جنگ دیپلماتیک ایران و ترکیه بر سر یک خط شعر - BBC News فارسی

21/09/1399 10:27 ب.ظ

جنگ دیپلماتیک ایران و ترکیه بر سر یک خط شعر

از نمایندگان مجلس تا سفیر ایران در اوکراین، از محسن رضائی تا محمدجواد ظریف به شعری اعتراض کرده‌اند که رئیس جمهور ترکیه در رژه باکو خواند. سفیر ترکیه در تهران به وزارت امورخارجه فراخوانده و به او اخطار شده که «دوران ادعاهای ارضی و امپراطوری‌های جنگ افروز و توسعه طلب سال‌هاست که سپری شده است». از نمایندگان مجلس تا سفیر ایران در اوکراین، از محسن رضائی تا محمدجواد ظریف به شعری اعتراض کرده‌اند که رئیس جمهور ترکیه در رژه باکو خواند.

سفیر ترکیه در تهران به وزارت امورخارجه فراخوانده شده و به او اخطار شده که "دوران ادعاهای ارضی و امپراطوری‌های جنگ افروز و توسعه طلب سال‌هاست که سپری شده است."

رجب طیب اردوغان در رژه‌ای که به مناسبت پیروزی جمهوری آذربایجان در جنگ قره باغ در پایتخت این جمهوری برگزار شد، پاره‌هایی از چند ترانه محلی آذری را خواند. فرازی از یکی از ترانه‌ها اعتراض رسمی دولت ایران را در پی داشته است که می‌گوید «ارس را جدا کردند».

این فراز را مردم دو سوی ارس، در ترانه‌های مختلف فراوان شنیده‌اند. در اجراها و آلبوم‌های موسیقی محلی آذری در ایران، آن هم با مجوز رسمی بارها این فراز را خواننده‌های گوناگون از دیرباز خوانده‌اند و کسی هم اعتراضی نکرده است. شاعر آن هر که بوده، اشاره به این داشته که مردمی همزبان در نتیجه جنگ ایران و روس، از هم جدا افتاده و دور مانده‌اند. headtopics.com

چوخواهی قشونم نظاره کنی.سحرگه نظربر ستاره کنی اگرآل عثمان حیاتم دهد.زدست فرنگی نجاتم دهد چنانت بکوبم به گرزگران.که یکسرروی تابه مازندران نادرشاه: چوخورشیدسعادت نمیان شود.

ادامه مطلب:
bbcpersian »

BBC = 💩 کسی یک شعر راجع به تمامیت عرضی انگلیس خبیث بگه هم همین رُ میگید کفتارها؟ آیت الله بی بی سی اعلام جنگ نمیکنی بی بی سی فتیش فحش خوردن داره! بی بی سی جان عکس امام تو ماه عکس ماها تو چاله و عکس شما ..... کمتر گوه و عن بخورید کص کشای بی ناموس جناب اردوغان می گن ملتی که تاریخ نمی داند هم‌تاریخ را تکرار می کنند و هم در تاریکی به سر می برند همین یک مورد برای عظمت ایران کافی است که شاعری را که منتسب به خود می دانید یعنی مولانا اشعارش را‌به زبان فارسی می سراید چون دانستن و نوشتن به زبان فارسی ایران مایه مباهات بود

بی بی سی فارسی هر روز بی شرف تر از دیروز... درست مثل مسئولان ج.ا به گوش اربابان بریتانیاییتون برسونید مردم ایران با ج‌ا خیلی فرق دارند. ما هم آذربایجان جگر گوشمون رو پس می‌گیریم هم قونیه و کاپادوکیه و تفلیس و ایروانمون رو. اردوغان_گوه_خورد

جاكش يه خط شعر نه يك خط فكري جديد اونم با دستور ملكه جان ، اشغال بي بي سي همچي رو از اين مملكت هم ببرن تو اشغال واون مزدوران فارسي زبان وخقوق بگيرتون كنايه ميزنيد ،نفت مفت وگاز مفت بدن بهش اخرش ميشه جفتك رضا خان كجايي بريني تو دهنشون ،قفقاز جزيي از ايرانه یکیش اردوغان رو به سرنوشت صدام تهدید کرده// صدام را آمریکا برداشت تاجیک (فارس) اگر عرضه داشت امیر تیمور با کله آنها مناره درست نمیکرد.

