باید مجسمه کمدین‌های ایرانی را ساخت/ اجازه شوخی با هیچ‌کس و هیچ‌چیز را نداریم

به گزارش خبرنگار ایلنا، مجموعه «زیر همکف» سریال کمدی شبکه یک سیما بوده که هرشب ساعت ۲۲:۱۵ روی آنتن می‌رود. یکی از نکات این مجموعه استفاده از کمدی موقعیت است. به این بهانه با بهمن گودرزی که کارگردانی این اثر را برعهده دارد به گفتگو پرداختیم. 

بهمن گودرزی (کارگردان مجموعه زیر همکف) در گفتگو با خبرنگار ایلنا درباره کمدی موقعیت به کار رفته در این مجموعه توضیح داد: اگر به فیلم‌های سینمایی «شیش‌و‌بش»، «آتیش‌بازی» که تاکنون ساخته‌ام نیز نگاه کنید، می‌بینید که در آنجا هم به همین صورت به کمدی نگاه کردم. از روزی که می‌خواستیم مجموعه زیرهمکف را تولید کنیم نیز، اصرار و تاکید داشتیم که کمدی موقعیت باشیم و کسی کار خنده‌داری انجام ندهد. به نوعی در عین جدی بودن خنده اتفاق بیفتد چراکه قصد نداشتیم، گدایی خنده کنیم. به این ترتیب همه‌چیز خیلی رئال و به صورت روزمره جلو می‌رود ولی موقعیتی که خلق می‌شود باید بتواند لبخند را به لب تماشاگر بنشاند.

وی همچنین درباره روند رساندن بازیگر به این نوع از کمدی و زمانی که برای آن صرف می‌شود، گفت: به هر حال این نوع از کار سختی‌های خاص خود را دارد. البته برای درآوردن صحنه‌ها تمرین خیلی زیادی انجام نمی‌دهیم چراکه حس می‌کنم کارهای کمدی همچون یک لطیفه و جک بامزه زود بیات می‌شوند. بر همین اساس شاید اگر چند بار گفته شود، به تکرار بیفتد و مزه و لطف خود را از دست بدهد. در تولید این مجموعه به شخصه سعی می‌کردم کلیت صحنه‌ها را برای بازیگران تشریح کنم. سپس یک تمرین سر صحنه داشتیم و قبل از اینکه کار بیات شود، تصویربرداری انجام می‌شد. به طبع این مدل از کار در روزهای اول، زمان بیشتری می‌گرفت، ولی هرچه جلوتر رفتیم این روند هموارتر شد.

گودرزی ادامه داد: علاوه بر این در این کار ما عامدانه سعی کردیم که به سراغ بازیگران طنز و کلیشه نرویم و نوع دیگری از بازیگران را دعوت به کار کنیم که برای تماشاگر هم تازگی داشته باشند. شاید اگر از بازیگر روتین طنز ۹۰ شبی در این مجموعه استفاده می‌کردیم، کمدی موقعیت اتفاق نمی‌افتاد. چراکه تماشاگر باتوجه به کارهای متعددی که از آنها پخش شده بود، پیش‌زمینه‌ای از آنها داشت. به همین دلیل یکی دیگر از عواملی که آگاهانه انجام و انتخاب شد و کمک کرده به اینکه طنز موقعیت دربیاید این بود که ما سعی کردیم از بچه‌هایی استفاده کنیم که کمتر در این مدل کار بازی کرده باشند.

وی همچنین در پاسخ به این پرسش که باتوجه به رویکرد سریال‌های روز دنیا که به سمت کمدی موقعیت رفته‌اند، تا چه اندازه این سریال‌های را دنبال کرده و از آنها در کارهای خود استفاده می‌کند،‌ اظهار داشت: قطعا سریال‌های روز دنیا را دنبال می‌کنم اما دیدن این آثار تاثیر آنچنانی روی کار در ایران ندارد چراکه آنها می‌توانند با تمام مقامات سیاسی‌، آدم‌های مذهبی‌، تمام قوم و اقوام و آدم‌ها شوخی کنند ولی ما از این امکان محروم هستیم. به همین دلیل واقعا باید مجسمه بچه‌هایی که در حوزه طنز فعال هستند و لبخند روی لب مردم می‌آورند را ساخت. چون در شرایط کنونی شما با هیچ‌چیز نمی‌توانید شوخی کنید. نه لهجه، نه قومیت و نه رجل سیاسی.

این کارگردان ادامه داد: علاوه بر این n مطلب هم هست که می‌دانیم جز ممیزی‌ها به شمار می‌آید. روی این حساب دیدن فیلم‌های روز دنیا قطعا مثل کتاب خواندن بوده و من به همه توصیه می‌کنم که از این موضوع غافل نشوند. چراکه شمار را به‌روز نگه می‌دارد و قطعا یک تاثیر ناخودآگاه را در ضمیرتان ایجاد می‌کند ولی اینکه بتوانید اتفاقاتی همچون آنها را در فیلم ایرانی اجرا کنید، نه نمی‌توانید.

وی همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره ممیزی سریال‌ها در تلویزیون که غالبا موجب ناراحتی فیلمسازان می‌شود نیز توضیح داد: کسی که فکر کند چنین اتفاقی برای فیلمش نمی‌افتد، سخت در اشتباه است. بالاخره شما به عنوان کسی که با تلویزیون کار می‌کنید، باید با این مقوله کنار بیایید که صاحب مالی و اصلی کار تلویزیون بوده و در واقع ما پیمانکار هستیم. بالاخره به دلیل یک‌سری از ملزومات، هر شبکه‌ای یک‌سری سیاست دارد و این موارد سبب می‌شود تا بر اساس ملاحظات روز، مسائل اجتماعی و سیاسی، هر کدام به فراخوری که ممکن است در آن زمان وجود داشته باشد، دچار یکسری ممیزی و اصلاحات می‌شوند.

گودرزی افزود: کسانی که با سیاست تلویزیون آشنا باشند و این سیاست‌ها را بشناسند، آگاهانه‌تر جلو می‌روند و آسیب کمتری می‌بینند. اما آن فیلمسازی که برای اولین بار برای تلویزیون فیلم ساخته و بعد در سر خود زده و می‌گوید که سریالم پاشیده شد و چیزی از آن نماند، این به واسطه این بوده که خیلی از سیاست‌های حاکم در تلویزیون و بروکراسی اداری آن شناخت نداشته است. به این ترتیب ناآگاهانه از شرایط کاری را برای تلویزیون آماده می‌کند و اثرش در زمان پخش با انبوهی از اصلاحات مواجه می‌شود که برایش خیلی ناامیدکننده است ولی چون ما چند تجربه در این زمینه داشتیم، در این مجموعه کمتر دچار خسران و خسارت در ساخت و پخش شدیم.

وی در پایان گفت: به هر صورت اگر در مقوله کمدی در سینما و تلویزیون تعامل بیشتری بین مدیران تلویزیون و ارشاد با سازنده کار باشد، شاهد اتفاقات بهتری خواهیم شد. مقداری آستانه صبرشان بیشتر باشد و محدودیت‌ها کمتر شود تا عرصه برای تولید کار بهتر فراهم شود چراکه هرچه محدودیت بیشتر باشد، کیفیت آثار پایین‌تر آمده و مخاطب را از این آثار دور می‌کند. مخاطب ایرانی نشان داده که اگر خوراک خوب به آن بدهید، آنها را به تولیدات شبکه‌های غیرداخلی ترجیح می‌دهد.