پدرم چه‌طور پس از ده سال می‌تواند سهم‌الارثش را از برادرش بگیرد؟

سلام؛
يك سوال حقوقی دارم و ممنون می‌شوم اگر جواب بدهيد. پدربزرگ بنده سال‌ها پیش فوت كرده است. او خانه بزرگی داشت كه سه تا از عموهايم يک قسمت حياط آن را ساخته و مستقل شده بودند. فقط محل زندگی پدر من جای ديگری بود. هر سه عمو قبل از فوت پدربزرگ، برای خانه‌هايشان از پدربزرگ قول‌نامه گرفته بودند و پدربزرگ هم خانه‌ای كه خودش در آن ساكن بود و سه دهنه مغازه نه چندان قيمتی كه جلوی خانه است را مكتوب به پدر من داده بود. قبل از اين كه پدربزرگ فوت كند، پدرم مغازه‌ها كه آن موقع رونق داشتند را از طريق اجاره‌نامه دستی، به يكی از عموهايم اجاره داده بود كه از درآمدش خرج پدربزرگ كند. الان بعد از بيش از ١٠ سال كه از مرگ پدربزرگ می‌گذرد، كليد مغازه‌ها دست عمويم هستند و در مغازه‌ها برای سال‌ها قفل است. او مغازه‌ها را به پدرم تحويل نمی‌دهد و ادعای سهم‌الارث از مغازه‌ها می‌كند در حالی كه از زمين خانه سهمش را گرفته است. سوال اين است كه ما برای گرفتن مغازه‌ها چه بايد بكنيم؟

با سلام؛ شما چندین راه دارید. بهترین راه این است که بروید با شکستن قفل مغازه‌ها، آن‌ها را تصرف کنید و بعد که عموی‌تان مدعی شد در آن‌جا سهم داشته است و رفت دنبال طرح دعوی، شما در دادگاه بگویید مغازه‌ها خیلی سال پیش در اجاره عمو بوده‌ و بعد از پایان موعد اجاره به تصرف شما درآمده‌اند. حرفی هم از شکستن قفل نزنید. این شاید بی دردسرترین راه باشد. راه دوم این است که اگر اجاره‌نامه دستی دارید، دادخواست تخلیه به همراه مطالبه اجرت‌المثل را بدهید. در این صورت دادگاه با اجاره‌نامه دستی، عموی‌تان را به تخلیه و پرداخت اجرت‌المثل ایام تصرف محکوم می‌کند. البته در این‌جا ممکن است عموی شما بگوید که او هم مالک قسمتی از مغازه‌ها است که در این صورت باید سندی که پدربزرگ‌ شما به پدرتان داده است را ارایه کنید. اما راه سوم که اصولی‌تر است اما کمی دردسر دارد، این است که دادخواست اثبات مالکیت و خلع ید و مطالبه اجرت‌المثل را بدهید. در این صورت دادگاه ابتدا به مساله مالکیت رسیدگی می‌کند و بعد اگر مالکیت پدرتان را ثابت دانست، حکم به خلع ید، یعنی تخلیه و اجرت‌المثل، یعنی کرایه زمان تصرف می‌دهد. این راه از این جهت اصولی‌تر است که یک‌باره مساله مالکیت پدرتان نیز ثابت می‌شود و دیگر هیچ ورثه دیگری نمی‌تواند ادعا کند که در مغازه‌ها سهم داشته است.
موفق باشید!