سفیر اسبق ایران در واتیکان و مراکش تاکید کرد تصمیم اردوغان برای تبدیل ایاصوفیه به مسجد در شرایطی اجرا شده ترکیه در مقایسه با بسیاری از کشورهای اروپایی در زمینه اقتصادی و مقابله با بحران کرونا یکی از موفق‌ترین‌‌ها بوده است. - خبرگزاری آناتولی دکتر محمد مسجدجامعی، سفیر پیشین ایران در واتیکان و مراکش در پاسخ به اینکه «آیا انگیزه اردوغان برای این اقدام (تبدیل ایاصوفیه به مسجد)، منحرف‌کردن افکارعمومی ترکیه از شرایط سخت اقتصادی کشورش بوده است؟» گفت: «نه، این درست نیست.
اتفاقاً اردوغان نه تنها در مقایسه با کشورهای منطقه، بلکه حتی در قیاس با بسیاری از کشورهای اروپایی، هم در مقابله با خود بیماری کرونا و گسترش آن و هم در مهار پیامدهای اقتصادی و اجتماعی‌اش، یکی از موفق‌ترین رژیم‌ها بوده است».
مسجدجامعی (67 ساله) که علاوه بر تحصیلات حوزوی، دارای دکترای ژئوپولتیک از دانشگاه پیزای ایتالیا نیز است، در مصاحبه خود با خبرگزاری «خبرآنلاین» نزدیک به علی لاریجانی رئیس سابق مجلس ایران همچنین درباره تبدیل مجدد ایاصوفیه به مسجد اظهار داشت:
«ترکیه در حال حاضر در موضع ضعف نیست، نه از نظر داخلی و نه از نظر بین‌المللی. از نظر داخلی، خود اردوغان در ترکیه موقعیت خیلی خوبی دارد و هم‌اکنون کشورش دارای وحدت و انسجام است و نوعی هیجان ملی برای توسعۀ بیشتر در آن وجود دارد، هیجانی که پیوسته ترکیه را جلوتر می‌برد. بنابراین از نظر داخلی، این قضیه به نفع ترکیه تمام شد. از نظر خارجی نیز اکنون ترکیه به موقعیتی رسیده است که حتی خیلی از کشورها می‌ترسند که در برابرش موضع بگیرند». headtopics.com
سفیر اسبق ایران در واتیکان و مراکش تاکید کرد تصمیم اردوغان برای تبدیل ایاصوفیه به مسجد در شرایطی اجرا شده ترکیه در مقایسه با بسیاری از کشورهای اروپایی در زمینه اقتصادی و مقابله با بحران کرونا یکی از موفق‌ترین‌‌ها بوده است.استانبول/خبرگزاری آناتولی
دکتر محمد مسجدجامعی، سفیر پیشین ایران در واتیکان و مراکش در پاسخ به اینکه «آیا انگیزه اردوغان برای این اقدام (تبدیل ایاصوفیه به مسجد)، منحرف‌کردن افکارعمومی ترکیه از شرایط سخت اقتصادی کشورش بوده است؟» گفت: «نه، این درست نیست. اتفاقاً اردوغان نه تنها در مقایسه با کشورهای منطقه، بلکه حتی در قیاس با بسیاری از کشورهای اروپایی، هم در مقابله با خود بیماری کرونا و گسترش آن و هم در مهار پیامدهای اقتصادی و اجتماعی‌اش، یکی از موفق‌ترین رژیم‌ها بوده است».
مسجدجامعی (67 ساله) که علاوه بر تحصیلات حوزوی، دارای دکترای ژئوپولتیک از دانشگاه پیزای ایتالیا نیز است، در مصاحبه خود با خبرگزاری «خبرآنلاین» نزدیک به علی لاریجانی رئیس سابق مجلس ایران همچنین درباره تبدیل مجدد ایاصوفیه به مسجد اظهار داشت:
«ترکیه در حال حاضر در موضع ضعف نیست، نه از نظر داخلی و نه از نظر بین‌المللی. از نظر داخلی، خود اردوغان در ترکیه موقعیت خیلی خوبی دارد و هم‌اکنون کشورش دارای وحدت و انسجام است و نوعی هیجان ملی برای توسعۀ بیشتر در آن وجود دارد، هیجانی که پیوسته ترکیه را جلوتر می‌برد. بنابراین از نظر داخلی، این قضیه به نفع ترکیه تمام شد. از نظر خارجی نیز اکنون ترکیه به موقعیتی رسیده است که حتی خیلی از کشورها می‌ترسند که در برابرش موضع بگیرند».
او که تاکنون سمت‌های مهم دیگری؛ مانند «عضو هیأت علمی دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه مدیرکل هماهنگی‌های فرهنگی این وزارت‌خانه، رئیس مؤسسه مطالعات راهبردی اسلام معاصر و مشاور عالی دانشگاه ادیان و مذاهب قم» را نیز داشته است، همچنین تصریح کرد:
«اگر همین اقدام ترکیه را یک کشور اسلامی دیگر مانند مصر یا سعودی یا پاکستان انجام داده بود، بدون استثنا همۀ کشورها در برابرش موضع می‌گرفتند. حتی اگر ترکیۀ بیست سال پیش این کار را کرده بود، همه در برابرش می‌ایستادند. حال آنکه اکنون فقط سه چهار کشور به صورت صریح، ناخرسندی خود را ابراز کرده‌اند. اگر به فرض ایران چنین اقدامی انجام می‌داد، همه اعتراض می‌کردند».