جنگ مردم ایران با غلط زیادی و بی پروایی اردوغان در پیامی که در یک خط شعر فرستاد. ولی در هر صورت بی‌بی‌سی هم برود بمیرد... اردوغان_غلط_کرد و بی عرضگی ایران با حاکمان احمق تر از احمش گمان نکنم بحث فقط یک خط شعر باشد بشتر بنظر میرسد که درد بیسوادی هست و سودای جهان گشایی به طریق نوین. اسلاف ایشان هم قبلا سعی کردند در اشعارشان لشگر خود را به عدد ستاره های آسمان تشبیه کنند اما قافیه را گم کرده بودند و خورشید ایران را ندیده بودند. زهی خیال باطل

ادوغان_غلط_کرد حالا که اینقدر از این جدایی ناراحتند و دوری اذیتشان‌ می‌کند و آراز آراز میخوانند ، می‌توانند دوباره مثل قبل به آغوش ایران برگردند و جزئی از خاک ایران شوند ... ادوغان_غلط_کرد قطعاً ترکیه بازنده اصلی کدورت روابط با ایران است!! ایران که از همه طرف تحریم است و چیزی ندارد که از دست بدهد! اما ترکیه در منطقه تنها با ایران و قطر رابطه دوستانه دارد! بنابراین آقای اردوغان بایستی خفه خون بگیرد و سر به سر ایران نگذارد و معذرت خواهی کند! وگرنه ضربه جدی می خورد

یک خط شعر؟؟!! واقعا واسه فهم و شعورتون متاسفم ،، اردوغان_گوه_خورد شما چرا روش سرسره بازی میکنید؟

بی‌شرف اگر الان برعکسش اتفاق افتاده بود مینوشتی 'بر سر اذربایجان' شماها چتونه این چه تیتیریه اخه میزنین اردوغان_گوه_خورد با تو! Erdoğan_Kapa_ceneni بر سر یک خط شعر؟! خط و نشون کشیدن برای تمامیت ارزی ایران، یک خط شعره؟! کی براتون تیتر می‌نویسه؟! کی هستین شما‌ها؟! هشتک اردوغان گوه خورد را تمامی ملت ایران بگذارند تا هیچ کشوری جرأت نکند که دیگه از این غلطها کند 🇪🇭🇪🇭🇪🇭🇪🇭🇪🇭

دهنتو گل بگیر بی‌بی‌سی_بیشرف فکر کردی ایران مثل جزیره ملکه س که اینجوری تیتر میزنی مزدور مزدورای ۲۵۰۰ پوندی اردوغان_گوه_خورد جماعت پارس_سگ چیزی حالیشون نیست اِلّا تورک ستیزی مثلاً آمریکا کونشون میذاره اینها ترکیه رو مقصر میدونن روسیه کونشون میذاره بازم علیه ترکیه شعار میدن اسرائیل آبروی نداشتشون رو هیچ می‌کنه بازم علیه ترکیه شعار میدن هوا سر میشه همون طور گرم میشه همون طور خلاصه خدا شفاشون نده

اردوغان غلط کرد با تو اردوغان_گوه_خورد تحریم_کالای_ترکیه

بی ارزشه نه ... ! متاسفانه جنگ دیپلماتیک مسئولان بی کفایت و خائن و بیسواد ایران به توئیتر ختم می‌شود. مسئولان_بی_کفایت_خائن_دزد_اجنبی ملت_دانا نسل_آینده ایران_متحد_و_یکپارچه بسیار متن ضعیفی است، آذربایجان متعلق به ایران است چه با علی اف یا بدون علی اف 1 خط شعر نیست چند ساله دارن جوانان زخم خورده از جمهوری اسلامی و اکثراً فقیر رو تحریک میکنن به تجزیه طلبی. این شعر داره پالس میفرسته. اگر جمهوری کودن اسلامی پاسخی درخور نده یعنی کم کم باید تجزیه کردستان و سیستان و خوزستان رو هم ببینیم. در زمان بی کفایت ترین حکومت ایران بسر میبریم.

