه‌کشی» و دیگر آثار او ارتباط پیدا می‌کند، گریزی مختصر به این نگاه و ناتوانی آن در تبیین این واقعه و نظایر آن‌ می‌زنیم. چراکه چنین مواردی، از جمله مصادیق مهم برای راستی‌آزمایی دیدگاه‌های رقیب نظری مختلف هستند.‌

علی دینی ترکمانی.Send.اپلیکیشن یورونیوز را از اپل استور دانلود کنید.به گزارش ایسنا، آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی روز دوشنبه در دیدار ذاکرین اهل بیت(ع) همزمان با شب رحلت امّ‌المومنین حضرت خدیجه (س) با بیان اینکه امروز برای پیشرفت و آبادانی کشور و رفع مشکلات مردم وظیفه سنگینی بر عهده داریم، گفت: امیدهای بسیاری در دل مردم برای ایجاد گشایش و رفع مشکلات اقتصادی و معیشتی ایجاد شده است و دولت با همه توان مصمم است در این مسیر گام بردارد..

چنانچه پیش‌تر در نقد مختصری نوشته بودم، رضاقلی در تلاش برای درک ریشه‌های تاریخی بلندمدت چالش‌های توسعه‌ای ایران، به «فرهنگ ایلیاتی و قبیله‌ای»، با وجه مشخصه‌ غارتگری، پرداخت و آن را در کانون تحلیل خود قرار داد. وجه مشخصه‌ای برآمده از شرایط اقلیمی ایران در سده‌های گذشته که مانع از انباشت سرمایه و شکل‌گیری بازی‌های مبتنی بر همکاری گروهی شده است. این وجه مشخصه، با تکرار خود در گذر زمان، تبدیل به کدهای اجتماعی شکل‌دهنده کنش فرد ایرانی شده است؛ بنابراین از نظر وی، مشکل مهم و اساسی، نه در حوزه سیاسی و حقوقی یا «چیدمان سیاسی» که در حوزه فرهنگ است. فرهنگی که ریشه در جغرافیا و شیوه خاص تأمین معیشت قبایل مختلف در ایران گذشته دارد. فرهنگی که محتوای اصلی کوزه اجتماع ایران و در نتیجه برون‌داد یا روبنای سیاسی آن را تعیین می‌کند. مادام که این فرهنگ تغییر نکند، امیدی به پاسخ‌گویی به چالش‌ها نه‌تنها نیست بلکه باید انتظار به زیر کشیده‌شدن قائم‌مقام و امیرکبیر و مصدق زمانه، به‌ دستان مردمِ آب‌خورده از کوزه فرهنگ قبیله‌ای را داشت. در یک کلام، یعنی‌ مشکل اصلی مردم هستند و فرهنگ ضد توسعه‌ای آنان. پیش‌تر در جاهای مختلف اشاره کرده‌ام که چنین دیدگاه‌هایی نه‌تنها به دیدگاه‌های «شرق‌شناسانه» پردازش‌شده به دست مستشرقان غربی پهلو می‌زند، بلکه از آنها در شکستن کاسه‌کوزه‌ها بر سر مردم و متهم‌کردن مردم به عقب‌ماندگی فکری و نادانی و دست‌و‌پا چلفتی بودن و...، گوی سبقت را هم می‌ربایند.‌ مصداق اخیر واقعه مشهد و بازتاب‌های اجتماعی آن، در میان مصادیق متعدد دیگر، چه می‌گوید؟ بخشی از زنان، مانند بخشی از مردان، ترجیح می‌دهند مسابقات فوتبال را از نزدیک در استادیوم‌ها به تماشا بنشینند و از هیجان رقابت میان بازیکنان دو تیم در زمین چمن و همین‌طور واکنش‌های تماشاگران به صحنه‌های مختلف، لذت ببرند و اوقاتی را به شکلی دیگر سپری کنند. این ترجیح طبعا، مرتبط با نوع نگاه زنان و ذهنیت اجتماعی شکل گرفته است. ذهنیت اجتماعی که اگر نه کل جامعه بلکه اکثریت مطلق جامعه را بازتاب می‌دهد. ذهنیتی که هم ریشه‌های تاریخی دارد و به دوره قبل از انقلاب و وجود چنین تجربه‌هایی بازمی‌گردد و هم ریشه در باور بسیاری از دینداران دارد که معتقد بوده‌ و هستند مداخله در ریزترین امور شخصی به نام دین، امر پسندیده‌ای نیست. این ذهنیت اجتماعی، یعنی ناپسندنبودن حضور زنان در استادیوم‌ها و شخصی‌بودن این موضوع، چندان تفاوتی با ذهنیت اجتماعی یک کشور فارغ از فرهنگ قبیله‌ای، به فرض وجود، ندارد (در عالم واقع، در همه کشورها و در همه جوامع، در مقاطعی از تاریخ، شیوه تولید قبیله‌ای و حتی راهزنانه وجود داشته است. برخوردهای راهزنانه‌ای که در فیلم‌های وسترن و فیلم‌های مرتبط با قتل سرخ‌پوستان در آمریکا دیده‌ایم بخشی از واقعیت جامعه آمریکاست. یا آنچه در فیلم «دار‌و‌دسته نیویورکی‌ها» به کارگردانی مارتین اسکورسیزی می‌بینیم؛ برخورد وحشیانه بومیان نیویورک با مهاجران ایرلندی. اما، این واقعیت تاریخی، بر اثر واقعیتی دیگر یعنی تأسیس قواعد و قوانین صحیح به مرور زمان اصلاح شده است). ‌اگر مشکل در ذهنیت اجتماعی و فرهنگ اجتماعی جاری نیست، پس در کجاست که موجب بروز وقایع غم‌انگیزی چون برخورد فیزیکی با زنان مایل به تماشای مسابقات فوتبال می‌شود؟ مشکل در قواعد بازی رسمی تعریف‌شده است. قواعدی که از زیرساخت حقوقی نشئت می‌گیرند و در گذر زمان با نوع الگوی حامی-‌پیرو جاری نهادینه‌ شده و با ضرب اقتدار اعمال می‌شوند. چنین اقتداری چون مقبول اکثریت جامعه نیست، موجب بروز تضاد و تنش می‌شود. با اقتدار مقبول که معمولا به‌صورت خودکار رخ می‌دهد تفاوت دارد. اقتدار مقبول اجتماعی، مانند رعایت حریم اخلاقی در استادیوم است. فضای حاکم بر جامعه ایجاب می‌کند که افراد در چنین مکان‌هایی اخلاق اجتماعی را رعایت کنند در غیر این‌ صورت با برخورد جمع مواجه می‌شوند.‌ این قواعد زیرساختی، سنگ‌پی اولیه نوع مناسبات اجتماعی و توسعه‌ای در هر جامعه‌ای را شکل می‌دهند. بر مبنای آنها، نوع سازمان‌ها و دستگاه‌ها در سطح میانی شکل می‌گیرند و در لایه بالاتر، کنشگری‌های فردی خلق می‌شوند. علت اصلی کنشگری افرادی که با زنان دست‌به‌یقه می‌شوند، در کنار باورهای شخصی‌شان، ریشه در چارچوب‌های سازمانی و شرح وظایف محوله به آنها دارد. این نیز ریشه در قواعد اساسی زیرساختی دارد. قواعدی که اجازه تأسیس چنین ساختارهای سازمانی با شرح وظایف خاص را می‌دهد.‌خلاصه کنیم. حادثه مشهد به خوبی دال بر این است که منشأ تضاد، نه فرهنگ اجتماعی عقب‌مانده و ایلیاتی و راهزنانه، بلکه قواعد نادرست رسمی تعریف‌شده است. مادام که چنین قواعدی در کار باشند، گریزی از تضادها و تنش‌ها و عواقب آن در حوزه‌های مختلف نیست. این قواعد در کنار تولید و بازتولید تضاها و تنش‌های اجتماعی، از نظر اقتصادی نیز کژکارکردی مهمی دارند که همانا تخصیص منابع بودجه‌ای برای خلق چنین حوادثی است که به جای تقویت سرمایه اجتماعی تسهیل‌کننده انباشت مولد اجتماعی‌گرا، آن را به‌شدت تضعیف می‌کند و بر دامنه بحران‌های توسعه‌ای می‌افزاید...رسول موسوی، مدیر کل آسیای مرکزی وزارت امور خارجه ایران روز سه‌شنبه ۲۳ فروردین با اعلام این مطلب تاکید کرد که این احضار در خصوص ارائه توضیحات و اعتراض تهران درباره سنگ‌پراکنی‌های پراکنده به سرکنسولگری ایران در هرات و همچنین حملات به سفارت جمهوری اسلامی در کابل صورت گرفتنه است..

