در این نوشته به نحوه پایان زندگی سردمداران افغانستان در صد سال گذشته نگاه گذرایی شده است. منبع عمده این گزارش، کتاب افغانستان در پنج قرن اخیر، نوشته محمد صدیق فرهنگ است.امان‌الله‌خان، ۹۲ سال پیش پس از سفر هفت‌ماهه اروپایی، به کابل برگشت. او سوغات تغییرات سیاسی و اجتماعی را با خود آورده بود که به مزاج بسیاری در جامعه سنتی و دینی خوش نیامد. شاه تجددخواه، پس از حمله مخالفانش، در راس آن‌ها حبیب‌الله کلکانی، مجبور شد از قدرت کناره‌گیری کند. او به ایتالیا رفت و سال‌ها همانجا بود.
پس از امان‌الله خان، اداره کشور به دست معین‌السلطنه، عنایت‌الله خان افتاد. او سه روز بیشتر دوام نیاورد و نیروهای حبیب‌الله کلکانی وارد ارگ شاهی شدند.وقتی امان‌الله خان برنامه های اصلاحاتی خود را آغاز کرد، بسیاری از روحانیون به‌خصوص که از شاه امان الله رو گردان شده بودند و شاه را کافر و حکومت او را نامشروع می خواندند، حبیب الله را تشویق به مبارزه جدی بر علیه شاه امان‌الله کردند.
حبیب‌الله کلکانی توانست بعد از مدتی جنگ و درگیری کابل را در سال ۱۳۰۷ تصرف کند. حبیب‌الله کلکانی، پس از ایجاد افغانستان کنونی، نخستین شاه تاجیک‌تبار افغانستان بود. طرفدارانش او را با عنوان"خادم دین رسول‌الله" می‌شناسند، منتقدینش اما کلکانی را"یک یاغی" می‌دانند که علیه شاه به پا خاست.
حبیب‌الله کلکانی نتوانست بیشتر از ۹ ماه بر سر قدرت باشد. نیروهای محمد نادرخان، از سپاهی‌های ارشد امان‌الله خان، به ارگ حمله کردند و کلکانی فرار کرد.
در این نوشته به نحوه پایان زندگی سردمداران افغانستان در صد سال گذشته نگاه گذرایی شده است. منبع عمده این گزارش، کتاب افغانستان در پنج قرن اخیر، نوشته محمد صدیق فرهنگ است.امان‌الله‌خان، ۹۲ سال پیش پس از سفر هفت‌ماهه اروپایی، به کابل برگشت. او سوغات تغییرات سیاسی و اجتماعی را با خود آورده بود که به مزاج بسیاری در جامعه سنتی و دینی خوش نیامد. شاه تجددخواه، پس از حمله مخالفانش، در راس آن‌ها حبیب‌الله کلکانی، مجبور شد از قدرت کناره‌گیری کند. او به ایتالیا رفت و سال‌ها همانجا بود. امان‌الله خان در ۱۳۳۹ دور از وطن در زوریخ سویس درگذشت.امان‌الله خان به عنوان یک شاه تجددگرا مشهور است
پس از امان‌الله خان، اداره کشور به دست معین‌السلطنه، عنایت‌الله خان افتاد. او سه روز بیشتر دوام نیاورد و نیروهای حبیب‌الله کلکانی وارد ارگ شاهی شدند.وقتی امان‌الله خان برنامه های اصلاحاتی خود را آغاز کرد، بسیاری از روحانیون به‌خصوص که از شاه امان الله رو گردان شده بودند و شاه را کافر و حکومت او را نامشروع می خواندند، حبیب الله را تشویق به مبارزه جدی بر علیه شاه امان‌الله کردند.
حبیب‌الله کلکانی توانست بعد از مدتی جنگ و درگیری کابل را در سال ۱۳۰۷ تصرف کند. حبیب‌الله کلکانی، پس از ایجاد افغانستان کنونی، نخستین شاه تاجیک‌تبار افغانستان بود.
طرفدارانش او را با عنوان"خادم دین رسول‌الله" می‌شناسند، منتقدینش اما کلکانی را"یک یاغی" می‌دانند که علیه شاه به پا خاست.
حبیب‌الله کلکانی نتوانست بیشتر از ۹ ماه بر سر قدرت باشد. نیروهای محمد نادرخان، از سپاهی‌های ارشد امان‌الله خان، به ارگ حمله کردند و کلکانی فرار کرد.روحانیون، که حامیان اصلی حبیب الله بودند، به عوض تاج شاهی، دستار سفیدی بر سر او بستند و او را نه شاه، که"امیرالمومنین" لقب دادند
نادرخان، از حبیب‌الله کلکانی خواست که در مقابل ضمانت جانش، تسلیم شود، کلکانی تسلیم شد، اما اعدام شد.قتل شاه در جشن
نادرخان که پس از کشتن کلکانی، نادرشاه شده بود، چهار سال پادشاهی کرد. او در سال ۱۳۱۲ کشته شد.
عبدالخالق، دانش‌آموزی از قوم هزاره که به باور غالب از رفتار نادرشاه با هزاره‌ها خشمگین بود، او را در یک مراسم جشن تجلیل از دانش‌آموزان و ورزشکاران، با شلیک گلوله به قتل رساند.نادرشاه با شکست دادن حبیب‌الله کلکانی بر حکمرانی تکیه زدمحمد ظاهر ۱۹ ساله، پس از کشته‌شدن پدرش نادرشاه، شاه شد و چهل سال حکم راند؛ بیشترین مدت حکمرانی یک فرد بر افغانستان.
در سال ۱۳۵۲، ظاهرشاه در ایتالیا بود که خبر رسید، محمد داوودخان، صدراعظم و پسر عمویش، کودتا کرده است. شاه بعد از آن به افغانستان برنگشت و حدود ۳۰ سال در ایتالیا ماند. او در سال ۱۳۸۱ به افغانستان بازگشت. آخرین شاه افغانستان در سال ۱۳۸۶ درگذشت.