این دیپلمات باسابقه و نویسنده چندین کتاب پیرامون مسائل جهان اسلام و خاورمیانه در ادامه سخنانش هم اظهار داشت:
"ترکیه به یک قدرت بزرگ کم‌وبیش همه‌جانبه تبدیل شده است و می‌تواند از هر مسئله‌ای به حداکثر ممکن به نفع خود بهره‌برداری می‌کند، هم از نظر اقتصادی و تجاری و هم از نظر سیاسی و رسانه‌ای و حتی بخش خصوصی. ترکیه در بخش‌های مختلف به طور چشمگیری رشد پیدا کرده است. ترکیه با عموم کشورهای توسعه‌یافته روابط اقتصادی مهمی دارد و به‌واسطۀ مردم و بخش خصوصی‌اش که واقعاً یکی از فعال‌ترین بخش‌های خصوصی کل دنیا به شمار می‌آید، تقریباً در همه چیز با آنها شریک شده است. شرایط دنیا نیز به گونه‌ای نیست که شما به آسانی بتوانید شریکتان را بزنید، چون اگر او را بزنید، عملاً خود را هم زده‌اید. بنابراین، ترکیه گرچه"عضو رسمی" اتحادیۀ اروپا نیست، اما"عضو طبیعی" این اتحادیه به شمار می‌آید و یک وابستگی طرفینی بین آنها به وجود آمده است".
وی افزود:"وضعیت کلی و مخصوصاً اقتصادی ترکیه در مجموع از بسیاری از اعضای اتحادیۀ اروپا، مانند یونان و قبرس و رومانی و بلغارستان و مجارستان و عموم کشورهای اروپای شرقی و حتی پرتقال، به مراتب بهتر است. به همین دلیل است که در میان همۀ کشورهای جهان سوم، تنها کشوری که جوانانش هیچ رغبتی به مهاجرت ندارند، همین ترکیه است. حتی گاهی مهاجرت معکوس وجود دارد؛ یعنی افرادی از نسل‌هایی که در کشورهای مهاجرپذیر متولد شده‌اند، یا به کلی به ترکیه بازمی‌گردند یا اینکه گاهی به آنجا می‌روند و چند ماهی ماندگار می‌شوند" .
مسجدجامعی راجع به بازتاب رویداد تاریخی تبدیل ایاصوفیه در میان شهروندان ترکیه مقیم خارج از این کشور نیز گفت:
"ترک‌های مهاجر در اروپا و جاهای دیگر، به اعتباری سربازان اردوغان هستند، مخصوصاً که اکنون با این اقدام او در مورد ایاصوفیه، تهییج هم شده‌اند. آنها تاکنون تا بدین اندازه هیجان‌زده نشده بودند. همۀ آنها واقعاً در اوج هیجان به سر می‌برند و فرقی هم نمی‌کند که به کدام گروه و دسته متعلق باشند، از احزاب قومی و ملی گرفته تا احزاب چپ و راست و از احزاب کاملاً اسلامگرا گرفته تا احزاب غیراسلامی و سکولار".
او درباره واکنش افکارعمومی جهان اسلام به این تصمیم ترکیه و تاثیر آن بر تحولات منطقه به‌ویژه در لیبی نیز اظهار داشت:
"ترکیه ویژگی‌هایی پیدا کرده است که دیگران با احترام با او برخورد می‌کنند و حتی اگر انتقادی هم داشته باشند، با احتیاط تمام حرف می‌زنند. حتی مخالفان منطقه‌ای ترکیه که امارات و عربستان در رأسشان هستند، جرأت نمی‌کنند به‌طور مستقیم در برابرش ناسزا بگویند. اکنون برای ترکیه زمان بسیار خوبی است که رقبایش را در منطقه، به‌ویژه لیبی در انزوا قرار دهد. اردوغان با این اقدام، توانست گروه‌های اسلامی موافق خود از اخوان‌المسلمین گرفته تا بقیه را تحریک کند و عملاً رژیم‌های رقیب خود که عربستان و امارات و مصر در رأس آنها هستند را در انفعال کامل قرار داد.اگرچه خود این رژیم‌ها مخالف اردوغان هستند، اما افکارعمومی داخلی آنها این قابلیت را دارد که به نفع ترکیه تحریک شود و با این اقدام ترکیه، عملاً این اتفاق افتاد و اکنون افکار داخلی اسلامی آنها در موافقت با اردوغان به هیجان آمده است. لذا این قضیه ضربۀ سنگینی به رژیم‌های عربی رقیب ترکیه بود و اردوغان توانست نه فقط در این منطقه، بلکه در مجموع جهان مسلمان، نیروهای اسلامی را به سوی خود بکشد. او در حال حاضر نه تنها قهرمان تاریخی ترک‌ها، بلکه قهرمان بسیاری از مسلمانانِ با گرایش دینی-سیاسی است".