ادامه مطلب:
شرق »

طالب به‌مثابه قربانی | نرگس کارخانه‌ای

اول که یکی از آنها را دیدم، تقریبا هنوز وارد افغانستان نشده بودم. باور نمی‌کردم تجربه یکی از عمیق‌ترین لایه‌های افغانستان به این سرعت، چند قدم آن طرف‌تر از مأموران مرز ایران، خودش را به من رسانده باشد. مردی نه‌چندان بلند، با چشمانی سرمه‌کشیده به رنگ طوسی، همان رنگ معروفی که منتظر بودم در افغانستان ببینم. طالبی بود که هیچ فارسی نمی‌دانست و با دستاری مشکی به دور سر، پاسپورت‌ها را بررسی می‌کرد و سمت‌و‌سوی جایی را نشان می‌داد که باید می‌رفتیم. از آنجا به بعد هم تنها نبودم، هرکجا می‌رفتم مردی از طالبان همراهم بود که اغلب تنها پشتون می‌دانستند و طوری رفتار می‌کردند که انگار من آنجا نیستم. یک بار هم که متوجه نگاه زیر‌چشمی یکی از آنها شدم، دستپاچه نگاهش را دزدید. روزهای بعد فهمیدم تنها او نیست که دیدن یک زن برایش سخت است. سفر از هرات شروع شد و در تمام روزها و شهرهای بعد، اثر و حضور طالبان دائمی بود، همه جا و هر لحظه. حالا باید هر یک از عکس‌هایی را که در اخبار و تلویزیون از افغانستان دیده‌ بودم، زندگی می‌کردم. ادامه مطلب >>

Loading news...
Failed to load news.