شما همیشه خاک فروختید و براتون همیشه یه خط معنا داره وطن به نظرسنجی شما کدام جمله زیر گویای روابط ایران و ترکیه از گذشته دور(حداقل ۵ قرن گذشته) تا کنون می باشد؟ اردوغان غلط می کنه در مورد سرزمین مادری ایران حرف می زنه. یادش رفته یه روزی خود ترکیه هم بخشی از خاک ایران بوده! اردوغان_گوه_خورد

Reuters

از نمایندگان مجلس تا سفیر ایران در اوکراین، از محسن رضائی تا محمدجواد ظریف به شعری اعتراض کرده‌اند که رئیس جمهور ترکیه در رژه باکو خواند. سفیر ترکیه در تهران به وزارت امورخارجه فراخوانده شده و به او اخطار شده که "دوران ادعاهای ارضی و امپراطوری‌های جنگ افروز و توسعه طلب سال‌هاست که سپری شده است."

رجب طیب اردوغان در رژه‌ای که به مناسبت پیروزی جمهوری آذربایجان در جنگ قره باغ در پایتخت این جمهوری برگزار شد، پاره‌هایی از چند ترانه محلی آذری را خواند. فرازی از یکی از ترانه‌ها اعتراض رسمی دولت ایران را در پی داشته است که می‌گوید «ارس را جدا کردند».

این فراز را مردم دو سوی ارس، در ترانه‌های مختلف فراوان شنیده‌اند. در اجراها و آلبوم‌های موسیقی محلی آذری در ایران، آن هم با مجوز رسمی بارها این فراز را خواننده‌های گوناگون از دیرباز خوانده‌اند و کسی هم اعتراضی نکرده است. شاعر آن هر که بوده، اشاره به این داشته که مردمی همزبان در نتیجه جنگ ایران و روس، از هم جدا افتاده و دور مانده‌اند.

تفسیر این شعر به «مداخله در تمامیت ارضی ایران» (آن گونه که سخنگوی وزارت امورخارجه گفته) به نظر بدبینانه می‌رسد و این بدبینی چه بسا حاصل از فشاری روانی است که در پی نقش آفرینی نظامی ترکیه پشت مرزهای ایران و در جریان جنگ قره باغ، بر سیاست‌گذاران و مسئولان ایران وارد شده است.Getty Images

رسانه‌ها، افکار عمومی و حتی برخی محافل سیاسی، دستگاه حاکمه جمهوری اسلامی را به بی عملی در قبال جنگ اخیر قره باغ متهم می‌کنند و معترضند که چرا کنار ایستادند و اجازه دادند سرزمینی که پیوستگی تاریخی با ایران دارد و جنگ دو ملتی که زمانی هردویشان پاره تن ایران بوده‌اند، جولانگاه ترکیه و گسترش نفوذ آن شود؟ چرا به جای پرچم ایران، پرچم ترکیه در کنار پرچم جمهوری آذربایجان برافراشته شد؟ چرا باید بیخ گوش ایران شعار «یک ملت، دو دولت» (ملت‌های ترکیه و جمهوری آذربایجان داده شود) و ایران دست روی دست بگذارد و هیچ کاری نکند.

مشخص نیست معترضان از ایران انتظار داشته‌اند دقیقا چه کند؟ آیا انتظار داشتند با نقض قوانین بین المللی خود را به دردسر تازه‌ای بیاندازند و سپاه پاسداران را به کمک ارتش ارمنستان بفرستد؟ آیا می‌خواستند میانجی صلح شود؟ مگر ندیدند که میانجی‌گری قدرت‌های بزرگی همچون آمریکا و روسیه نتیجه‌بخش نبود و سرانجام حکم نوشداروی پس از مرگ سهراب پیدا کرد؟

اعتراض به «بی عملی» ایران در جنگ اخیر قره باغ شاید خیلی واقع‌بینانه نباشد. آنچه بیشتر با واقعیت میانه دارد، این است که معترضان عمدتاً سیاست سی ساله جمهوری اسلامی در قبال منطقه قفقاز را زیر سؤال می‌برند که کار را به جایی رسانده که ایران به جای اینکه در خاکی که زمانی از آن خودش بوده، اثرگذار باشد، منفعل و بیمناک باشد که مبادا از آن خاک، تمامیت ارضی‌اش به خطر بیفتد و در آینده پاره‌های بیشتری از تن خود را از دست بدهد.

در نتیجه این اعتراض‌ها و بیمناکی‌ها، آستانه حساسیت مسئولان جمهوری اسلامی چنان پایین آمده که ترانه‌ای را که چه بسا می‌توان به نفع ایران تفسیر کرد یا اصلا از کنارش گذشت، با بدبینانه‌ترین دید تفسیر کرده و جنگی دیپلماتیک با ترکیه را بر سر یک بیت شعر، به جان خریده‌اند.

