اسلام آباد/خبرگزاری آناتولی

پس از اشغال افغانستان توسط اتحاد جماهیر شوروی در سال 1979 و جنگ داخلی پس از آن٬‌ میلیون ها افغان مجبور به فرار و زندگی در کشورهای همسایه از جمله پاکستان شدند.

پناهجویان افغان که امروز حدود یک درصد از جمعیت پاکستان را تشکیل می دهند، با چشم پوشی از بازگشت به وطن، ترجیح می‌دهند در این کشور بمانند. اگرچه در پاکستان نیز که از 40 سال پیش در آن زندگی می کنند، حق و حقوق زیادی ندارند.

بر اساس داده‌های رسمی مقامات پاکستان، 2.8 میلیون افغان در این کشور زندگی می کنند. کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) نیز تعداد آنان را 1.4 میلیون نفر اعلام کرده است. این اختلاف آمار به این دلیل است که برخی از پناهجویان در مراجع مربوطه ثبت نشده اند.

پاکستان پس از ترکیه میزبان بیشترین تعداد پناهحویان در جهان است و بسیاری از افغان‌های ساکن این کشور از جایگاه قانونی برخوردار نیستند.

بر اساس گزارش کمیسیون سنای پاکستان در مورد مشکلات مناطق توسعه نیافته، فقط 850 هزار تن از 1.4 میلیون افغان که در این کشور ثبت شده اند دارای سند رسمی هویتی هستند. 500 هزار افغان به جز ثبت پناهندگی در هیچ سند رسمی درج نشده اند.

در مقاله‌ای که مارژولینه زئیک(Marjoleine Zieck)، استاد حقوق بین المللی پناهندگان نوشته٬ اعلام کرده است که تنها 25 درصد از پناهجویان افغان وضعیت پناهندگی در پاکستان را دارند.

طبق قانونی که در سال 1997 در این کشور تصویب شد، فقط آن دسته از افغان‌هایی که دارای وضعیت پناهچویی اند٬ مجاز به کار و افتتاح حساب بانکی هستند.

- در هفده سال گذشته 4.3 میلیون افغان به کشورشان بازگشته اند

اگرچه تعداد افغان‌هایی که پس از 10 سال اول اشغال اتحاد جماهیر شوروی به پاکستان رفتند٬‌ از 3 میلیون نفر گذشته بود، اما بیشتر افغان‌هایی که به ویژه در مناطق نزدیک مرز زندگی می کردند، با پایان اشغال به کشورشان بازگشتند. بیشتر پناهندگان بازمانده نیز به دلیل ترور و آشفتگی داخلی بی پایان در کشور خود، ترجیح می دهند همچنان در پاکستان اقامت کنند.

کمیساریای عالی پناهندگان طی گزارشی در 2 دسامبر 2019 اعلام کرد که 4.3 میلیون افغان بین سال‌های 2002 تا 2019 به کشورشان بازگشته اند.

در سال 1988 بیشترین تعداد پناهجویان وارد پاکستان شدند و در آن سال 340 اردوگاه برای آنان تاسیس شده بود. اکنون افغان‌ها در 54 کمپ و حاشیه شهرها زندگی می کنند.

براساس گزارش‌های کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان، تقریبا نیمی از افغان‌ها که از حق مانند بهداشت و آموزش محروم هستند، زیر 18 سال سن دارند. همین گزارش می افزاید که 74 درصد از 2.8 میلیون پناهجوی افغان که تخمین زده می شود در پاکستان باشند٬ در این کشور متولد شده اند.

فردا کنفرانسی با عنوان "چهلمین سالگرد حضور پناهجویان افغان در پاکستان: یک همکاری جدید برای همبستگی" با حضور آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد و نمایندگان 20 کشور در اسلام‌آباد، پایتخت پاکستان آغاز و به مدت دو روز ادامه خواهد یافت.