واکنش به سنگ‌پراکنی به کنسولگری در هرات؛ ایران مراکز دیپلماتیک خود در افغانستان را تعطیل کردوزارت امور خارجه ایران گفته است تا زمانی که هیئت حاکمه افغانستان نتوانند امنیت مراکز دیپلماتیک ایران در این کشور را تامین کنند، تعلیق فعالیت مراکز دیپلماتیک ایران در افغانستان ادامه خواهد داشت. باید پناهجویان افغانی که عامل نا امنی هستند را به کشور خودشان برگردانند و بل طالبان تحویل دهند . طالبان باید کار نان برلی آنها فراهم کند . 😂😂😂😂 این اعتراضات با افغانها، طرح حکومت شئونیزم فارسی فرقه فارسیسم اشغالگر ایران است که صدها سالست از افغانها و افغانستان تغذیه میشود و هرگز نمیخواهد از ورود افغانها به ایران پیشگیری کند، است.

مأموران با یورش به خانه نرگس محمدی، او را به زندان بردندتقی رحمانی، شوهر نرگس محمدی در توییتر نوشت: «هجوم مأموران اطلاعات به منزل ما برای بازداشت نرگس و عالیه مطلب‌زاده و تحویل آنها به دادستانی اوین؛ در صورتی که قرار بود آنان به زندان بازگردند.» کاری بابدیهای حکومت ایران ندارم فعلا،نرگس محمدی الان مثل شیرین عبادی!🤣تمام جایزه هاروتوخارج ازکشوردِروکرده!🤣شوهرشم که سالهاست بیرون ازایرانه!داره هی فعالیت سیاسی!🤣میکنه،جوری که انسان ازفعالیت سیاسی متنفرمیشه!خب،بسه دیگه!مگه کم مادرستاربهشتی روبازی داده؟!تااینجااون برنده شده!! 💩💩💩💩🖕🖕🖕🖕 1-چرا با پایان دوره مرخصی هنوز به زندان بازنگشته بودند؟ 2-شما به عنوان شوهر حواس جمع ، چرا فراموش کردید که به آنها یادآوری کنید مرخصی تمام شده و باید برگردید؟ بنظرم میخواستید شو اجرا کنید. 3-ماموران اطلاعات بیکار نیستند که برای بازگرداندن 2مهره سوخته، وقت خود را تلف کنند.

هیئت‌های مذهبی در همه صحنه‌های انقلاب اثرگذارند/ نگاه دولت در اداره کشور به ظرفیت‌های داخلی استرئیس‌جمهور شبکه هیئت‌های مذهبی را مجموعه‌ای اثرگذار و ارزشمند توصیف کرد و اظهار داشت: هیئت‌های مذهبی از جوانان با اخلاص و دلداده به انقلاب و ارزش‌های اسلامی تشکیل شده که در تمام صحنه‌های انقلاب حضور موثر و تعیین‌کننده دارند و ظرفیتی بی‌بدیل برای کشور به حساب می‌آیند. ریدم تو کله همشون 😂😂😂😂 مداح_ها_گروهی_بیسواد_مفتخوار_وسربار_جامعه_هستند👺🤣

جریمه در انتظار تعقیب‌کنندگان آمبولانس‌ها در معابر/ پیشنهاد پلیس راهور به آتش‌نشانیجریمه در انتظار تعقیب‌کنندگان آمبولانس‌ها در معابر معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور از جریمه خودروهای تعقیب‌کننده آمبولانس‌ها در معابر خبر داد. حاج ابراهیم nasiri_twt به حاج محسن که از توییتر رفته این خبر را برسان.

اردوغان: ترکیه در مسیر تبدیل شدن به یک ابرقدرت لجستیکی در جهان استاردوغان: ترکیه در مسیر تبدیل شدن به یک ابرقدرت لجستیکی در جهان است turkkhan1994 زارت😂ابر قدرت لجستیک در سوپر مارکت روغن نیست نان نیست

جن ساکی: در مذاکرات هنوز به مرحله ارائه ضمانت مکتوب به ایران نرسیده‌ایمبا وجود درخواست پیاپی مقامات ایران برای دریافت تضمین مکتوب از آمریکا در مذاکرات هسته‌ای وین، جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید در اظهاراتی گفت، این مذاکرات هنوز به ضمانت هم بدهید دولت بعدی اگر جمهوری خواه باشد احتمالا آن را باطل خواهد کرد، قانون نوشته جمعی از انسانها است و قوانین به مرور زمان می توانند اصلاح یا تغییر پیدا کنند و اگر دولت بعدی به این نتیجه برسد که ضمانت دولت شما را با تغییر قوانین از بین ببرد شک نکنید که این کار را خواهد کرد به درک