1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

نخستین نویسنده رمان‌های تخیلی و کتاب راهنمای موفقیت

۱۳۹۹ شهریور ۱۷, دوشنبه

۱۷ شهریور ۱۳۵۲: ۴۷ سال پیش در چنین روزی عبدالحسین صنعتی‌زاده در پاریس درگذشت. می‌گفت: "از وظایف والدین است که تنظیم امور خانه را به قسمی قرار دهند که با مدرسه چندان فرقی نداشته باشد".

https://p.dw.com/p/3i5io
روی جلد کتاب  "رستم در قرن ۲۲" اثر عبدالحسین صنعتی‌زاده
روی جلد کتاب "رستم در قرن ۲۲" اثر عبدالحسین صنعتی‌زاده

عبدالحسین صنعتی‌زاده در سال ۱۲۷۴ در کرمان زاده شد.

پدرش بازرگان فرهیخته و جهان‌دیده‌ای بود: "برای آنکه باسواد شوم و قرآن بخوانم مرا نزدیک منزل نزد زنی نانوا که مکتب‌خانه داشت گذاردند".

پدرش نیز شخصا به او آموزش می‌داد: "شب‌ها مدتی با انگشت در روشنی چراغ و سایه انداختن به دیوارها، اشکال خرگوش و شتر و اسب می‌ساخت و همین که بازی تمام می‌شد مشغول آموزش می‌شدیم".

۱۴ ساله بود که همراه پدرش کار می‌کرد و هم‌زمان مطالبی می‌نوشت.

۱۶ ساله بود که رمان تاریخی "دام‌گستران" یا "انتقام‌جویان مزدک" را نوشت و با هزینه خود در بمبئی به چاپ رساند.

مدتی در کرمان کتابفروشی می‌کرد که محفل اندیشمندان بود: "خود را همواره مدیون این کتابفروشی می‌دانم".

او از نویسندگان پیشگام ژانرهای علمی ‌ـ‌ تخیلی با رمان "رستم در قرن بیست و دوم"، تاریخی با رمان "مانی نقاش" و "انتقام‌جویان مزدک"، و آرمانی با رمان "مجمع دیوانگان".

"رستم در قرن بیست و دوم" را نخست به صورت پاورقی در روزنامه "شفق سرخ" چاپ کرد.

او افزون بر این از پیشگامان نمایشنامه‌نویسی در ایران نیز هست.

۱۷ ساله بود که نمایشنامه "نتیجه معاشرت مفتخورالشعرا با لکلکالملک" را نوشت و برای نخستین بار در کرمان تئاتر برپا کرد: "به هرکس گفتم حاضر نشد هنرپیشه باشد، دست به دامن تعزیه‌خوان‌ها شده، با وعده و نوید و پول، آنها را راضی کردم".

۲۷ ساله بود که "مجمع دیوانگان" را نوشت. گروهی دیوانه از تیمارستان می‌گریزند و به راهنمایی پیری خردمند به آینده می‌روند و پیشرفت‌های دو هزار سال بعد را در آرمانشهری می‌بینند.

۳۳ ساله بود که در کرمان روزنامه "پندار" را گشود: "مأموران دولتی روزنامه را موی دماغ خود دانسته و چندین دفعه پیغام و دستور دادند که از کارهای خلاف قانون و اِعمال نفوذهایی که می‌کردند کلمه‌ای ننویسم. چون اعتنایی نکردم به چاپخانه دستور دادند مِنبعد تا سانسور ننمایند، اجازه چاپ ندهند".

او نخستین نویسنده ایرانی است که به سبک کتاب‌های موفقیت "چگونه ممکن است متمول شد" را نوشت.

او پس از عزیمت به تهران کارخانه نساجی گشود و در این مسیر موفق بود. واپسین اثرش "روزگاری که گذشت" زندگی‌نامه خودنوشت او است.

عبدالحسین صنعتی‌زاده در ۷۸ سالگی در پایتخت فرانسه درگذشت.