برای بررسی بیشتر این موضوع با دو کارگردان مستند «در جستجوی فریده» که اثرشان به عنوان نماینده ایران برای اسکار 2020 انتخاب شده بود، صحبت کردیم.را باعث ناامیدی هنرمندان این رشتهها دانستند و گفتند این دیدگاه، دیدگاهی ریشهدار است چراکه مسئولان به این حوزهها نگاهی غیرجدی داشتهاند.در عرصه بینالملل در حالی 21 شهریورماه برگزار شد که یک روز پس از آن واکنشهای رسمیای از سوی 2 انجمن صنفی مربوط به مستندسازان در پی داشت.
برای بررسی بیشتر این موضوع با دو کارگردان مستند «در جستجوی فریده» که اثرشان به عنوان نماینده ایران برای اسکار 2020 انتخاب شده بود، صحبت کردیم.کارگردانهای مستند «در جستجوی فریده» که اثرشان سال گذشته به عنوان نماینده ایران در مراسم اسکار انتخاب شد نادیده گرفتن فیلمهای کوتاه، مستند و انیمیشن در
را باعث ناامیدی هنرمندان این رشتهها دانستند و گفتند این دیدگاه، دیدگاهی ریشهدار است چراکه مسئولان به این حوزهها نگاهی غیرجدی داشتهاند.در عرصه بینالملل در حالی 21 شهریورماه برگزار شد که یک روز پس از آن واکنشهای رسمیای از سوی 2 انجمن صنفی مربوط به مستندسازان در پی داشت.انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند در بخشی از بیانیه خود چنین عنوان کرد: «این بار، مدیران فرهنگینما در روز ملی سینما به بهانه پاسداشت دستاوردهای جهانی، بزرگداشتی برپا کردند بیآنکه نشانگر بزرگی باشد! سال گذشته، مستندسازان ایران، دهها نشان ارزشمند را از جشنوارههای معتبر جهان برای سرزمین ایران به ارمغان آوردند، ولی در سنجه ارزشگذاری این مدیران تنگنظر جایی نیافتند تا بیش از پیش رویکرد فرهنگگریزی مدیران بیتدبیر را آشکار سازد. تاریخ سینمای مستند همیشه سربلند بوده و خواهد ماند و به روایتگری خود از دوران سانسور ادامه خواهد داد.»هم در بیانیهاش آورد: «جای تعجب بسیار است که در این مراسم، از دیپلماسی فرهنگی حرف زده میشود اما سهم پرافتخاری از سینمای ایران که اتفاقاً در جهان بسیار شناخته شده است در آن نادیده گرفته میشود. شاید چون مستندسازان از سر نجابت زیادشان، وقت و بودجه و توجهی طلب نکردهاند و گمنامیشان در نظر عدهای به کار عکس انداختن و تظاهرات اینچنینی نمیخورد.»البته در همین روز امیر اسفندیاری، معاون بینالملل سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر که اجرای این مراسم را بر عهده داشت، درباره دلیل تجلیل نشدن سینماگران فیلم کوتاه و مستند به خبرگزاری مهر گفت: «برنامهای که شب گذشته اجرا شد فقط مختص فیلمهای بلند سینمایی بود. به نظر من متولیان فیلمهای مستند و کوتاه مثل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و انجمن سینمای جوانان ایران هم باید چنین برنامهای را برگزار کنند، چون اصلاً یک برنامه در یک شب گنجایش این را ندارد که از همه بخشها تجلیل کند.»اسفندیاری در بخش دیگری از صحبتهایش عنوان کرد که فیلم مستند و کوتاه متولیان خود را دارد و بهتر است آنها هم چنین برنامهای را برگزار کنند و گفت میداند که این اتفاق رخ میدهد.از پس آن، هیاتمدیره انجمن فیلم کوتاه ایران (ایسفا) نیز عصر روز یکشنبه، 23 شهریور، خطاب به حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی نامهای منتشر کرد: «در آیین برگزاری، متاسفانه بدیهیترین تعریف از سینمای ملی یک کشور نادیده گرفته شده و فیلمهای کوتاه داستانی، مستند و انیمیشن که با افتخار برای سینمای ایران بیشترین جوایز و حضور در جشنوارههای مهم بینالمللی را به ارمغان آوردهاند حذف شده و سینما را مطابق آنچه میپسندند تعبیر میکنند.»در ادامه این نامه چنین آمده است: «جای تاسف بسیار است که این رفتار از سوی زیرمجموعه سازمان سینمایی انجام میشود که در روز ملی سینمای ایران بایستی مدافع و متولی کلیت و انسجام سینمای ایران باشد و ندای همدلی و تفاهم تمام عناصر و اجزای سینمای ایران را سر دهد، دست به بدعتی جدید در سینمای جهان زده و سینمای یک کشور را دچار تقسیمبندیهای کوتاه و بلند، بدنه و غیر بدنه، داستانی و مستند و انیمیشن، متولیان بخشهای مختلف سینما، و دیگر تقسیمبندیها کرده است.»در کنار این واکنشهای رسمی، واکنش برخی از مستندسازان در صفحات مجازی نیز جریان داشت؛ از جمله انتقاد سام کلانتری که اثرش «جایی برای فرشتهها نیست» لقب پرمخاطبترین فیلم سیزدهمین جشنواره سینماحقیقت را گرفت و با دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم مستند جشنواره فیلم فجر عنوان «پرجایزهترین مستند سینمایی سال 1398» را نیز از آن خود کرد.کلانتری در صفحه اینستاگرامش در واکنش به بیتوجهی نسبت به مستندسازان در این مراسم نوشت: «تیتر این است: تجلیل از افتخارآفرینان سینمای ایران در عرصه بینالملل. دیروز روز سینما بود...بهبه.. چه قشنگ و جذاب... جشن همیشه خوب است و البته مهربانی بیشتر اما آقایان، بزرگان و مدیران سینمایی این مملکت دیروز کاری کردند کارستان...»او در ادامه این متن عنوان کرد: «این عزیزان فراموش کردهاند که بسیاری از مهمترین و باارزشترین جوایز سال گذشته سینمای ایران متعلق به سینمای مستند بود و بدون آنها شما نمیتوانستید اینقدر کارنامهتان را پربار نشان دهید... البته در زمانهای که تفکر و تامل در کارها کیمیا شده از کسی نمیتوان انتظار درایت و ظرافت داشت... راستی یک سوال: نزدیک انتخابات است؟ به کمک چهرههای سینمایی نیاز دارید؟ کارگردانان و مستندسازان آنقدرها هم چهره نیستند؟»کلانتری در بخش پایانی این متن چنین آورده است: «میخواهید مثل همیشه بگویید معلوم نیست چه کسی میهمانها را انتخاب و دعوت کرده؟ راستی نماینده سال گذشته ایران در اسکار یک مستند بود... آخ آخ... آنها را هم یادتان رفت دعوت کنید؟ بزرگان ایدفا، یاماگاتا و... کرونا داشتند که در میهمانیتان حاضر نبودند؟ من یادتان میاندازم زمان دلبری کردن از مستندسازان و کارگردانان این عرصه نزدیک است... وعده دیدار ما تا آن موقع.»