با واکنش تندی که ایران نشان داده، چه بسا صداهایی از ترکیه و جمهوری آذربایجان، چه از زبان مسئولان و چه در رسانه‌ها بلند شود که برای دولت و ملت ایران، ناخوشایندتر از تفسیر مسئولان جمهوری اسلامی از عبارت «ارس را جدا کردند» باشد. شاید این صداها واقعاً به گفته آنان، «پان ترکیستی» و ناقض تمامیت ارضی ایران شود، حال آنکه اگر اصلا به شعرخوانی آقای اردوغان واکنشی نشان داده نمی‌شد، «نه خانی آمده و نه خانی رفته بود».

آقای ظریف در توییت خود به رجب طیب اردوغان هشدار داده که شعری که خوانده، «نقض حاکمیت ملی جمهوری آذربایجان» است. این هشدار می‌تواند دستمایه طنز شود و در پاسخش بگویند: وقتی رئیس جمهوری آذربایجان که همان جا نشسته، سر را به نشانه تأیید سخنان رئیس جمهوری ترکیه تکان می‌داد، اعتراضی ندارد، تو از چه جایگاهی معترضی؟ اگر حرف آقای اردوغان نقض حاکمیت ملی جمهوری آذربایجان باشد، معنایش این است که او جمهوری آذربایجان را همچنان متعلق به ایران می‌داند و همان حرف تو را می‌زند که در توییتت نوشته‌ای مناطق شمالی ارس از سرزمین مادری شان ایران قهراً جدا شده‌اند. پس به چه معترضی؟TWITTER

برای ارزیابی اینکه واکنش محمدجواد ظریف و دیگر دولتمردان و قانونگذاران جمهوری اسلامی به شعرخوانی آقای اردوغان تا چه اندازه سنجیده بوده، می‌توان به رفتار دیپلماتیک جمهوری آذربایجان نگاهی کرد که در طول جنگ اخیر قره باغ، کوشید رویکردی مثبت نسبت به ایران داشته باشد و در شرایطی که سال‌هاست رسانه‌های آن جمهوری، ایران را حامی ارمنستان و در جبهه مقابل خود معرفی کرده‌اند، نه تنها کوشید از هرگونه موضعگیری ضدایرانی جلوگیری کند، که همواره پیام‌های دوستانه‌ای از زبان مسئولانش نسبت به ایران شنیده شد. مهمترینش هنگامی بود که الهام علی اف رئیس جمهوری آذربایجان به کرانه ارس رفت و گفت: اینجا مرز ایران است، مرز دوستی است.

موضع‌گیری ایران نیز در طول جنگ قره باغ، همدلی با جمهوری آذربایجان بود که نمونه‌ای از آن، بیانیه امامان جمعه مراکز چهار استان ترک زبان ایران در پشتیبانی از «آزادسازی قره باغ» است، بیانیه‌ای که بی تردید، با تأیید رهبر جمهوری اسلامی صادر شد.

در این میان، البته ترکیه است که پیروزی در جنگ قره باغ را از آن خود نیز می‌داند و سرمستانه‌تر از آذری‌ها سرود فاتحانه می‌خواند. همین اسباب رنجش و نگرانی مسئولان جمهوری اسلامی شده و در موضعگیری‌هایشان کوشیده‌اند حساب ترکیه را از جمهوری آذربایجان جدا کنند.

پرسش اینجاست که تفسیر بدبینانه شعرخوانی رئیس جمهور ترکیه و واکنش تند و گسترده به آن، آیا خدمتی به جدا کردن حساب ترکیه از جمهوری آذربایجان می‌کند؟

شاید مسئولان جمهوری اسلامی که می‌بینند باید با گسترش نفوذ ترکیه در آن سوی ارس کنار بیایند و آن را چون واقعیتی بپذیرند که کاری در برابرش از دستشان بر نمی‌آید، می خواهند از همان اول کار، در برابر هر حرفی بایستند که کوتاه شدن دست ایران از سرزمین‌های تاریخی‌اش در آن سوی ارس را به آنها گوشزد کند تا دیگر کسی این واقعیت را یادآوری نکند.