آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران دیروز در دیدار با مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق در تهران بر لزوم حفظ و ادامه فعالیت گروه حشدالشعبی و خروج نیروهای آمریکایی از این کشور تاکید کرد.
این نخستین سفر الکاظمی به ایران پس از انتخاب و تعیین او بهعنوان نخستوزیر عراق است. دولت ایران به ریاست جمهوری حسن روحانی نیز در دیدار با الکاظمی خواهان ارتقای حجم تبادل تجاری طرفین به سطح 20 میلیارد در سال و همچنین آزادی اموال بلوکهشده این کشور برای جلوگیری از سقوط بیشتر ارزش تومان در مقابل دلار شد.
با این وجود به نظر میرسد دو خواسته مذکور خامنهای بیش از پیشنهادات اقتصادی روحانی به الکاظمی مورد نقد و بررسی و کنکاش کارشناسان و تحلیلگران ایرانی قرار گرفته است. ناگفته نماند که طی ماههای گذشته به ویژه چند هفته اخیر نیز برخی شخصیتها و رسانههای ایرانی انتقاداتی را متوجه الکاظمی کرده بودند.
بهعنوان مثال، امیر موسوی، مدیر مرکز مطالعات استراتژیک و روابط بینالملل ایران طی مقالهای با عنوان «مصطفی الکاظمی؛ مهره آمریکا در عراق» در وبسایت «راهبرد معاصر» نوشت: ''مجموع تحولات عراق حاکی از آن است که الکاظمی در زمین آمریکا بازی و اهداف این رژیم را دنبال میکند.
بسیاری از کارشناسان در واکنش به دیدار اخیر مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق با مقامات تهران نسبت به احتمال تحقق انتظارات رهبر ایران از وی ابراز تردید کردهاند.استانبول/ خبرگزاری آناتولی
آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران دیروز در دیدار با مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق در تهران بر لزوم حفظ و ادامه فعالیت گروه حشدالشعبی و خروج نیروهای آمریکایی از این کشور تاکید کرد.
این نخستین سفر الکاظمی به ایران پس از انتخاب و تعیین او بهعنوان نخستوزیر عراق است. دولت ایران به ریاست جمهوری حسن روحانی نیز در دیدار با الکاظمی خواهان ارتقای حجم تبادل تجاری طرفین به سطح 20 میلیارد در سال و همچنین آزادی اموال بلوکهشده این کشور برای جلوگیری از سقوط بیشتر ارزش تومان در مقابل دلار شد.
با این وجود به نظر میرسد دو خواسته مذکور خامنهای بیش از پیشنهادات اقتصادی روحانی به الکاظمی مورد نقد و بررسی و کنکاش کارشناسان و تحلیلگران ایرانی قرار گرفته است.
ناگفته نماند که طی ماههای گذشته به ویژه چند هفته اخیر نیز برخی شخصیتها و رسانههای ایرانی انتقاداتی را متوجه الکاظمی کرده بودند.
بهعنوان مثال، امیر موسوی، مدیر مرکز مطالعات استراتژیک و روابط بینالملل ایران طی مقالهای با عنوان «مصطفی الکاظمی؛ مهره آمریکا در عراق» در وبسایت «راهبرد معاصر» نوشت:
''مجموع تحولات عراق حاکی از آن است که الکاظمی در زمین آمریکا بازی و اهداف این رژیم را دنبال میکند. از بازداشت اعضای حشدالشعبی تا مذاکرات راهبردی بغداد-واشنگتن و انتصابات شائبهبرانگیز در مناصب حساس عراق. الکاظمی از نیروهای بعثی در ارتباط با آمریکا بود که در برنامه ترور شهید سلیمانی نیز متهم است.''
همچنین حسن لاسجردی، کارشناس مسائل منطقه و عضو شورای سردبیری وبسایت «خبرآنلاین» نیز در گفتگو با روزنامه «شرق» راجع به دستگیری شبهنظامیان کتائب حزبالله از شاخههای حشدالشعبی اظهار داشت: ''نکته مهم (در این ماجرا)، همراهی نیروهای ویژه عراق با آمریکاست. حلقه وصل اینها کسی مثل نخستوزیر است و (ژنرال عبدالوهاب) الساعدی منتخب او. نیروهای مقاومت اصطلاحا نوک پیکان حملات را به طرف این دو نفر بردند.''
قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه ایران نیز در مصاحبه با خبرگزاری «ایلنا» به دو مسئله «حشدالشعبی» و «حضور نظامی آمریکا در عراق» پرداخته و گفته است:
''در زمان (عادل عبدالمهدی) نخستوزیر سابق عراق، پس از ترور شهدای مقاومت (قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس)، لایحه اخراج نیروهای آمریکایی به تصویب رسید اما او علناً نتوانست این موضوع را اجرایی کند. باید یک تفاهم میان بغداد با قدرتهای ذینفوذ خارجی منعقد شود که نقطه اتکای این تفاهم فعلا الکاظمی است. او باید علاوه بر ایران و آمریکا، عربستان و حتی کردها و اهلتسنن را راضی نگه دارد تا از فروپاشی دولت نوپای خود جلوگیری کند. بعید میدانم مصوبه اخراج آمریکاییها اجرایی شود.''
برخی سخنان خامنهای در دیدار دیروز با الکاظمی را هم به مثابه دخالت ایران در امور داخلی عراق دانستهاند. برای نمونه، دکتر علی افشاری از رهبران سابق جنبش دانشجویی و عضو شورای رهبری «همبستگی جمهوریخواهان ایران» در این زمینه نوشته است: ''خامنهای به نخستوزیر عراق میگوید ایران قصد دخالت در عراق ندارد، اما چند دقیقه بعد میگوید حشدالشعبی باید حفظ شود!''
مراد ویسی، نویسنده و تحلیلگر مسائل نظامی هم گفته است: ''خامنهای در جمله اول از عدم دخالت در عراق میگوید ولی به فاصله یک جمله دوباره در امور داخلی عراق دخالت میکند. این ملاقات بعد از پنج ماه که تصاویری از ملاقات حضوری وی با مقامهای خارجی و داخلی منتشر نشده، نشانگر اهمیت نفوذ در عراق برای شخص خامنهای و سپاه بهعنوان مهمترین بازیگر سیاست خاورمیانهای جمهوری اسلامی است. عراق کانون اصلی نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی و حشدالشعبی محور آن است.''
رسانهها و شخصیتهایی در داخل ایران نیز بر لزوم انتظارات حداقلی تهران از بغداد، کاهش دخالت نظامی و امنیتی کشورشان در عراق و اکتفا به همکاری اقتصادی بین طرفین تاکید کردهاند.
در همین راستا، در گزارش شماره روز (20 ژوئیه) روزنامه «فرهیختگان» ایران، نصرتالله تاجیک دیپلمات باسابقه و سفیر اسبق این کشور در اردن اظهار داشته است: ''ما باید شیفت پارادایمی یا تغییر رویکردی در عراق داشته باشیم و الان که بحث دوران پساداعش است، بهجای رویکرد نظامی و امنیتی در عراق، با همکاری الکاظمی و دولت عراق یک رویکرد اقتصادی داشته باشیم؛ یعنی یک برنامه همکاریهای مشترک یا سند راهبردی در این زمینه با عراق داشته باشیم که چند مگاپروژه منطقهای تعریف شود.''
روزنامه «وقایع اتفاقیه» به مدیرمسئولی سیدمحمد صادق خرازی، سفیر اسبق ایران در پاریس و سازمان و معاون پیشین وزیر امور خارجه این کشور نیز در تیتر اصلی خود با عنوان « مردی که میخواهد واقعبین باشد؛ نگاهی متفاوت به سفر الکاظمی به ایران» تاکید کرده است:
''باید بپذیریم سطح انتظار اکثر ما از روند همگرایی منطقهای در آینده، یک فرآیند حداقلی و در معنای بین حکومتی آن است؛ بطوری که همکاریهای محدود اقتصادی پایه ثبات باشند و دولتهای منطقه هر کدام بر اساس مصالحه حاکمیت ملی خود عمل کنند. اگر کاظمی موفق به ایجاد وضعیتی در همین حد و گونهای از همکاری برای منافع محدود شود، باز هم باید از نقشش حمایت کرد.''